Radboud Universiteit Nijmegen
Nobelprijswinnaars pioniers nanomagnetisme
De Nobelprijs Natuurkunde 2007 is vandaag toegekend aan Albert Fert en
Peter Grünberg voor de ontdekking van de 'giant magnetoresistance'.
Met die ontdekking uit 1988 kon de opslagcapaciteit van harde schijven
enorm worden vergroot. Fert en Grünberg zijn de pioniers van het
moderne nanomagnetisme, vindt ook Theo Rasing, dé Nijmeegse deskundige
op dit gebied. Hij noemt de prijs dan ook `zeer verdiend!'
Giant magnetoresistance is het effect dat zeer zwakke magnetische
veranderingen leiden tot grote verschillen in elektrische weerstand in
een systeem. Dat maakt een GMR-systeem tot de perfecte sensor om data
uit te lezen van harddisks: data die magnetisch zijn opgeslagen,
kunnen worden omgezet in een elektrische stroom.
Op het gebied van magnetische velden en het opslaan van data op harde
schijven heeft de Radboud Universiteit ook deskundigheid in huis.
Bijvoorbeeld Theo Rasing, hoogleraar Experimentele vastestoffysica.
Rasing reageert per mail vanuit Berkeley, VS, waar hij is voor een
workshop over Big Challenges for the Future. 'Gisteren werden Grünberg
en Fert hier in een plenair verhaal nog aangehaald als de pioniers van
het moderne nanomagnetisme. Hun ontdekking was niet alleen een
geweldige fundamentele doorbraak, maar vindt tegenwoordig toepassing
in alle harddiskdrives, namelijk als uiterst gevoelige sensor om de
huidige, zeer kleine magnetische bits uit te kunnen lezen. Ik vind
deze prijs zeer verdiend!"
Rasings collegaonderzoeker Alexy Kimel legt uit dat het onderzoek dat
de wetenschappers van het Institute for Molecules and Materials van de
Radboud Universiteit doen niet zozeer in het verlengde ligt van het
werk van de Nobelprijswinnaars, maar meer parallel loopt. 'We werken
in hetzelfde vakgebied, maar aan een omgekeerd probleem, zou je kunnen
zeggen. Fert en Grünberg hielden zich bezig met methodes om zonder
magnetisch veld data weg te schrijven, wij houden ons bezig met
methodes om data weg te schrijven. Dat kan, zoals wij hebben
aangetoond, met licht.'
Kimel verwijst daarmee naar een publicatie van hemzelf, Rasing, Andrei
Kirilyuk en Daniel Stanciu van afgelopen zomer. De Nijmeegse
onderzoekers kwamen toen in het nieuws met het bericht dat magneten
ompolen met licht wél kon - wat op zichzelf ook een doorbraak in de
dataopslag betekent. Of het ook een Nobelprijs waard is, dat zal de
tijd moeten leren.