in de geestelijke gezondheidszorg
Invoering diagnosebehandelingcombinatie in de geestelijke gezondheidszorg
Toespraak, 2 oktober 2007
De kern van het nieuwe zorgstelsel is dat patiënt en consument in
staat worden gesteld om te kiezen op basis van duidelijk en eerlijke
informatie over de instelling en de behandeling van een aandoening. Op
het derde nationale DBC GGZ Congres in Den Haag wijst minister Klink
op het belang van de overheveling van de curatieve geestelijke
gezondheidszorg naar de Zorgverzekeringswet en de invoering van de
Diagnose Behandeling Combinatie in de geestelijke gezondheidszorg.
Geachte aanwezigen,
Het Derde Nationale DBC GGZ-Congres is erop gericht om de invoering
van de DBC-systematiek in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) van
allerlei kanten te bezien. De twee voorgaande congressen stonden in
het teken van de invoering en ontwikkeling van de DBC-systematiek in
de geestelijke gezondheidszorg.
Met genoegen constateer ik dat deze dag vooral in het teken staat van
vooruitkijken. Er zijn forse slagen gemaakt in de ontwikkeling en de
invoering van de DBC's in de geestelijke gezondheidszorg. Dit is het
resultaat van hard werken.
Het is prachtig dat het ons, maar vooral ook jullie is gelukt zo ver
te komen. Wanneer vanaf 1 januari 2008 de eerste digitale declaraties
naar de zorgverzekeraar gaan, betekent dit dat de volledige cure onder
één regime valt. Het regime van de Zorgverzekeringswet.
Bij dat regime gaat het om eenduidige registratie en het ontwikkeling
van productfinanciering. Dit met het oog op een zorgmarkt die
transparant is en kwalitatief hoogwaardig.
Door uw inspanningen heeft de geestelijke gezondheidszorg zich de
plaats verworven die haar toekomt en die ook nodig is, want psychische
stoornissen zijn niet anders dan somatische stoornissen. De
behandeling richt zich op "genezing" of op "het leren omgaan met de
stoornis". Daarbij komt dat depressie hard op weg is om volksziekte
nummer één te worden!
Voor een gezonde én sterke samenleving, nu én in de toekomst, is een
goed functionarende geestelijke gezondheidszorg van belang. Vanuit het
oogpunt van solidariteit, maar ook vanuit een economisch oogpunt.
De ontwikkeling van de DBC-systematiek gaat gepaard met meer
transparantie. Voor cliënten wordt beter zichtbaar welke zorg geleverd
wordt, tegen welke kwaliteit en tegen welke prijs.
Dit betekent voor zowel aanbieders, cliënten, verzekeraars als voor
VWS, een enorme omslag: deelnemen aan de Zorgverzekeringswet vergt een
andere cultuur. Verzekeraars moeten zich een nieuw terrein eigen maken
om hun rol goed te kunnen invullen. VWS moet partijen ruimte geven in
dit zoekproces: ook loslaten is een kunst. Daarbij heeft de
geestelijke gezondheidszorg te maken met verschillende veranderingen
tegelijkertijd.
Ik denk daarbij aan de invoering van de zorgzwaartepakketen in de
AWBZ, maar ook aan de WMO. Kortom: de omslag vraagt het nodige van
zowel aanbieders, verzekeraars als van VWS.
De afgelopen anderhalf jaar zijn velen van u bezig geweest met het
registreren in DBC's. De afgelopen maanden kreeg ik geregeld berichten
dat de geestelijke gezondheidszorg het nodige te stellen heeft: de ICT
werkt niet mee, de registratiedruk is hoog en naast de DBC's zijn er
nog tal van andere omvangrijke en tijdrovende projecten. Deze signalen
zal ik niet in de wind slaan.
Ik ben mij er terdege van bewust dat er veel van u wordt gevraagd.
Er wordt veel gevergd van zowel de behandelaren, het ondersteunende
personeel, managers, de raden van bestuur en zeker ook van de
vrijgevestigden. Daar waar het kan en ook wenselijk is, probeer het
ministerie van VWS te helpen.
Het zou niet realistisch zijn als ik u hier zou vertellen dat volgend
jaar alles meteen van een leien dakje gaat. We hebben een grote
operatie ingezet waar bijna een volledige sector mee te maken heeft.
Ruim 600.000 cliënten, en in termen van geld bijna 3 miljard euro
wordt overgeheveld. Ga er maar aan staan om met die omvang vanaf
januari 2008 met behulp van de DBC-systematiek te registreren en te
declareren.
