Senternovem


04-10-2007 | Kabinet geeft alle steun aan EnergieTransitie

Nieuwe marktprikkels, nieuwe subsidies, aangescherpte normen, steun voor innovatie, en klimaat- en energiediplomatie. Dat zijn de kernpunten van het energie- en klimaatbeleid dat het Kabinet twee weken geleden presenteerde in de Miljoenennota en het werkprogramma `Nieuwe energie voor het klimaat'. Op alle punten waarop dat is gevraagd, krijgt EnergieTransitie ondersteuning.

Al uit het Regeerakkoord was duidelijk dat het kabinet Balkenende-4 groot belang hecht aan verduurzaming. De Miljoenennota en alle bijbehorende stukken, waaronder het werkprogramma van het kabinetsbrede project 'Schoon en Zuinig', getiteld 'Nieuwe energie voor het klimaat', geven hieraan nu nadere uitwerking.

Koploperspositie
In de nieuwe beleidsstukken herhaalt het Kabinet zijn streven naar 30 procent vermindering van de uitstoot van broeikasgassen, met name CO2, in 2020 met 30 procent. Hierbij wordt nu overigens wel expliciet vermeld dat dit `in Europees verband' zal worden nagestreefd. Bij het doel om het energiebesparingstempo te verhogen van 1 naar 2 procent per jaar, wordt de nuancering aangebracht `op termijn'. Het aandeel duurzame energie in 2020 moet stijgen van ongeveer 2 procent nu naar 20 procent van het totale energiegebruik. Met een pakket van maatregelen wil het kabinet bereiken dat in 2011 zal blijken dat de doelen voor 2020 kunnen worden gehaald.'

Werkprogramma
De voornemens van het kabinet op het gebied van klimaatbeleid zijn vastgelegd in het werkprogramma 'Schoon en Zuinig', getiteld 'Nieuwe energie voor het klimaat'. Dit bevat vijf typen maatregelen: marktprikkels (de vervuiler betaalt), normen (zoals energieverbruikseisen voor verlichting, apparaten en auto's), tijdelijke stimulering (bijvoorbeeld van duurzame energie), innovatie (met een centrale positie voor EnergieTransitie) en diplomatie (lobbyen voor energie- en klimaatonderwerpen in met name Brussel). Naast het bestaande budget van 1,3 miljard euro, trekt het Kabinet het komende jaar 140 miljoen euro uit voor het nieuwe klimaatbeleid, oplopend naar 500 miljoen in 2011. Primair verantwoordelijk voor de uitvoering van het werkprogramma 'Nieuwe energie voor het klimaat' is minister Cramer van VROM. Mede verantwoordelijk zijn de ministers van EZ, VenW, LNV en Wonen, Wijken en Integratie, en de staatssecretarissen van Financiën en Europese Zaken.

Gebouwde omgeving
Het afgelopen jaar zijn er vanuit EnergieTransitie veel verzoeken om overheidsingrijpen en -ondersteuning gekomen. Daaraan komt het kabinet op veel manieren tegemoet. Zo gaat het Rijk financieel bijdragen aan de uitvoering van het plan `Meer met minder', het initiatief van het Platform energietransitie Gebouwde Omgeving (PeGO) voor energiebesparing in bestaande gebouwen en woningen. Met dit plan wordt tot 2011 een half miljoen gebouwen en woningen gerenoveerd en energiezuiniger gemaakt. Bovendien krijgen circa 2 miljoen huishoudens een `slimme meter'. Daarnaast komt er een subsidieregeling voor duurzame energie (zonneboilers, warmtepompen en zonnepanelen), waarmee 100.000 bestaande woningen gebruik kunnen maken van duurzame energievoorzieningen. Voor de nieuwbouw wordt de energieprestatiecoëfficiënt aangescherpt, van 0,8% nu naar 0,6% in 2011 en naar 0,4% in 2015. Uiteindelijk, in 2020, moet de nieuwbouw energieneutraal zijn.

Energiesector
In de energiesector komt er een nieuwe Stimuleringsregeling duurzame energieproductie (SDE), als opvolger van de MEP. Vorig jaar vroeg het Platform Duurzame Elektriciteitsvoorziening nadrukkelijk om een dergelijke nieuwe regeling. De SDE gaat onder andere investeringen in windenergie ondersteunen. Daarbij streeft het kabinet nog in deze regeerperiode naar 2.000 MW aan windenergie op land en 450 MW aan windenergie op zee. De SDE gaat daarnaast elektriciteitsopwekking uit biomassa bevorderen. Het streefcijfer daarbij is 500 MW voor 2011. Verder komen er twee demonstratieprojecten voor CO2-afvang en -opslag bij kolencentrales, als onderdeel van een Europees programma. Dat is een wens van het Platform Nieuw Gas.

Industrie
Voor de industrie wil het kabinet de meerjarenafspraken over energiebesparing aanscherpen. Het kabinet wil dat er een resultaatsverplichting voor verbetering van de energie-efficiëntie binnen bedrijven komt van 20 procent in 2020 ten opzichte van 2005. Daarnaast moet nog eens 10 procent energie worden bespaard in de rest van de keten. In tien branches worden programma's gestart om tot 50 procent energiebesparing in de keten te komen in 2030. Koplopers hierbij zijn de papierindustrie en de chemie. De doelen voor energiebesparing in de keten sluiten aan op het streven van het Platform Ketenefficiency.

Verkeer
In de sector verkeer zet het kabinet onder andere in op regelgeving en normering, bij voorkeur op Europees niveau. Die regelgeving en normering moet bijdragen aan CO2-reductie, maar ook aan bijmenging van biobrandstoffen. Het eerstkomende doel is 5,75 procent bijmenging in 2010. Voor 2020 gaat de overheid verkennen of 20 procent bijmenging haalbaar is. Een sterke verhoging van het aandeel biobrandstoffen is een wens van het Platform Duurzame Mobiliteit. Vanaf 2008 komt een rapportageverplichting over de duurzaamheid van biomassa die wordt gebruikt voor brandstoffen en overigens ook elektriciteit. Dat is een onderwerp waaraan het Platform Groene Grondstoffen de laatste tijd hard trekt. Demonstratie- en stimuleringsprogramma's voor innovatie in de sector noemt 'Nieuwe energie voor het klimaat' ook nadrukkelijk. Daarbij wordt bijvoorbeeld gewezen op het project `De Auto van de Toekomst', dat in deze nieuwsbrief al geregeld aan de orde kwam.

Tuinbouw
Voor de tuinbouw wordt het subsidieprogramma voor de bouw van energiezuinige kassen geïntensiveerd. Het toekomstbeeld voor 2020 is, net zoals het nieuwe Platform Kas als Energiebron nastreeft, een energieneutrale en zelfs energieleverende tuinbouwkas, waarin economisch rendabel wordt geteeld.

Versterking van de economie
Veel maatregelen uit 'Nieuwe energie voor het klimaat' kosten geld, maar dat zal de lasten niet verzwaren, stelt het kabinet: wie vervuilt gaat meer betalen en wie bespaart wordt beloond. Bedrijven gaan wel meer betalen voor de uitstoot van CO2, maar om het concurrentie-effect hiervan te beperken, gaat het kabinet zich inzetten voor Europese en mondiale afspraken over klimaatbeleid. Uiteindelijk, meent het kabinet in navolging van EnergieTransitie, zal 'Nieuwe energie voor het klimaat' juist bijdragen aan versterking van de economie: `Nederlandse bedrijven kunnen de kansen van het klimaatbeleid grijpen en koplopers worden in schone en zuinige technologieën.'