Nederlandse cultuur vertraagt integratie Marokkaanse Nederlanders


UTRECHT, 20071002 -- De cultuur en houding van de Marokkaanse gemeenschap krijgen in Nederland vaak de schuld van de slechte integratie van de Marokkaanse Nederlanders. Onterecht. Het zijn de Nederlandse cultuur en de blindheid voor die cultuur, die het integratieproces frustreren. Dit is te lezen in de Masterscriptie `Integratie in Nederland, terug naar de kern' van Cultureel Antropologe Anne Gordijn.

Gordijn constateert dat Nederlanders te weinig in hun eigen culturele spiegel kijken. Daardoor kloppen zij zich ten onrechte op de borst voor hun tolerantie. Ze zijn trots op de verscheidenheid die bij de Nederlandse cultuur lijkt te horen. Minder bewust zijn ze zich echter van het feit dat zij non-conformiteit (`anders-zijn') slechts in zekere mate accepteren. Dat heeft als gevolg dat zij dénken dat ze immigranten de kans geven om te integreren, terwijl ze eigenlijk eisen dat ze assimileren. Dit brengt Marokkaanse immigranten en hun nakomelingen in de problemen.

De afkeuring van non-conformiteit is een invloedrijk cultureel kenmerk van de Nederlandse samenleving. Jan Rath gaf in 1996 al aan dat Nederlanders veel belang hechten aan conformiteit. Wie zich niet aanpast, wordt sociaal buitengesloten. Gordijn laat via verhalen en uitspraken van haar respondenten zien dat hierin weinig is veranderd.

`Hier pas je er nooit bij want je houdt nog iets van je eigen cultuur vast. Je wordt in een hoekje gestopt', zegt de Marokkaans-Nederlandse Karima met een plat Roosendaals accent. `Hoewel je je best doet om erbij te horen en gewoon normaal te doen. Toch komt er wel eens iemand op je pad die je laat weten dat je hier niet bijhoort, dat je anders bent dan het Nederlandse volk.' Door deze houding keren immigranten zich meer en meer af van de Nederlandse samenleving.

Nederlanders hebben er veel moeite mee om Marokkaanse Nederlanders te erkennen als volwaardig burger. Dit leidt bij veel Marokkaanse burgers tot een beschadigde identiteit en terugtrekking in de eigen gemeenschap. Desintegratie is het gevolg. De oorsprong hiervan ligt niet alleen in de cultuur van de Marokkaanse gemeenschap, maar ook in de onmogelijke en steeds veranderende eis tot conformiteit die de autochtone Nederlander stelt aan de leden van deze gemeenschap.

Bij integratieproblemen wordt nu te vaak gewezen naar de immigranten. Maar het probleem is niet zo eenzijdig. Gordijn pleit voor meer aandacht voor de invloed van de Nederlandse cultuur op de integratie van immigranten. Voor een constructieve verbetering van de integratieproblemen moeten Nederlanders zich ervan bewust worden dat ze niet zo tolerant zijn als ze denken.