De Voorzitter van de Tweede Kamer Postbus 90801
der Staten-Generaal 2509 LV Den Haag
Anna van Hannoverstraat 4
Binnenhof 1 A Telefoon (070) 333 44 44
2513 AA S GRAVENHAGE Fax (070) 333 40 33
www.szw.nl
2513AA22XA
Uw brief Nr. 2060725390
Ons kenmerk AM/AKA/2007/32142
Datum 8 oktober 2007
Onderwerp Kamervragen van het lid Ulenbelt (SP) over
huisvesting van Poolse werknemers
Hierbij zend ik u, mede namens de minister voor Wonen, Wijken en Integratie, de antwoorden
op de Kamervragen van het lid Ulenbelt (SP) over de huisvesting van Poolse werknemers in
woonwijken.
De Minister van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid,
(J.P.H. Donner)
Bijlage: antwoorden
Ons kenmerk AM/AKA/2007/
2060725390
Kamervragen van het lid Ulenbelt (SP) aan de Minister van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid over de huisvesting van Poolse werknemers in woonwijken
(ingezonden 14 september 2007).
1
Is het waar dat 6 gemeentes in Limburg willen voorkomen dat uitzendbureaus en werkgevers
gewone huizen opkopen voor de huisvesting van buitenlandse werknemers? 1)
Antwoord
Nee, dat is onjuist. Wel hebben de zes gemeenten Horst aan de Maas, Sevenum, Arcen en
Velden, Helden, Bergen en Venray onlangs bekendgemaakt dat zij hun beleid om buitenlandse
werknemers te huisvesten gaan herijken. Voor deze herijking zijn diverse varianten mogelijk,
zoals grootschalige huisvesting, huisvesting op erven van agrarische bedrijven, in
recreatieparken én huisvesting in reguliere woningen. De gemeenten beoordelen thans alle
mogelijkheden, de voors en tegens en de randvoorwaarden van elk van de varianten, mede in
het licht van het provinciale planologische beleid, de bouwregelgeving en de leefbaarheid. De
genoemde gemeenten hebben zich derhalve nog niet uitgesproken over de randvoorwaarden
voor het huisvesten van buitenlandse werknemers in gewone woningen.
2
Deelt u de mening dat het op grote schaal opkopen van woningen voor Oost-Europese
werknemers in wijken en dorpen ontwrichtend werkt en dat deze trend gekeerd moet worden?
Zo neen, waarom niet?
Antwoord
Vrij werknemersverkeer binnen de EU is één van de pijlers van de Europese Unie.
De komst van Oost-Europese werknemers naar Nederland is bovendien van belang voor de
Nederlandse economie. Daarbij dient ook aandacht te zijn voor het op een juiste manier
huisvesten van deze werknemers. Dit is onderdeel van het flankerend beleid.
Het op grote schaal opkopen van woningen voor de huisvesting van buitenlandse werknemers
kán voor wijken en dorpen ontwrichtend uitwerken. Dit speelt vooral in kleinere gemeenten
met een relatief gering inwonertal. Instrumenten die gemeenten in kunnen zetten bij de
handhaving zijn: het bestemmingsplan, de bouwregelgeving (t.a.v. brandgevaar,
onhygiënische omstandigheden, overbewoning), het vinden van geschikte lokaties voor
tijdelijke en structurele huisvesting, etc. Daarnaast worden gemeenten met handreikingen en
informatieverstrekking ondersteund door onder meer de VROM-Inpectie.
Het opkopen van woningen voor de huisvesting van buitenlandse werknemers door
uitzendbureau's is een relatief nieuw verschijnsel. Het initiatief van de Limburgse gemeenten
---
Ons kenmerk AM/AKA/2007/
voor een herijking van het beleid kunt u in dat licht zien. Ook in andere regio's dan de zes
Limburgse gemeenten is inmiddels sprake van beleidsontwikkeling of -herijking op dit terrein.
3
Ziet u naar aanleiding van deze signalen de noodzaak om deze problemen bij de bron aan te
pakken? Zo neen, waarom niet? Zo ja, bent u bereid om het vrije verkeer uit Midden- en Oost-
Europese landen wederom te reguleren? Zo neen, waarom niet?
Antwoord
Uit de antwoorden op beide vorige vragen kunt u opmaken welke instrumenten gemeenten
kunnen aanwenden om handhavend op te treden en de leefbaarheid van wijken en dorpen te
beschermen, en dat zij daar ook daadwerkelijk gebruik van maken, dan wel dat overwegen te
gaan doen.
Het wederom reguleren van het werknemersverkeer met de Midden- en Oost-Europese
lidstaten beschouw ik niet als oplossing van huisvestingsproblemen met Poolse werknemers.
Zoals ik u op 25 september jl. reeds mondeling heb gemeld zie ik geen causaal verband tussen
de invoering van vrij werknemersverkeer per 1 mei 2007 en de al enkele jaren gestaag
stijgende vestiging van Polen in ons land. De vestigingscijfers van CBS laten sinds 1 mei 2007
geen verscherpte stijging zien. De sociale problemen waar inderdaad hier en daar sprake van is
zijn overgangsproblemen die we eerder in onze immigratiehistorie (met bijvoorbeeld
Spanjaarden en Italianen) hebben gezien. Die problemen pakt het kabinet aan met het in april
jl. afgesproken `flankerend beleid' m.b.t. huisvesting en arbeidsvoorwaarden.
In de brief over de evaluatie van dat flankerend beleid die ik u in november 2007 zal doen
toekomen zal ik, in overleg met mijn collega voor WWI, zo goed mogelijk aandacht aan de
huisvestingsproblemen besteden.
4
Kunt u uiteenzetten wanneer er sprake is van een dermate ontwrichtende situatie dat regulering
van het vrije verkeer van werknemers uit Midden- en Oost-Europese landen gewenst is?
Antwoord
Opschorting van het reeds in gang gezette vrije werknemersverkeer met acht van de in 2004
toegetreden EU-lidstaten is volgens de bij het Toetredingsverdrag 2003 gevoegde bepalingen
in principe tot 1 mei 2011 mogelijk. Het moet dan gaan om verstoringen van de arbeidsmarkt
die een serieuze bedreiging vormen voor de levensstandaard of het werkgelegenheidspeil in
een bepaalde regio of binnen een bepaalde beroepsgroep.
De Europese Commissie stelt zich op het standpunt dat alleen in geval van `overtuigende
bewijzen van een hoge mate van verstoring van de arbeidsmarkt' herinvoering van een
beperking op het vrije verkeer van werknemers te rechtvaardigen is.
Een lidstaat kan een procedure starten om de zogenaamde `vrijwaringsclausule' geëffectueerd
---
Ons kenmerk AM/AKA/2007/
te krijgen..Vrijwaringsclausules hebben in het verleden altijd deel uitgemaakt van
toetredingsverdragen met nieuwe EU-lidstaten, maar zijn nooit toegepast.
Overigens is naar mijn oordeel geen sprake van verstoringen van de arbeidsmarkt.
1) http://www.volkskrant.nl/economie/article460155.ece/Noord-
Limburg_in_actie_tegen_huizen_voor_Polen
---
Ons kenmerk AM/AKA/2007/
5
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid