De geest is los in cultura ede
17/09/2007 14:38
Stichting Cultura
Kop: de geest is los in cultura ede
Regisseur Peter te Nuyl zoekt naar nieuwe vorm in Sub Rosa
Op 3 oktober 2007 beleeft Cultura in Ede de première van Sub Rosa, van de hand van regisseur Peter te Nuyl. Vrij naar het thema van de kinderboekenweek is Te Nuyl op zoek gegaan naar de geheimen van het Edese cultuurcentrum. Te Nuyl: "Het is het verhaal zoals dat door het gebouw aan mij is verteld. Sub Rosa verhaalt over de geheimen en de donkere kanten van Cultura."
Sub Rosa is een jubileumvoorstelling. In 2007 viert het Edese Cultura haar tienjarig bestaan. Sub Rosa is een cadeau van Cultura aan de Edese bevolking en wordt gespeeld op 3, 4, 5, 6, 8 en 9 oktober. Sub Rosa is geopend van 16.00 uur tot 21.00 uur. De toegang is gratis, Sub Rosa kost een bezoeker ongeveer anderhalf uur.
Te Nuyl: "Sub Rosa is ontstaan naar aanleiding van een wandeling door het gebouw. Ik had mijn kladblok meegenomen om op te schrijven wat er aan beelden en verhalen in mij op zou komen. Het liep anders. Na een uur merkte ik dat ik niet bezig was om op te schrijven wat er in me opkwam, maar wat er op me afkwam. De beelden van Sub Rosa zijn door het gebouw aan mij gegeven."
"De geest is los in het gebouw. In Sub Rosa spreekt het onderbewuste van het gebouw. Je ziet, hoort en voelt wat er gebeurt in Cultura als de mensen weg zijn. Ik geloof dat het gezegde dat de muren oren hebben werkelijk waar is.'s Nachts klinkt in een gebouw de echo van de dag. Die echo is Sub Rosa."
Sub Rosa stelt haar maker voor problemen. Want hoe moet Sub Rosa omschreven worden? Te Nuyl worstelt: "Er wordt wel gezongen, maar het is zeker geen opera. Het is geen theater, alleen al omdat de tijdsbeleving anders is. Het publiek komt en gaat bij Sub Rosa op momenten die het zelf kiest. Het heeft door de opstelling en de route door het gebouw iets van een museum, maar het is geen tentoonstelling."
"Het is in zeker geen straattheater zoals Oerol of De Parade. Straattheater staat op zichzelf, wordt alleen door de locatie met elkaar verbonden. Bij Sub Rosa heeft iedere plek, iedere scène met de andere plekken in het gebouw te maken. Een ander groot verschil: dat soort evenementen lijdt onder de lachziekte. Alles moet maar leuk zijn, omdat het publiek wil lachen. Bij Sub Rosa overheerst de lachziekte niet. Dat past ook niet bij Cultura. Cultura is een bijzonder gebouw, maar zeker niet alleen maar vrolijk. Ik vind het een zwaar gebouw, met donkere, soms beangstigende, kanten. Sub Rosa is het verhaal over de donkere kanten, de geheimen van Cultura."
Over Peter te Nuyl: Te Nuyl is een veelzijdig kunstenaar. Enkele fragmenten van zijn uitvoerige CV: van 2002 tot 2006 werkte hij aan de bewerking en regie van de langlopende hoorspelserie Het Bureau naar de gelijknamige roman van J.J. Voskuil. Op dit moment werkt hij aan de hoorspelversie van de Bommelverhalen. Begin 1996 realiseerde hij een integrale live-radioversie van het vier uur durende toneelstuk De Duivel en God van Jean Paul Sartre. Het Gedruisch, een persoonlijk document over de Nederlandse hoorspeltraditie kreeg in 1997 bij de Prix Italia een special mention. Bij NOS, KRO en NPS realiseerde hij sinds 1979 radiofonische stukken, mengvormen van drama, documentaire, opera en experimentele radiofonie.
Daarnaast maakte Ten Uyl naam als regisseur en librettist. Hij regisseerde bij F Act, het RO-Theater, de Haagse Comedie, Theater van het Oosten, Toneelgroep Centrum, Tryater, Het Nationaal Toneel en het Noord-Nederlands Toneel.
Voor het muziektheater regisseerde te Nuyl werk van Luciano Berio, Simeon ten Holt en de opera Erendira van Klaas de Vries, waarvoor hij ook het libretto schreef. Bij de Nederlandse Opera regisseerde hij zowel de Parijse versie (in 1990), als de Weense versie (1993) van Glucks Orfeo ed Euridice. In 2004 ging de opera Bonifacius van Alkema en Te Nuyl in première. Bij de Nationale Reisopera in Enschede regisseerde hij Dvoraks Rusalka, Weills Mahagonny, Wagners Der Fliegende Holländer , de wereldpremière van Huub Kerstens Creon (waarvoor te Nuyl ook het libretto schreef) en Debussy's Pelléas et Mélisande. In Neurenberg regisseerde hij Leonard Bernsteins Kaddish, in Berlijn Stravinsky's Rake's Progress en in Weimar Gluck's Orfeo.
Over Cultura: het gebouw Cultura is van de hand van architect Kees Spanjers van ZSA-architecten. Cultura is het brandpunt van het culturele leven in Ede. Meer informatie treft u op de website www.cultura-ede.nl
http://www.cultura-ede.nl