Met het oog op de voorbereidingen op de digitale declaratie is een
Implementatie Advies Team, het IAT, opgezet.
Ook is het afgelopen jaar gebruikt om de software en het digitale
declaratieverkeer uitgebreid te testen in een groot opgezette
landelijke ketentest. En toch zullen er volgend jaar vast
kinderziektes optreden. Om tijdig signalen te krijgen, waar het nodig
en mogelijk is om bij te sturen, heb ik met de branchepartijen
afgesproken een monitor-traject in te zetten. Om de overgang verder te
begeleiden worden de instellingen, vrijgevestigden, verzekeraars en de
burgers zorgvuldig op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen.
Ondanks al deze maatregelen wordt 2008 vast een spannend jaar. Dat
leert de ervaring bij het invoeren van de DBC's in de somatiek.
En hoe dan verder na 2008? De start van de digitale declaratie is nog
maar het begin, een belangrijk begin, maar toch ... een begin. Er zijn
in 2008 nog diverse vangnetten aanwezig die te zijner tijd zullen
moeten verdwijnen. De sector zal zich steeds meer moeten aanpassen aan
de spelregels zoals we die onder de Zorgverzekeringswet hebben
afgesproken.
Dat betekent dat ik ook voor de geestelijke gezondheidszorg
uiteindelijk vrije prijsvorming voor mij zie. In elk geval voor delen
van de geestelijke gezondheidszorg, parallel aan de stappen die nu in
de ziekenhuizen worden gezet.
Dit alles houdt in dat de geestelijke gezondheidszorg de mogelijkheid
heeft om vraaggestuurd in plaats van aanbodgestuurd te functioneren.
Zorgproducten worden vergelijkbaar en dat biedt vele kansen. Dat lokt
innovatie uit en stimuleert investeringen in kwaliteit. En dat is
nodig, want - ik zei het al - de vraag naar geestelijke
gezondheidszorg blijft stijgen. Het zoeken naar nieuwe behandelvormen
die de zorg verbeteren en bovendien betaalbaar houden, is daarvoor
noodzakelijk. Betrokkenheid van de professionals, de bestuurders, de
verzekeraars en de cliënten is voorwaarde voor een innovatie en
creativiteit die de overheid niet kan en niet moet willen opleggen. U
kent de vraagstukken zelf het beste en u bent dus ook het best in
staat oplossingen te vinden.
Het nieuwe stelsel geeft partijen hier ook de ruimte voor. Uiteraard
vraagt dat om onderhoud van de DBC-systematiek en ook hierin is
voorzien. De Stichting DBC Onderhoud neemt deze taak vanaf het volgend
jaar op zich.
De afgelopen jaren hebben partijen laten blijken steeds meer
gezamenlijk op te trekken. Dat geeft vertrouwen in de toekomst.
De In- en Verkoopgids is een prachtig voorbeeld hoe partijen invulling
hebben gegeven aan de gezamenlijke verantwoordelijkheid. Ook is het
een mooi voorbeeld hoe niet alléén de prijs belangrijk is bij de
contractering tussen zorgverzekeraar en aanbieder, maar zeker ook
kwaliteit van de zorg.
Dames en heren.
Er zijn structurele voorwaarden gecreëerd voor innovatie binnen de
ggz. Tegen de achtergrond van de genoemde vraag naar deze vorm van
zorg is dat een buitengewoon belangrijke verworvenheid, waarvoor ik u
zeer erkentelijk ben.
Mag ik u hartelijk danken voor de In- en Verkoopgids DBC GGZ.
Ik wil de initiatiefnemers - GGZ Nederland en Zorgverzekeraars
Nederland - en degenen die hebben bijgedragen aan de totstandkoming
van de gids - waaronder het Trimbos Instituut, de Nederlandse
Vereniging voor Psychiatrie en Platform GGZ - feliciteren met dit
fraaie en nuttige document.
De gids is een unicum, omdat de gids voor het eerst, op deze
omvangrijke schaal, inzicht biedt in het zorgaanbod van de geestelijke
gezondheidszorg. Bovendien is de In- en Verkoopgids een uniek
document, omdat deze gebaseerd is op de kwaliteitscriteria, de
richtlijnen en de protocollen van de beroepsgroep. Daarmee wordt de
gids breed gedragen in de geestelijke gezondheidszorg.
Nogmaals, ik neem deze gids, zo kort voor de overgang, graag in
ontvangst. Wij zullen de effecten die deze gids op de ggz heeft met
belangstelling volgen.
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport