Date : 09 October 2007
Sender Name: Cour des comptes - Rekenhof
Rekenhof evalueert beheer van domeinbossen en natuurgebieden
Het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) beschikt over een uitgebreid patri-monium domeinbossen en natuurgebieden. Het Rekenhof ging na of het Vlaams Gewest dat patrimonium goed beheert. Uit het onderzoek bleek dat heel wat regelgeving en planningsdocumenten voorhanden zijn, maar dat nauwelijks sprake is van een specifieke, meetbare en tijdsgebonden doelformulering. Het opstellen van beheerplannen verloopt zeer moeizaam voor de natuurgebieden. Het Rekenhof stelde ook vast dat alleen van de domeinbossen een volledige centrale inventaris beschikbaar is. De inning van de beheersontvangsten ver-loopt grotendeels rechtmatig, maar mist uniformiteit. Het Rekenhof raadt onder meer aan dat de diverse planningsdocumenten, inclusief doelstellingen en indi-catoren, worden geëvalueerd. Ook zijn verdere afspraken nodig over databe-heer.
Inleiding
Het ANB maakt samen met het departement deel uit van het Ministerie van Leefmilieu, Natuur en Energie (LNE). Het vormt de fusie van de vroegere afde-lingen Bos & Groen en Natuur van de administratie Milieu-, Natuur-, Land- en Waterbeheer (AMINAL). In 2007 beheert het ANB voor 123,8 miljoen EUR be-leidskredieten, bestemd voor personeel, werking, subsidies en investeringen.
Regelgevend en beleidskader
Voor de domeinbossen is een ruim regelgevend kader uitgewerkt, maar de verschillende normen zijn nog niet geëvalueerd. Er bestaat een veelheid aan planningsdocumenten op verschillende niveaus, o.a. het vijfjaarlijks milieubeleidsplan, het milieujaarprogramma, het langetermijnplan bosbouw en het actieplan bosbouw. De laatste twee worden niet goedgekeurd door de Vlaamse Regering, noch meegedeeld aan het Vlaams Parlement en zorgen voor extra planlast om-dat ze slechts gedeeltelijk zijn geïntegreerd in de milieubeleidsplannen. De dienstorders die het ANB heeft opgesteld voor het beheer van de natuurgebie-den stroken niet altijd met de hogere regelgeving. In het algemeen bevatten de diverse planningsdocumenten onvoldoende specifieke, meetbare en tijdsgebonden doelstellingen, bijvoorbeeld over de opmaak van beheerplannen, de oprichting van adviescommissies, enz.
Opmaak van beheerplannen
Het ANB heeft de laatste jaren belangrijke stappen gezet om versneld beheerplannen van domeinbossen op te maken. Zo heeft het agentschap gespecialiseerd personeel ingezet en beheerplannen uitbesteed. Voor natuurgebieden blijkt de opmaak van beheerplannen in een aantal buitendiensten nog steeds moeizaam te verlopen. De remediëringsmaatregelen die het ANB heeft genomen, blijken onvoldoende te zijn. De resterende knelpunten zijn o.a. de oprichting van adviescommissies en de werklast van de beheerplanners in de buitendiensten en de centrale diensten. De huidige opvolgingsinstrumenten zijn onvolledig en niet up-to-date. Over de stand van zaken wordt op het niveau van het agentschap nauwelijks extern gerapporteerd.
Inventarisatie
Voor de domeinbossen houdt het ANB een centrale databank bij, de Staten B. De centrale Natuurgebiedendatabank, beheerd door het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO), is onvolledig en weinig gebruiksvriendelijk. De ANB-buitendiensten houden zelf decentrale databanken bij, maar die kennen problemen op het vlak van continuïteit, gehanteerde definities en beveiliging. Wat betreft de duurzame roerende goederen zijn de inventarissen van de buitendiensten inhoudelijk en vormelijk erg verschillend, bij gebrek aan uniforme richtlijnen. De vermogensgoederen van het ANB moeten ook terug te vinden zijn in de patrimoniale comptabiliteit van de Vlaamse administratie. Die is onvolledig: enerzijds omdat de startinventarissen gebrekkig waren en anderzijds omdat de activaboekhouder van het departement LNE en de
ANB-inventarisverantwoordelijken geen gegevens uitwisselen over patrimoniale wijzigingen. Daardoor is de waarde van het ANB-patrimonium onbekend.
Ontvangsten
Uit het patrimoniumbeheer vloeien ontvangsten voort, voornamelijk uit houtkappingen, maar ook uit gebruiksrechten zoals landbouw- en jachtpachten. Uit het onderzoek bleek dat inning ervan grotendeels rechtmatig verliep, maar uniformiteit mist. Er is een gebrek aan richtlijnen voor de diverse ontvangstenprocessen en voor de interne controle daarop. Ook vertoont de boekhoudkundige registratie enkele anomalieën, die grotendeels te wijten zijn aan onvoldoende begeleiding en ondersteuning van de rekenplichtige van LNE.
Reactie van de minister
De Vlaamse minister van Leefmilieu en Natuur heeft in haar antwoord van 2 augustus 2007 grotendeels de algemene conclusie en de aanbevelingen van het Rekenhof onderschreven. Ze wees op de initiatieven die het ANB al heeft genomen of zal nemen om tegemoet te komen aan de aanbevelingen van het Rekenhof.
Informatie voor de pers
Het auditverslag Patrimoniumbeheer door het Agentschap voor Natuur en Bos is aan het Vlaams Parlement bezorgd. Het integrale verslag en dit persbericht zijn ter beschikking op de website van het Rekenhof: www.rekenhof.be
Contactpersoon:
Terry Weytens,
Vlaamse cel Publicaties,
02 551 84 66,
weytenst@ccrek.be
URL: