PH.Nieuwsbrief 273.10
Wekelijkse nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health van het Julius Centrum, Utrecht
NEDERLANDS STELSEL GOED VOORBEELD VOOR USA
De gezondheidszorg is het belangrijkste binnenlandse issue bij de Amerikaanse Presidentsverkiezing. De drie democratische kandidaten willen een stelsel met een breed basispakket zoals de Zorgverzekeringswet (Zvw). Elke burger is verplicht zich te verzekeren en elke zorgverzekeraar moet iedere burger accepteren ongeacht diens risico. Tussen de zorgverzekeraars moet concurrentie bestaan en verder moeten ze concurreren op de zorg die ze inkopen en niet alleen op de premie. Tot zover de Amerikaanse democratische presidentskandidaten Clinton, Edwards en Obama. De conservatieve kandidaten Romney en Giuliana bieden in hun programma's de burger enige belastingaftrek als zij zich verzekeren en willen de verzekering voor 65-plussers (Medicare) dereguleren. De democratische kandidaten hebben steun gekregen van de meestal conservatieve Wall Street Journal, die op 6 september de voorpagina opent met de kop: In Holland Some See Model for US Health Care System. Zij krijgen geen steun van het overal verschijnende dagblad USA TODAY. Op 3 oktober wees deze krant onder de kop The unlearned lessons: Hillary care II erop dat niet verzekerde Amerikanen (16% van de bevolking) dezelfde zijn als de mensen die niet gaan stemmen. Stemmers op een van de presidentskandidaten zijn wel verzekerd. Van hen, aldus USA TODAY, is 93% tevreden over de kwaliteit van zorg en 64% over de kosten. Dat betekent volgens de krant dat Hillary Clinton haar ideeën over de invoering van een Nederlands stelsel in de USA moet inslikken, wil ze verkozen worden. Wil je meer weten over de plannen van de presidentskandidaten? Surf dan naar commonwealthfund@cmwf.org en klik door op het artikel The Presidential Candidates Health Plans: a First Look. Het Wallstreet Journal artikel staat over enkele dagen op www.integratedcare.nl doorklikken op actualiteiten.
KAISER PERMANENTE GOED VOORBEELD VOOR NEDERLAND
De geïntegreerde zorg die Kaiser Permanente (KP) in Californië biedt is een geweldig goed voorbeeld voor de Nederlandse gezondheidszorg. De organisatie scoort hoog op de terreinen 1. het aanbieden van preventieve interventies 2. een cultuur die zelfvertrouwen en liefde voor gezondheid uitstraalt 3. toepassing van de meest moderne ICT en 4. kostenbeheersing Deze conclusies trokken 54 Nederlandse zorgverzekeraars, patiëntvertegenwoordigers, beleidsambtenaren, huisartsen en managers. Zij deden dat op donderdag 4 oktober bij de afsluiting van en meerdaags bezoek aan Kaiser Permanente's medische posten en ziekenhuizen in Oakland, Richmond en San Francisco, drie plaatsen die enkele kilometers van elkaar afliggen. Gedurende drie dagen hadden zij vele lezingen aangehoord van KP topmensen, werkzaam op het hoofdkantoor in Oakland. De groep va 54 Nederlanders bezocht KP onder leiding van Juliusdocent dr. Henk van der Steeg en ondergetekende. Het reisbureau Ger Demper had de reis voortreffelijk logistiek georganiseerd. In de hierna volgende berichten ga ik in op de vraag waarom KP het zo goed doet en hoe dit goede in Nederland in te voeren is.
GEÍNTEGREERDE ZORG VAN KAISER IS DOOR DE DUIVEL GEDREVEN
Kaiser Permanente integrated delivery system is devil's driven. I mean driven by competition. Aan het woord is de 77 jarige Californische professor Alan Enthoven. Hij was adviseur van de commissie Dekker in 1987 en bezocht vele malen Nederland. Hij heeft de term gereguleerde concurrentie uitgevonden en is te zien als aartsvader van de Zorgverzekeringswet. Enthoven heeft ook al dertig jaar nauwe banden met Kaser Permanente. Hij is een groot voorstander van geïntegreerde zorg van KP en was een van de inleiders tijdens het bezoek van de 54 Nederlanders (zie bericht hierboven). Hij legde aan ondergetekende in een langdurig gesprek uit hoe de duivel van de competitie bij leidde tot en systeem van geïntegreerde zorg waarbinnen de competitie ontbreekt. De organisatie van KP bestaat uit drie werkmaatschappijen: 1. de artsenorganisatie Permanente 2. De Kaiser ziekenhuis- en eerstelijnsorganisatie en 3. de Kaiser zorgvezekeraar ofwel de Kaiser Plan. Deze drie werken uitsluitend met elkaar en niet met derden. Dus: KP artsen werken alleen in KP voorzieningen voor KP verzekerden. Tien jaar geleden was KP een slecht functionerende organisatie met matige kwaliteit en te lage premies. In de drie werkmaatschappijen ontstond toen het nadrukkelijk besef van het tot elkaar veroordeeld te zijn wilde men overleven in de concurrentiestrijd. Gekozen werd voor een gezamenlijke filosofie en eendracht. De filosofie bestond uit een aantal onderdelen: 1. de patiënt is partner en niet consument 2. screening op ongezonde leefstijlen en klinische indicatoren voor hart- en vaatziekten loont 3. ICT is nodig om artsen en managers feed back te geven op hun handelen. 4. Een nauwe samenwerking tussen preventie, eerstelijn en ziekenhuis leidt tot betere kostenbeheersing. Deze filosofie heeft inmiddels geleid tot een reductie van ziekenhuisopnamen onder 65-plussers tot eenderde van het gebruikelijke aantal in de USA. De sterfte aan hart- en vatziekten daalde in tien jaar tijd met dertig procent. Verder scoort KP hoog tot zeer hoog bij vrijwel alle externe kwaliteitsbeoordelingen. Aan het einde van het gesprek beloofde de bejaarde Alan Enthoven zich te blijven inzetten voor de KP idealen, as long as I live.
Op 8 november organiseert SenZor in Utrecht een congres over ketenzorg en concurrentie. SenZor is de vereniging van organisaties die in Nederland geïntegreerde zorg levert. Ondergetekende is dagvoorzitter op 8.11 en spreker over de vraag: hoe zetten we de duivel in voor geïntegreerde zorg? Wil je meer weten over dit congres? Wil je erheen? Surf dan naar www.senzor.nl of stuur een mail naar eric.glaudemans@senzor.nl
UITGEVER GEZOCHT VOOR 50.000 EXEMPLAREN VAN PATIËNTENHANDBOEK
Kaiser Permanente (KP) verspreidt sinds kort onder haar acht miljoen leden een 353 pagina's tellend handboek over preventie, gezonde leefstijlen, zelfzorg, mantelzorg en indicaties om net te vroeg en niet te laat prfessionele zorg in te roepen. De verspreiding van het boek is een groot succes. Het aantal consulten nam met enkele procenten af onder de gebruikers van het boek. Zeventig procent van de KP leden gebruikt het regelmatig. KP is bereid de vertaling van dit boek voor aar rekening te nemen, as zij garantie krijgt dat er tenminste 50000 exemplaren van de vertaalde versie worden verspreid. Welke zorgverzekeraar, groot ziekenhuis, GGD of Provincie is bereid en in staat die 50.000 boeken onder haar doelgroep te verspreiden? De oorspronkelijke versie heet The Kaiser Permanente Healthwise Handbook. De tekst is te downloaden van www.kp.org/health Binnen het Julius Centrum zijn enkele exemplaren aanwezig. Heb je belangstelling in een deal met KP? Stuur dan een mail naar de secretaresse van ondergetekende \Marianne van der Linde op M.L.vaderLinde@umcutrecht.nl
KAISER ERMANENTE MIKT OP MENSEN MET EEN GEZONDE LEEFSTIJL
De Amerikaanse markt van verzekerden bestaat uit vijf ongeveer even grote groepen, aldus blijkt uit marktonderzoek van Kaiser Permanente (KP). De eerste groep (17%) heet Proactives en leidt een zo gezond mogelijk leven. De tweede groep (21%), the alternatives, heeft niet veel op met moderne Evidence Based Medicine en gelooft in alternatieve geneeskunde. Groep 3 (19%) heet Basic, is niet geïnteresseerd in de kwaliteit gezondheidszorg en wil alleen maar een zo'n laag mogelijke premie betalen. Groep 4 (13%) met de naam Fix me heeft vertrouwen in de moderne gezondheidszorg maar ziet zich als consument en niet als partner van de arts en bewaker van de eigen gezondheid. De vijfde groep (30%, Choice) wil een zo groot mogelijke vrije artsenkeuze en zo veel mogelijk verschillende geneesmiddelen in het pakket. KP mikt voor haar ledenbestand op de eerste groep. Daarbinnen kunnen zich chronische zieken en kankerpatiënten bevinden, die actief met hun aandoening willen omgaan. Deze groep bestaat dus niet alleen uit gezonde mensen die niets mankeren. In haar marketingstrategien en haar TV reclame zet zij met succes op deze groep in. Toch lukt het KP niet om te groeien in haar ledenbestand. Dat komt omdat de eigen artsen en eigen ziekenhuizen een minimale patiëntengroep nodig hebben van ongeveer 150.000 personen, wonend in dezelfde regio. Dat haalt KP alleen in Californië en in de hoofdstad Washington.
Al deze informatie ontving de groep van 54 Nederlanders (zie ook berichten hierboven) tijdens een van de workshops in de afgelopen dagen. Het leidde binnen onze groep tot de volgende discussie. Zou het mogelijk zijn dat eerstelijn en ziekenhuis in een regio 150000 personen mobiliseren die zich aansluiten bij een gezondheidsorganisatie waarvan de leden zich actief inzetten voor hun gezondheid. Daarna wordt de groep van 150.000 aangeboden als collectiviteit aan de zorgverzekeraar met de gunstigste premie en pakket. Het idee ontmoette sympathie. Of het haalbaar is, daarover werd, ver van huis in San Francisco, het laatste woord niet gezegd.
ALLES DRAAIT OM ZELFVERTROUWEN VAN PATIËNTEN
Eigenlijk is de inhoud van gezondheidseducatie niet van belang. Het maakt niet uit of je nu kennis overdraagt, beweegt of groepsgesprekken leidt: alle educatie heeft alleen effect, als die het zelfvertrouwen van patiënten bevordert. Aan het woord is Daviel Sobel, de expert van gezondheidsbevordering bij Kaiser Permanente. Sobel merkt ook op dat ziektegebonden cursussen, bijvoorbeeld diabeteseducatie, niet noodzakelijk zijn. Ook cursussen die zich op een brede groep chronische zieken richten hebben goede effecten. Wil je meer weten over de gezondheidseducatie van KP? Surf dan naar www.kpwellness.org of naar www.kphealtheducation.org
ELK PATIËNTENCONTACT IS EEN KANS VOOR PREVENTIE
Huisartsen bij Kaiser Prmanente werken voor ca 2200 patiënten. De organisatie heeft aparte huisartsen voor kinderen en volwassenen. De huisartsenouden van hun patiënten een gezondheidsstatus bij. Dat heet bij KP panel management. In een gezondehidsstatus staan ongezonde leeftstijlen genoteerd en indicatoren voor risico op hart- en vaatziekten. Bij kinderen wordt ok nog de vaccinatiestatus bijgehouden. Bij elk contact over een gezondheidsklacht loopt de Kp huisarts ook even de gezondheidsstatus door, geeft eventueel gezondheidsadviezen of dient eventueel nog een vaccinatie toe. Op deze manier stimuleert KP bij patiënt en huisarts het preventieve handelen. Dit is ten eerste mogelijk dankzij de beschikbaarheid van een elektronisch dossier. Ten tweede ontvangt elke pas aangestelde arts een bijscholing van drie jaar om preventie boodschappen te mee te delen.
NON PROFIT ORGANISATIE HEEFT MEER VISIE
Het is voor de Kaiser Permanente van groot belang dat zij een nnon profit organisatie is. Daarom richt zij zich op de lange termijn. Daarom investeert zij zoveel miljarden in gebruikersvriendelijke ICT en in preventieve interventies. Overheidsinstanties doen dat niet. Die hebben een bleidshorizon van maximaal vier jaar. Want dan zijn er weer verkiezingen. Dat betekent dat politici willen scoren binnen vier jaar. For profit organisaties hebben een beleidscyclus van twee jaar. Dan moeten investeringen in bij voorbeeld nieuwe interventies terugverdiend zijn. Gelukkig is KP een nnon profit organisatie. Alleen daar is een lange termijnvisie mogelijk. Met deze zienswijze openden de KP leiding het drie dagen durende congres voor de 54 nederlanders (zie ook het tweede bericht hierboven). Dit verhaal werd vele malen herhaald tijdens excursies en workshops en leidde bij ondergetekende tot drie vragen voor Nederland: 1. Moeten grote non profit organisaties in Nederland vaker een eigen lange termijn visie ontwikkelen, geïnspireerd door het eigen maatschappelijke oogmerk en niet alleen door het verwachten inkoopgedrag van de zorgverzekeraar en het verwachte overheidsbeleid? 2. Moet bij de onderhandeling over de jaarbegroting tussen ziekenhuis en zorgverzekraar de lange termijn een grotere rol spelen? 3. Moeten grote thuiszorgorganisaties en andere non-profitorganisaties een eigen lange termijn visie ontwikkelen over de toekomst van de Awbz en de Wmo? Zij kunnen daarmee een lange termijnvisie kunnen afwingen bij politieke partijen en commerciële zorgbedrijven. Heb je antwoorden op deze drie vragen? Reageer dan bij PH.Nieuwsbrief@planet.nl. Ik publiceer je reactie graag in een van de volgende Nieuwsbrieven.
VERANTWOORDING Hierbij ontving je de wekelijkse Nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health. Wil je meer weten over een bericht? Neem dan contact op. Wil je delen van de nieuwsbrief verspreiden onder collega's, doe dat. Je collega's kunnen zich ook aanmelden voor rechtstreekse toezending. Je meldt je aan en af door een mail te sturen naar PH.Nieuwsbrief@planet.nl Bij afmelding of wijziging graag vermelden welke versie (bv 243.1, 243.2, etc) je ontving.
De nieuwsbrief is gericht aan een aantal relaties van de Disciplinegroep: collega's binnen en buiten het Julius Centrum, pao- en keuzeblok studenten, gastdocenten, stage-verleners aan co assistenten Sociale Geneeskunde, onderzoeksrelaties, subsidiënten en overigen die geïnteresseerd zijn in Utrechts Volksgezondheids onderwijs en in onderzoek naar zorginnovaties, ketenzorg en transmurale zorg. De Nieuwsbrief verschijnt wekelijks op zondag of maandag. Eerdere edities tref je aan vanaf nr 65 op de internetsite www.integratedcare.nl
Heb je belangstelling voor nieuws over ketenzorg en zorginnovaties in het buitenland? Surf dan naar de website van het international Network of integrated Care: www.intergratedcarenetwork.org Wil je wetenschappelijke artikelen lezen over deze onderwerpen? Lees dan het peer reviewed internettijdschrift International Journal of Integrated Care op www.ijic.org Dit is een gratis tijdschrift, dat online publiceert en is opgenomen in Pubmed. Ook submissions van concept artikelen zijn welkom.
Opsteller van deze nieuwsbrief is:
Guus Schrijvers
Hoogleraar Public health in het bijzonder Structuur en functioneren van de
Gezondheidszorg
Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen
en Eerstelijnsgeneeskunde
Universitair Medisch Centrum Utrecht
email: a.j.p.schrijvers@umcutrecht.nl
tel: 088 755 9356