Gemeente Heemstede
Rekenkamercommissie: greep gemeenteraad op gemeenschappelijke regelingen
beperkt
nieuwsbericht, 8 oktober 2007
De rekenkamers en rekenkamercommissies van Haarlem, Bloemendaal,
Heemstede, Zandvoort, Haarlemmerliede en Spaarnwoude en Bennebroek
hebben onderzoek gedaan naar gemeenteschappelijke regelingen. De
belangrijkste conclusie is dat gemeenteraden slechts beperkte
mogelijkheden hebben om invloed uit te oefenen op gemeenschappelijke
regelingen, en er in de praktijk vaak niet in slagen die mogelijkheden
volledig te benutten.
Lees hier:
* Rapport Gemeenschappelijke regelingen
* Nota Gemeenschappelijke regelingen
* Reactie college b&w Heemstede
* bijlage 1 bij reactie college
* bijlage 2 bij reactie college
(voor het downloaden van bovenstaande documenten heeft u een
breedbandverbinding nodig).
Wat zijn gemeenschappelijke regelingen?
Gemeenten werken vaak samen. De reden hiervoor is dat gemeenten bij de
uitvoering van taken vaak met elkaar te maken hebben en omdat voor
veel taken specialistische kennis nodig is. Bovendien is het
voordeliger. Samenwerking tussen gemeenten komt voor in vele vormen en
bestrijkt een groot aantal verschillende beleidsterreinen. Voorbeelden
hiervan zijn brandweer, GGDs, werkvoorzieningschappen en
recreatieschappen. Een gemeenschappelijke regeling is een regeling
tussen openbare lichamen (provincies, gemeenten of waterschappen)
onderling of tussen openbare lichamen en andere rechtspersonen met als
doel de behartiging van gemeenschappelijke belangen. Het bestuur van
gemeenschappelijke regelingen bestaat uit college- en/of raadsleden
van de aan de regeling deelnemende gemeenten.
Onderzoek
Het uitgevoerde onderzoek richtte zich op de vraag in hoeverre de
gemeenteraden van gemeenten die deelnemen in gemeenschappelijke
regelingen hier invloed op hebben. Onderzocht is welke mogelijkheden
wet- en regelgeving bieden en hoe er in de praktijk van die
mogelijkheden gebruik wordt gemaakt. Om van dat laatste een indruk te
krijgen is geïnventariseerd hoe er in de vorige raadsperiode
(2002-2006) door de deelnemende gemeenten is omgegaan met drie
gemeenschappelijke regelingen: de Hulpverleningsdienst Kennemerland
(HDK), de Afvalverwerking Zuid-Kennemerland (AZK) en het
Werkvoorzieningschap Zuid-Kennemerland (Paswerk).
Conclusies
De beperkte bevoegdheden die raadsleden hebben ten opzichte van
gemeenschappelijke regelingen wordt door de geïnterviewden als een
belangrijk probleem bij de sturing en controle ervaren. Uit het
onderzoek blijkt echter ook dat de gemeenteraden er om verschillende
redenen vaak niet in slagen om de bestaande beïnvloedingsmogelijkheden
te benutten. Een van de oorzaken daarvan is dat de activiteiten die
worden ondergebracht bij een gemeenschappelijke regeling op grotere
afstand van de raad komen te staan. Verder wordt de informatie die de
gemeenteraden van gemeenschappelijke regelingen ontvangen vaak als te
summier ervaren. Bovendien gaan ze volgens de geïnterviewden vooral
over financiële zaken en te weinig over het beleid van de
gemeenschappelijke regeling.
Verder geven betrokkenen aan dat de besturen van gemeenschappelijke
regelingen vaak gebrekkig functioneren, waardoor het niet altijd even
duidelijkheid is waar de eindverantwoordelijkheid ligt. Raadsleden die
in het bestuur van een gemeenschappelijke regeling zitten, hebben niet
zelden last van een 'dubbele-petten-probleem': ze moeten als raadslid
het beleid beoordelen dat ze zelf als bestuurder van de regeling
hebben vastgesteld. Daarnaast bestaat er een loyaliteitsspagaat:
bestuurders van gemeenschappelijke regelingen worden geacht de
belangen van de regeling te dienen, terwijl dezelfde personen als
college- of raadslid het belang van de eigen gemeente moeten
verdedigen.Ten slotte komt uit het onderzoek ook het beeld naar voren
dat raadsleden mogelijkheden voor sturing en controle laten liggen
vanwege gebrekkige belangstelling.
Rekenkamercommissie Heemstede
De Rekenkamercommissie Heemstede heeft op 5 oktober jl. aan de
gemeenteraad het rapport Gemeenschappelijke regelingen:
gemeenschappelijke controle? toegezonden. Bijgevoegd was tevens de
reactie van het college van burgemeester en wethouders, die de
Rekenkamercommissie op 25 september jl. ontving. Het college liet
hierin aan de commissie weten zich te herkennen in de bevindingen en
ook de analyse en de aanbevelingen te onderschrijven.
---