Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport


in de geestelijke gezondheidszorg

Invoering diagnosebehandelingcombinatie in de geestelijke gezondheidszorg

Toespraak, 2 oktober 2007

De kern van het nieuwe zorgstelsel is dat patiënt en consument in staat worden gesteld om te kiezen op basis van duidelijk en eerlijke informatie over de instelling en de behandeling van een aandoening. Op het derde nationale DBC GGZ Congres in Den Haag wijst minister Klink op het belang van de overheveling van de curatieve geestelijke gezondheidszorg naar de Zorgverzekeringswet en de invoering van de Diagnose Behandeling Combinatie in de geestelijke gezondheidszorg.

Geachte aanwezigen,

Het Derde Nationale DBC GGZ-Congres is erop gericht om de invoering van de DBC-systematiek in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) van allerlei kanten te bezien. De twee voorgaande congressen stonden in het teken van de invoering en ontwikkeling van de DBC-systematiek in de geestelijke gezondheidszorg.
Met genoegen constateer ik dat deze dag vooral in het teken staat van vooruitkijken. Er zijn forse slagen gemaakt in de ontwikkeling en de invoering van de DBC's in de geestelijke gezondheidszorg. Dit is het resultaat van hard werken.
Het is prachtig dat het ons, maar vooral ook jullie is gelukt zo ver te komen. Wanneer vanaf 1 januari 2008 de eerste digitale declaraties naar de zorgverzekeraar gaan, betekent dit dat de volledige cure onder één regime valt. Het regime van de Zorgverzekeringswet.

Bij dat regime gaat het om eenduidige registratie en het ontwikkeling van productfinanciering. Dit met het oog op een zorgmarkt die transparant is en kwalitatief hoogwaardig.
Door uw inspanningen heeft de geestelijke gezondheidszorg zich de plaats verworven die haar toekomt en die ook nodig is, want psychische stoornissen zijn niet anders dan somatische stoornissen. De behandeling richt zich op "genezing" of op "het leren omgaan met de stoornis". Daarbij komt dat depressie hard op weg is om volksziekte nummer één te worden!

Voor een gezonde én sterke samenleving, nu én in de toekomst, is een goed functionarende geestelijke gezondheidszorg van belang. Vanuit het oogpunt van solidariteit, maar ook vanuit een economisch oogpunt. De ontwikkeling van de DBC-systematiek gaat gepaard met meer transparantie. Voor cliënten wordt beter zichtbaar welke zorg geleverd wordt, tegen welke kwaliteit en tegen welke prijs. Dit betekent voor zowel aanbieders, cliënten, verzekeraars als voor VWS, een enorme omslag: deelnemen aan de Zorgverzekeringswet vergt een andere cultuur. Verzekeraars moeten zich een nieuw terrein eigen maken om hun rol goed te kunnen invullen. VWS moet partijen ruimte geven in dit zoekproces: ook loslaten is een kunst. Daarbij heeft de geestelijke gezondheidszorg te maken met verschillende veranderingen tegelijkertijd.
Ik denk daarbij aan de invoering van de zorgzwaartepakketen in de AWBZ, maar ook aan de WMO. Kortom: de omslag vraagt het nodige van zowel aanbieders, verzekeraars als van VWS.

De afgelopen anderhalf jaar zijn velen van u bezig geweest met het registreren in DBC's. De afgelopen maanden kreeg ik geregeld berichten dat de geestelijke gezondheidszorg het nodige te stellen heeft: de ICT werkt niet mee, de registratiedruk is hoog en naast de DBC's zijn er nog tal van andere omvangrijke en tijdrovende projecten. Deze signalen zal ik niet in de wind slaan.
Ik ben mij er terdege van bewust dat er veel van u wordt gevraagd. Er wordt veel gevergd van zowel de behandelaren, het ondersteunende personeel, managers, de raden van bestuur en zeker ook van de vrijgevestigden. Daar waar het kan en ook wenselijk is, probeer het ministerie van VWS te helpen.
Het zou niet realistisch zijn als ik u hier zou vertellen dat volgend jaar alles meteen van een leien dakje gaat. We hebben een grote operatie ingezet waar bijna een volledige sector mee te maken heeft. Ruim 600.000 cliënten, en in termen van geld bijna 3 miljard euro wordt overgeheveld. Ga er maar aan staan om met die omvang vanaf januari 2008 met behulp van de DBC-systematiek te registreren en te declareren.
Met het oog op de voorbereidingen op de digitale declaratie is een Implementatie Advies Team, het IAT, opgezet.
Ook is het afgelopen jaar gebruikt om de software en het digitale declaratieverkeer uitgebreid te testen in een groot opgezette landelijke ketentest. En toch zullen er volgend jaar vast kinderziektes optreden. Om tijdig signalen te krijgen, waar het nodig en mogelijk is om bij te sturen, heb ik met de branchepartijen afgesproken een monitor-traject in te zetten. Om de overgang verder te begeleiden worden de instellingen, vrijgevestigden, verzekeraars en de burgers zorgvuldig op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen. Ondanks al deze maatregelen wordt 2008 vast een spannend jaar. Dat leert de ervaring bij het invoeren van de DBC's in de somatiek. En hoe dan verder na 2008? De start van de digitale declaratie is nog maar het begin, een belangrijk begin, maar toch ... een begin. Er zijn in 2008 nog diverse vangnetten aanwezig die te zijner tijd zullen moeten verdwijnen. De sector zal zich steeds meer moeten aanpassen aan de spelregels zoals we die onder de Zorgverzekeringswet hebben afgesproken.
Dat betekent dat ik ook voor de geestelijke gezondheidszorg uiteindelijk vrije prijsvorming voor mij zie. In elk geval voor delen van de geestelijke gezondheidszorg, parallel aan de stappen die nu in de ziekenhuizen worden gezet.
Dit alles houdt in dat de geestelijke gezondheidszorg de mogelijkheid heeft om vraaggestuurd in plaats van aanbodgestuurd te functioneren. Zorgproducten worden vergelijkbaar en dat biedt vele kansen. Dat lokt innovatie uit en stimuleert investeringen in kwaliteit. En dat is nodig, want - ik zei het al - de vraag naar geestelijke gezondheidszorg blijft stijgen. Het zoeken naar nieuwe behandelvormen die de zorg verbeteren en bovendien betaalbaar houden, is daarvoor noodzakelijk. Betrokkenheid van de professionals, de bestuurders, de verzekeraars en de cliënten is voorwaarde voor een innovatie en creativiteit die de overheid niet kan en niet moet willen opleggen. U kent de vraagstukken zelf het beste en u bent dus ook het best in staat oplossingen te vinden.

Het nieuwe stelsel geeft partijen hier ook de ruimte voor. Uiteraard vraagt dat om onderhoud van de DBC-systematiek en ook hierin is voorzien. De Stichting DBC Onderhoud neemt deze taak vanaf het volgend jaar op zich.
De afgelopen jaren hebben partijen laten blijken steeds meer gezamenlijk op te trekken. Dat geeft vertrouwen in de toekomst. De In- en Verkoopgids is een prachtig voorbeeld hoe partijen invulling hebben gegeven aan de gezamenlijke verantwoordelijkheid. Ook is het een mooi voorbeeld hoe niet alléén de prijs belangrijk is bij de contractering tussen zorgverzekeraar en aanbieder, maar zeker ook kwaliteit van de zorg.

Dames en heren.

Er zijn structurele voorwaarden gecreëerd voor innovatie binnen de ggz. Tegen de achtergrond van de genoemde vraag naar deze vorm van zorg is dat een buitengewoon belangrijke verworvenheid, waarvoor ik u zeer erkentelijk ben.
Mag ik u hartelijk danken voor de In- en Verkoopgids DBC GGZ. Ik wil de initiatiefnemers - GGZ Nederland en Zorgverzekeraars Nederland - en degenen die hebben bijgedragen aan de totstandkoming van de gids - waaronder het Trimbos Instituut, de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie en Platform GGZ - feliciteren met dit fraaie en nuttige document.
De gids is een unicum, omdat de gids voor het eerst, op deze omvangrijke schaal, inzicht biedt in het zorgaanbod van de geestelijke gezondheidszorg. Bovendien is de In- en Verkoopgids een uniek document, omdat deze gebaseerd is op de kwaliteitscriteria, de richtlijnen en de protocollen van de beroepsgroep. Daarmee wordt de gids breed gedragen in de geestelijke gezondheidszorg. Nogmaals, ik neem deze gids, zo kort voor de overgang, graag in ontvangst. Wij zullen de effecten die deze gids op de ggz heeft met belangstelling volgen.