Nederlands Vaccinatie Instituut
Helpt de griepprik wel?
zondag, 30 september 2007
Huisarten beginnen in de eerste week van oktober met vaccineren tegen
de griep. In oktober en november krijgen zoals elk jaar bijna 3
miljoen mensen de griepprik. Amerikaanse artsen openden dinsdag 25
september in het gerenommeerde vakblad The Lancet echter de aanval op
de griepprik. De griepprik helpt bij ouderen lang niet zo goed als
wordt beweerd, stellen zij. De sterfte onder 70-plussers lijkt er niet
door te dalen. En volgens hen is de werkzaamheid van dit vaccin alleen
aangetoond bij jongvolwassenen.
Bij ouderen boven de 65 jaar is nauwelijks onderzoek gedaan naar het
nut van de prik, terwijl er alle reden is om te denken dat het vaccin
bij hen minder goed werkt: hun afweer reageert minder adequaat. Het
weinige onderzoek dat bij ouderen naar het griepvaccin is gedaan, is
bovendien vertekend, menen de onderzoekers. Alleen relatief gezonde
ouderen komen de prik halen, kwetsbare individuen blijven thuis.
Vandaar dat de sterfte onder ingeënte ouderen twee keer zo laag ligt
als onder niet-gevaccineerden, zoals diverse onderzoekers hebben
gemeld.
De onderzoekers achten een halvering van de sterfte sowieso
uitgesloten. Hooguit 5 procent van de sterfte in de winter is namelijk
aan griep te wijten, dus de griepprik kan de wintersterfte nooit met
50 procent verminderen. In de praktijk blijkt ook helemaal niet dat er
minder mensen doodgaan, menen de onderzoekers. Het percentage ingeënte
ouderen in de Verenigde Staten is sinds de jaren tachtig van de vorige
eeuw gestegen van 15 naar 65. Tegelijkertijd is de sterfte aan griep
niet afgenomen. In Italië is iets vergelijkbaars geconstateerd.
De onderzoekers willen de vaccinatie bij ouderen niet direct
afschaffen. Wel pleiten ze ervoor om goed uit te zoeken hoe effectief
de griepprik bij deze groep nou werkelijk is. Daarvoor is een
onderzoek nodig waarbij sommige ouderen een griepprik krijgen en
andere een nepprik. Dat ligt ethisch gevoelig, realiseren de
Amerikanen zich, maar uiteindelijk is het de enige manier om verder te
komen.
Overigens wordt de griepprik niet alleen gegeven om de sterfte te
verminderen, maar ook om de verschijnselen van de griep te verzachten.
In Nederland hebben grofweg vier miljoen mensen (onder wie
65-plussers, maar ook allerlei andere patiënten) recht op de prik.
Drie miljoen krijgen hem daadwerkelijk toegediend.
Bron: artikel in The Lancet, artikel Trouw
Meer informatie over de griepprik vindt u op de griepprik-website van
het RIVM.