Vereniging Nederlandse Gemeenten

Eén toezichthouder op gemeenten afdoende

11.10.2007

De Vereniging van Nederlandse gemeenten (VNG) is blij met het advies van de Commissie Oosting om het toezicht op gemeenten te verminderen. Eén toezichthouder is afdoende, zeker naast de toezichthoudende rol van gemeenteraden.

Het is een misverstand dat meer toezichthouders op de gemeenten leidt tot beter toezicht. Meer toezicht leidt alleen maar tot onnodige regeldruk en leidt af van de verantwoordelijkheid van de gemeenteraad. Daarom vindt de VNG evenals de Commissie Oosting dat het toezicht op gemeenten moet worden verminderd. Bij belangrijke wetgeving zoals bij de Wet werk en bijstand (Wwb) is het rijk al enig toezichthouder. En dat werkt. Zeker naast het toezicht dat ook door de gemeenteraden op de gemeenten plaatsvindt.

Eén toezichthouder zou ook snel geregeld kunnen worden bij nieuwe wetgeving als de Wet ruimtelijke ordening (Wro), de huisvestingswet, de Wet algemene bepalingen en omgevingsrecht (Wabo), de waterwet, het financieel toezicht en het toezicht op de veiligheidsregios. De keuze moet zijn: rijkstoezicht of toezicht van de provincie. Als gekozen wordt voor het nabijheidprincipe dan moet de verhouding tussen het rijk en de provincie volstrekt helder zijn om te vermijden dat inderdaad van dubbel toezicht sprake is. Op dit moment ligt de Wro als wetsvoorstel ter behandeling bij de Tweede Kamer. Als volgens dit wetsvoorstel de beleidsinhoudelijke rol van de provincie gehandhaafd dan wel versterkt wordt, dient het nabijheidprincipe op dit terrein te worden losgelaten. Het provinciale toezicht valt dan niet te verenigen met deze beleidsinhoudelijke rol van de provincie. Dan zou de provincie handelen als een slager die zijn eigen vlees keurt.

De VNG ondersteunt de oproep van de Commissie Oosting om vooral gebruik te maken van algemene instrumenten in plaats van toezichtinstrumenten voor allerlei specifieke taken. De algemene instrumenten van schorsing en vernietiging zijn de afgelopen jaren, zoals Oosting aangeeft onterecht in de taboesfeer terechtgekomen. Oosting wijst daarnaast op het belang voor een einddatum voor de opschoningsactie van de specifieke toezichtinstrumenten. De VNG vindt dit verstandig. Er moet vaart worden gemaakt, want dan kan tijd en dus kosten worden bespaard.

Informatie over gemeentelijke prestaties wordt nu al door de VNG ontsloten op watdoetjegemeente.nl. Deze site zal het komende jaar doorgroeien tot dé informatiebron waar gemeenteraden en departementen hun gegevens kunnen verzamelen voor de toezichtuitoefening.

Den Haag, 11 oktober 2007

Meer informatie

* advies commissie Oosting (472 kB)