Antwoorden op kamervragen van Willemse-van der Ploeg over het bij ziekte van alphahulpen verplicht doorbetalen door cliënten
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG
DMO-K-U-2788295
24 september 2007
Antwoorden van staatssecretaris Bussemaker op kamervragen van het
Kamerlid Willemse-van der Ploeg over het bij ziekte van alphahulpen
verplicht doorbetalen door cliënten (2060721530).
Vraag 1
Hebt u kennis genomen van het persbericht van Klaverblad Zeeland, de
Landelijke Organisatie Cliëntenraden (LOC) en de Chronisch Zieken en
Gehandicapten Raad (CG-Raad) van 12 juli jl. waarin wordt aangegeven
dat ouderen en gehandicapten verplicht zijn om hun huishoudelijke
alfahulp bij ziekte door te betalen.
Antwoord 1
Ja. De thuiszorgorganisatie Zorgstroom heeft de beslissing dat
cliënten zelf moeten betalen voor de kosten van het doorbetalen van
loon aan alphahelpenden (wat feitelijk de aanleiding voor dit bericht
vormde) ingetrokken. Thuiszorgorganisatie Zorgstroom is op dit moment
alternatieven aan het onderzoeken. Ik volg dit met grote
belangstelling en hoop dat er een cliëntvriendelijk alternatief komt.
Vraag 2
Acht u het mogelijk en wenselijk dat ouderen en gehandicapten
gedwongen kunnen worden om zowel de zieke alfahulp door te betalen als
de kosten voor vervangende hulp?
Antwoord 2
Voor de inwerkingtreding van de Wmo leverden alpha helpenden ook hulp
bij het huishouden. De alphahulpconstructie (kenmerkte en) kenmerkt
zich door het gegeven dat de cliënt en een alphahulp een
arbeidsovereenkomst sluiten. De cliënt vervult daardoor de
werkgeversfunctie. Dit is niet veranderd door de Wmo. Wat wel lijkt te
veranderen is dat in het verleden de thuiszorgorganisatie een aantal
werkgeverstaken naar zich toe trok, zoals de loondoorbetaling bij
ziekte of geschillen en dat zij dit nu niet meer doen. Actiz heeft dit
haar leden ook geadviseerd.
Ik vind het niet wenselijk dat mensen die een indicatie hebben voor
hulp bij het huishouden èn hun hulp èn de kosten voor vervangende hulp
moeten betalen.
Gemeenten hebben op basis van de Wmo compensatieplicht. Dat betekent
dat gemeenten verantwoordelijk zijn voor de doorbetaling van de
alphahulp bij ziekte. Als een gemeente dat niet zou doen, voldoet de
gemeente niet aan haar compensatieplicht. Het is de gemeente die
thuiszorgorganisaties contracteert die met alphahulpen werken.
Gemeenten moeten hierover in hun contracten sluitende afspraken maken.
Vraag 3
Deelt u de conclusie van Klaverblad Zeeland, de LOC en de CG-Raad dat
dit kan leiden tot grote financiële risico's voor met name mensen met
een lager inkomen?
Antwoord 3
Ik deel die conclusie niet. Gemeenten hebben in de Wmo een
compensatieplicht. Dat betekent dat gemeenten er aan gehouden zijn de
cliënt in staat te stellen om aan al zijn verplichtingen in de
richting van de alphahulp te kunnen voldoen. Dus ook aan de
verplichting om de alphahulp bij ziekte door te betalen. Ook moet de
gemeente er zorg voor dragen dat er vervanging plaatsvindt bij ziekte
van de alphahulp. Ik zal de VNG er op wijzen dat gemeenten passende
maatregelen moeten treffen.
Vraag 4
Bent u bereid op korte termijn duidelijkheid te verschaffen over de
rechtmatigheid van verplichte doorbetaling bij ziekte van een
alfahulp, en wilt u aan dit onderwerp ook aandacht schenken in de
eerstvolgende voortgangsrapportage?
Antwoord 4
De alphahulpconstructie kenmerkt zich door het gegeven dat de cliënt
en een alphahulp een arbeidsovereenkomst sluiten. De cliënt vervult
daardoor de werkgeversfunctie. Dit is niet veranderd door de Wmo.
Zoals ik heb aangegeven bij vraag 2 en 3 zal ik in overleg treden met
de VNG. Ik zal de Tweede Kamer van de uitkomsten op de hoogte stellen.