Rotterdam, 18 juli 2007
Grootste overzicht ooit: 'Cuypers. Architectuur met een Missie'
Eerste grote overzichtstentoonstelling van het werk van Pierre Cuypers
NAi Rotterdam en NAi Maastricht van 22 september 2007 tot en met 6
januari 2008
Pierre Cuypers (1827 - 1921): geroemd en verguisd. Hij verrijkte het
Nederlandse landschap met tientallen kerken, ontwierp het Centraal
Station en het Rijksmuseum in Amsterdam en hij restaureerde een
aanzienlijk aantal gebouwen, waaronder Kasteel de Haar, nabij Utrecht.
Zijn architectuur en standpunten zijn nog altijd omstreden omdat hij
positie koos in het debat over de betekenis van architectuur in
relatie tot religie en gemeenschapszin. Een debat dat nog steeds
actueel is. De inventarisatie van het meest omvangrijke archief in
bezit van het Nederlands Architectuurinstituut is afgerond. En vanaf
22 september presenteert het instituut het grootste overzicht ooit van
het werk van deze omstreden en bevlogen architect zowel in Rotterdam
als in Maastricht.
Passie voor architectuur
De architect Pierre Cuypers had een missie: hij geloofde in een
samenlevingsideaal, in een architectuur die de maatschappij kon
veranderen, in het Gesamtkunstwerk en in de neogotiek als enige
gerechtvaardigde architectuurstijl. Bij het nastreven van zijn ideaal
greep hij terug op de middeleeuwen: een maatschappij met duidelijke
rangen en standen, met de katholieke kerk als middelpunt en de gilden
met hun ambachtelijke kwaliteiten. In de tentoonstelling in Rotterdam
en in Maastricht komt Cuypers' passie voor architectuur tot leven. In
beide tentoonstellingen wordt een dwarsdoorsnede uit het leven van
Cuypers gepresenteerd waardoor zijn denken, ontwerpen en handelen in
de dynamiek van de tweede helft van de negentiende eeuw wordt
geplaatst. In Rotterdam beslaat die dwarsdoorsnede het jaar 1877 en in
Maastricht het jaar 1897.
Het jaar 1877 in NAi Rotterdam
In dit jaar bereikt Cuypers de leeftijd van 50 jaar en werkt hij aan
de twee meest bediscussieerde publieke gebouwen van de negentiende
eeuw: het Centraal Station Amsterdam en het Rijksmuseum. Hij bouwt en
restaureert kerken, heeft een absurd reisschema, leidt meerdere
kunstwerkplaatsen en is net benoemd tot Rijksbouwmeester. In deze
periode ligt hij zwaar onder vuur, maar dit staat een indrukwekkende
productie waarbij Cuypers als totaalregisseur optreedt niet in de weg.
De tentoonstelling laat met tientallen schetsen, tekeningen, boeken en
foto's de belevingswereld en energie van Cuypers zien. Daarnaast wordt
er een spectaculaire verzameling van altaren, bidstoelen, beelden en
ander kerkinterieur in de tentoonstelling bij elkaar gebracht.
Kasteel de Haar te Haarzuilens in het NAi Maastricht
In 1897 wordt Cuypers 70 jaar. Hij houdt zich dan voornamelijk bezig
met de restauratie van Kasteel de Haar. De jongere generatie
architecten plaatst hem in deze periode als wegbereider van de moderne
architectuur op een voetstuk; een groter contrast met 1877 is er niet.
In de tentoonstelling in het NAi Maastricht staat de
ontwerpgeschiedenis van Kasteel de Haar centraal. Bij De Haar ging het
Cuypers om het creëren van een ideale toestand: een verbeterde
werkelijkheid. Het werd een geheel nieuw Gesamtkunstwerk en met een
duizelingwekkend aantal tekeningen ook zijn best gedocumenteerde
project. Kasteel de Haar is representatief voor zijn opvattingen over
restaureren waarin nieuwbouw een geoorloofd middel was. Tekeningen,
foto's, gebruiksvoorwerpen en een groot aantal interieurstukken uit
het Kasteel zijn hiervan het bewijs.
---
Voor nadere informatie en beeldmateriaal kunnen journalisten zich
wenden tot de persafdeling van het team Marketing en Communicatie van
het NAi:
Afdeling Marketing & Communicatie, tel 010-4401255, 4401235 of 4401271
fax 010-4366975, e-mail press@nai.nl
Publieksinformatie over Cuypers. Architectuur met een missie
Nederlands Architectuurinstituut