Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Inhoud pagina: Antwoorden op kamervragen over de vertrouwenscommissie voor
de benoeming van de burgemeester in de gemeente Raalte
26 september 2007
Antwoorden op kamervragen van het lid Van Raak (SP) over de
vertrouwenscommissie voor de benoeming van de burgemeester in de
gemeente Raalte.
Vraag 1
Bent u op de hoogte van het feit dat in de gemeente Raalte een tweetal
fracties zijn uitgesloten van de vertrouwenscommissie voor de
benoeming van een nieuwe burgemeester? Wat is uw oordeel hierover? 1)
Antwoord 1
Ik heb kennisgenomen van de ontwikkelingen in Raalte; de commissaris
van de Koningin heeft mij daarover op mijn verzoek geïnformeerd.
Ingevolge artikel 61 van de Gemeentewet wordt de burgemeester door de
Kroon benoemd op aanbeveling van de raad. De vertrouwenscommissie
adviseert de raad over de aanbeveling. De raad bepaalt de
samenstelling van de commissie. Hoewel niet noodzakelijk is het zeker
wenselijk dat vertrouwenscommissies en gemeenteraden streven naar zo
breed mogelijke steun en liefst unanimiteit voor advies en
aanbeveling. Het verdient om die reden de voorkeur dat
vertrouwenscommissies breed zijn samengesteld, ook al is dat niet
verplicht. Het is daarom te betreuren dat niet alle partijen
vertegenwoordigd zijn in de vertrouwenscommissie.
Vraag 2
Wat is uw oordeel over de aangenomen verordening door de gemeenteraad,
waarin als voorwaarde voor deelname aan de vertrouwenscommissie wordt
vermeld dat een verklaring moet worden ondertekend dat men zich houdt
aan de geheimhoudingsplicht, zoals geschetst in de Gemeentewet?
Vraag 3
Hoe verhoudt deze verordening zich volgens u met de Gemeentewet,
waarin zaken rondom de benoeming van een nieuwe burgemeester expliciet
geregeld zijn (artikel 61)? Bent u het met mij eens dat het
ondertekenen van de genoemde verklaring overbodig is, gezien het feit
dat ieder raadslid gebonden is aan de Gemeentewet en dus ook aan de
hierin opgenomen geheimhoudingsplicht?
Antwoord 2-3
De gemeenteraad van Raalte heeft mede op verzoek van de commissaris
van de Koningin in december 2006 werkafspraken gemaakt ten behoeve van
de vertrouwenscommissie voor de benoeming van een nieuwe burgemeester,
in het bijzonder op het punt van de geheimhouding. De SP heeft zich
van die werkafspraken gedistantieerd. Deze werkafspraken zijn
vervolgens naar aanleiding van een advies van de VNG opgenomen in de
verordening op de vertrouwenscommissie. De SP en GemeenteBelangen
hebben daar uiteindelijk tegen gestemd. Eén van die afspraken was het
afleggen van een geheimhoudingsverklaring. Met het doen afleggen van
een dergelijke verklaring heeft de raad, in het licht van ervaringen
uit het verleden, nader accent willen geven aan de wettelijke
geheimhoudingsplicht van artikel 61c van de Gemeentewet. Nu de
geheimhouding echter rechtstreeks uit de wet voortvloeit, is het
afleggen van een geheimhoudingsverklaring inderdaad een overbodige
handeling. Gezien de omstandigheden is het echter begrijpelijk dat de
raad naar middelen heeft gezocht om de geheimhouding goed te regelen.
Vraag 4
Deelt u de mening dat de genoemde verordening in strijd is met de
Gemeentewet, op het moment dat een gekozen volksvertegenwoordiger niet
toegelaten wordt tot de vertrouwenscommissie? Zo ja, bent u bereid in
overleg te treden met de gemeente Raalte over de uitvoering van de
genoemde verordening? Zo neen, waarom niet?
Antwoord 4
Zoals hiervoor al is aangegeven, staat het de raad vrij de
samenstelling van de vertrouwenscommissie te bepalen. Ik heb
waardering voor de intentie en het doel dat de raad voor ogen stond.
De vorm die daarvoor is gekozen, acht ik echter kwetsbaar en - na
zorgvuldige overweging - juridisch niet houdbaar. Nu de wet de
geheimhouding uitputtend heeft geregeld, bestaat ter zake geen
aanvullende verordenende bevoegdheid. De geheimhoudingsverklaring is
dus niet alleen overbodig, zij is ook in strijd met de wet. Het is in
strijd met de artikelen 61, derde lid, en 61c van de Gemeentewet dat
kandidaten voor het lidmaatschap van de vertrouwenscommissie alleen
voor benoeming worden voorgedragen als zij een
geheimhoudingsverklaring hebben afgelegd. De desbetreffende bepaling
uit de verordening functioneert zo als selectiemechanisme. Dat
verhoudt zich niet met het feit dat voor de wet alle raadsleden zonder
nadere voorwaarden in aanmerking komen voor benoeming door de raad in
de vertrouwenscommissie.
Inmiddels heb ik de gemeenteraad van Raalte in kennis gesteld van mijn
standpunt en de raad verzocht de verordening op dit punt aan te
passen. Tot die tijd zal de burgemeestersvacature niet worden
opengesteld.
Vraag 5
Vindt u dat de aangenomen verordening voor vernietiging voorgedragen
kan worden bij de Kroon, gezien het feit dat de uitvoering ervan in
strijd is met de Gemeentewet? Zo neen, waarom niet? Zo ja, wat gaat u
in dat geval tegen de gemeente Raalte ondernemen?
Antwoord 5
Spontane vernietiging is een discretionaire bevoegdheid van de Kroon.
Het betreft een ultimum remedium. Op dit moment acht ik het
voorbarig om tot spontane vernietiging over te gaan. Zoals hiervoor
uiteengezet, heb ik de raad inmiddels verzocht de desbetreffende
passage uit de verordening aan te passen. Ik ben gaarne bereid
persoonlijk bij te dragen aan een oplossing voor de in de raad
ontstane situatie.
1) http://www.destentor.nl/salland/article1600635.ece (extern)
http://www.destentor.nl/salland/article1605335.ece (extern)
Zie ook het beleidskader spontane vernietiging, Kamerstukken II
2005/06, 30 300 VII, nr. 75.
---
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties