Ingezonden persbericht
28 september 2007
Planetoïdenregen
Op Koninginnedag kent Nederland een lintjesregen. En ieder jaar rond 15 augustus zorgen kleine stofdeeltjes die op de aarde botsen en als oplichtende meteoren langs de hemel schieten voor een 'sterrenregen'. Maar nog niet eerder kende ons land het verschijnsel van een 'planetoïdenregen'.
Vandaag, op 28 september 2007, werd naar maar liefst elf landgenoten een planetoïde vernoemd. Planetoïden zijn meters tot vele kilometers grote rotsblokken die om de zon bewegen. De meeste cirkelen tussen de banen van Mars en Jupiter. Een enkeling doorloopt een langgerektere baan en kan langs de aarde scheren. Soms botst een planetoïde op de aarde en vormt dan een bedreiging voor het leven. Zo maakte 65 miljoen jaar geleden de inslag van een kilometers grote planetoïde een einde aan het tijdperk van de dinosauriërs.
De nieuw vernoemde planetoïden dragen voortaan de namen van onze bekende landgenoten Chriet Titulaer, wijlen Henk Terlingen ('Apollo Henkie'), sterrenkundejournalisten Govert Schilling en Eddy Echternach, de thans in Argentinië wonende Gelderse amateur-astronoom Wim Fröger, de Leidse sterrenkundige Frank Molster, de in de VS wonende verzetstrijder, internist én uitvinder van de kunstnier dr. Willem Kolff, de Amerikaanse-Nederlandse astronaut Lodewijk van den Berg en de meer historische figuren Johan Mohr (Duits-Nederlandse predikant en stichter van een sterrenwacht in Batavia), Rudolf Kerkhoven (bekend uit Hella Haasse's roman 'Heren van de thee') en Karel Bosscha (eveneens theeplanter in Nederlands Indië en stichter van de later naar hem genoemde Bosscha-sterrenwacht in Bandung).
De vernoeming van een planetoïde is een zeldzame eer. Hoewel er tegenwoordig zo'n tienduizend planetoïden een naam dragen, gebeurt het niet vaak dat Nederlanders een dergelijk hemellichaam naar zich vernoemd krijgen. Eerder in 2000 viel die eer te beurt aan wetenschapsjournalist Carl Koppeschaar, Nobelprijswinnaars Martin Veltman en Gerard 't Hooft en Nederlands eerste astronaut Wubbo Ockels. Daarna volgden ook bekende auteurs als Hella Haasse en Harry Mulisch en dit jaar ook de Nederlandse arts en astronaut André Kuipers. In totaal zijn nu zo'n driehonderd van de ruim 15.000 genummerde planetoïden vernoemd naar Nederlanders, Nederlandse steden, sterrenwachten, romanfiguren en andere Nederlandse zaken.
Met uitzondering van de planetoïden voor Johan Mohr en Lodwijk van den Berg werden de vandaag vernoemde planetoïden ontdekt door het astronomen-echtpaar Ingrid van Houten-Groeneveld en wijlen Cees van Houten, op fotografische platen die werden gemaakt door de in de VS wonende sterrenkundige van Nederlandse afkomst Tom Gehrels. Het Leidse astronomenechtpaar ontdekte het recordaantal van meer dan vijfduizend planetoïden. De ontdekker mag een planetoïde een naam geven, al is dat laatste aan strikte regels gebonden en moet de vernoeming ook nog worden bekrachtigd door de Internationale Astronomische Unie (IAU).
De nieuw vernoemde planetoïden heten officieel:
(5494) JohanMohr
(10986) Govert
(11426) Molster
(11427) Willemkolff
(11430) Lodewijkberg
(11431) Karelbosscha
(11432) Kerhoven
(12131) Echternach
(12132) Wimfroger
(12133) Titulaer
(12135) Terlingen
Meer informatie: http://www.astronet.nl/pregen.html
Carl Koppeschaar
www.astronet.nl