Gemeente Den Haag

VIDEO EN MUZIEK BINDT ARABISCHE EN HAAGSE JONGEREN BIJ OPENING TODAYSART FESTIVAL

Opening TodaysArt Festival door wethouder Klijnsma: workshop met jongeren uit het Midden-Oosten en Europa gaat door ondanks tegenslagen met visa

Op de opening van de derde editie van het TodaysArt Festival in de Grote Kerk te Den Haag wordt een brug geslagen tussen twee culturen. Wethouder Jetta Klijnsma van Cultuur en Financiën opent vrijdagavond officieel het festival door de eerste act aan te kondigen: Empty Cans. Dit project van de Libanese kunstenaar Tarek Atoui brengt jongeren uit oorlogsgebieden, vluchtelingenkampen en krottenwijken in het Midden-Oosten samen met jongeren uit Nederland en Frankrijk. Atoui en de jongeren verzorgen gezamenlijk live on-stage een audiovisuele performance in het bijzijn van ambassadeurs en speciale genodigden. De openingshandeling van Jetta Klijnsma wordt ingeleid door de festivaldirecteur Olof van Winden en Jack Verduyn Lunel, de directeur van de Koninklijke Academie van de Beeldende Kunsten (KABK), die dit jaar haar 325-jarige bestaan viert met een hele reeks performances op het festival.

De openingsact Empty Cans en de daarbij behorende vijfdaagse workshops geven jongeren uit conflictgebieden een creatieve uitlaatklep, bevorderen een interculturele dialoog en brengen de Arabische en de Westerse wereld dichter bij elkaar. Bij het organiseren van het project bleek echter al snel dat er op politiek gebied nog flinke horden moeten worden genomen om een dergelijk project goed te kunnen realiseren.

Brug tussen culturen
Het Empty Cans project werd in de zomer van 2005 door Tarek Atoui gelanceerd in zomerkampen in Frankrijk met tieners van verschillende oorsprong en achtergronden. Het principe van Empty cans is dat jongeren in een serie workshops met videocamera's en microfoons zelf losse beeld- en geluidsfragmenten maken over thema's die hen dagelijks bezighouden. Door al deze losse onderdelen in de door Tarek ontworpen Empty Cans-softwaremodule te verwerken, kunnen de jongeren, met behulp van de bij hen zo bekende spelcomputerjoysticks van de Sony Playstation, live unieke muziek en videoclips maken.

In de zomer van 2006 bracht Tarek het project naar verscheidene Palestijnse vluchtelingenkampen in Libanon, tot de oorlog daar uitbrak en hij genoodzaakt was te vluchten. Na het einde van de oorlog keerde Tarek terug om het project te hervatten en ondervond dat de kinderen daar door Empty Cans en de multimediale uitingen over de oorlog hun ervaringen beter konden verwerken. Empty Cans gaf hen de gelegenheid deze ervaringen en de erbarmelijke leefomstandigheden vanuit een heel ander, creatief perspectief te bekijken. Tarek reisde kort daarna ook af naar Egypte, waar hij dezelfde workshops gaf in de krottenwijken van Caïro. De workshops vonden zowel in Libanon als Egypte plaats onder zware omstandigheden, maar desondanks waren de resultaten geweldig.

Het was vanaf het begin af aan Tarek's ambitie om met het Empty Cans project jongeren uit verschillende delen van de wereld met elkaar in contact te brengen. Zo op het oog zijn jongeren uit Nederland qua belevingswereld mijlenver verwijderd van jongeren uit vluchtelingenkampen in het Midden-Oosten, maar de beleving van creativiteit blijkt niet gebonden aan een geografische locatie: alle jongeren geven achteraf aan dat zij hun leefomgeving bewuster en vanuit een ander, betekenisvoller perspectief bekijken. Het is deze gemeenschappelijke beleving die de jongeren dichter bij elkaar brengt, en dit is wat Tarek wil laten zien tijdens de uiteindelijke grand finale van het project. Het plan was om een geselecteerde groep internationale jongeren uit onder meer Egypte, Libanon, Jordanië, Palestina, Frankrijk en Nederland een week lang samen te laten werken in Den Haag om een voorstelling te creëren voor de opening van het TodaysArt Festival 2007.

Visa
Het bleek moeizaam om deze 'grand finale' te organiseren. Paspoorten van Palestijnen werden niet internationaal erkend, een aantal ouders kreeg van hun moskee te horen dat het niet goed was als hun kinderen naar een Westers land afreisden en de paspoortaanvragen van de Egyptische kinderen uit de krottenwijken werden afgewezen, omdat ze geen adres en bankrekening hadden. Tarek besloot om naar Egypte af te reizen, maar eenmaal daar werd zijn paspoort gestolen, met daarin zijn visapapieren voor alle landen waar de workshops plaatsvinden. Bij de aanvraag voor een nieuw paspoort bleek het moeilijk voor Tarek om zijn identiteit te bewijzen, waardoor hij geen vervangend paspoort kreeg. Uiteindelijk kreeg Tarek dankzij de Nederlandse ambassade in Caïro toch de benodigde reispapieren en door de inspanningen van diverse instellingen lukte het uiteindelijk om in elk geval de Libanese kinderen en enkele Egyptische kinderen van visa te voorzien en naar Den Haag te laten afreizen.

De workshop in Den Haag en het daaropvolgende optreden tijdens TodaysArt kunnen doorgaan, ondanks de afwezigheid van enkele Palestijnse, Jordaanse en Egyptische jongeren. Tarek zal daarom naast het geplande optreden nog een apart solo-optreden verzorgen, wat hij op zal dragen aan de kinderen die er niet bij kunnen zijn. Bij dit optreden maakt hij gebruik van het materiaal wat zij tijdens hun workshops in Palestina, Jordanië en Egypte hebben gemaakt.

Empty Cans zou niet mogelijk zijn zonder de ondersteuning van een aantal belangrijke partners. De volgende organisaties, in alfabetische volgorde, werkten mee aan dit project: de European Cultural Foundation (ECF), Kosmopolis, de Nederlandse ambassade in Beiroet, de Nederlandse ambassade in Caïro, Ministerie van Buitenlandse Zaken, Het Koorenhuis, Novotel, de Boterwaag, Scopitone in Nantes (Frankrijk), Stichting The Generator, de Gemeente Den Haag en Young Arab Digital Camps.

TodaysArt Festival
Het TodaysArt Festival, dat plaatsvindt op 21 en 22 september in het centrum van Den Haag, brengt dit jaar een reeks spraakmakende en baanbrekende acts naar Den Haag. Het festival draagt dit jaar het thema THX: The Hague International Airport, festival for adventurous creativity. De derde editie van het festival vindt plaats op meer dan 25 locaties in het centrum, zowel binnen als buiten. Het programma bestaat uit ruim 300 acts en artiesten, afkomstig uit meer dan 25 landen. Het centrum van Den Haag fungeert twee dagen lang als één groot festivalterrein, met optredens zowel in de openbare ruimte als op de verschillende binnenpodia. Installaties, projecties en acts gebruiken de stad als podium en toveren de Haagse binnenstad tijdens het festival om tot een inspirerend bolwerk van audiovisuele belevingen.

///