Ministerie van Verkeer en Waterstaat

abcdefgh

Aan
de voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Binnenhof 4
2513 AA DEN HAAG

Contactpersoon Doorkiesnummer
- - Datum Bijlage(n) 19 september 2007 - Ons kenmerk Uw kenmerk IVW/KAB/07/M10.008.110 2060722940 Onderwerp
Antwoorden op kamervragen

Geachte voorzitter,

In antwoord op de vragen van de leden Van Hijum en Koopmans aan de minister van Verkeer en Waterstaat over het ongeval in de gemeente Dalfsen nabij Rechteren bericht ik u graag als volgt.


1. Heeft u kennisgenomen van het ongeval in de gemeente Dalfsen nabij Rechteren, waarbij op een onbewaakte spoorwegovergang een trein in botsing kwam met een landbouwvoertuig? 1)


1. Ja, daarvan heb ik kennisgenomen.


2. Deelt u de mening dat deze onbewaakte spoorwegovergang op grond van de Kadernota Railveiligheid snel veilig gemaakt moet worden?


2. Er is een veiligheidsbeleid vastgelegd voor spoorwegovergangen, waarin aan de ene kant recht gedaan wordt aan de veiligheid van weggebruikers en spoorwegen en aan de andere zijde aan de bereikbaarheid. Daarbij is nadrukkelijk afgesproken dat bij een voornemen tot sluiting van een overweg de belangen van alle partijen worden afgewogen. Met dit beleid heeft de Tweede Kamer ingestemd.

Postadres Postbus 20901, 2500 EX Den Haag Telefoon 070 351 61 71

Bezoekadres Plesmanweg 1-6, 2597 JG Den Haag Fax 070 351 78 95 bereikbaar met tram 9 (station hs en cs) en bus 22 (station cs)

IVW/KAB/07/M10.008.110

ProRail beheert meer dan 850 niet-actief bewaakte spoorwegovergangen. Dit betreft grotendeels overwegen op particulier terrein, die alleen door, of met toestemming van, de eigenaren van de grond worden gebruikt. Ook de overweg in Dalfsen is zo'n particuliere overweg. Deze is niet actief beveiligd, dat wil zeggen: de overweg wordt alleen aangeduid met Andreaskruisen.

Bij de afweging welke overwegen op een andere wijze moeten worden beveiligd, gaat de prioriteit uit naar overwegen die een hoog veiligheidsrisico kennen. Het beleid is er op gericht om deze risicovolle overwegen aan te passen. Er wordt daarbij een aanpak gevolgd van maatwerk en proportionaliteit, waarbij veiligheid het belangrijkste criterium is, maar ook bereikbaarheid een belangrijke rol speelt. Het risico en daarmee het veiligheidsniveau van overwegen wordt voor een belangrijk deel bepaald door de aard en intensiteit van het wegverkeer en het gedrag van weggebruikers.

Deze particuliere overweg in Dalfsen kent een laag risicoprofiel, gezien het zeer beperkte gebruik ervan door wegverkeer en het vrijwel ontbreken van een ongevalsgeschiedenis (voor zover mij bekend was er vóór dit ongeval alleen in 1988 eerder een aanrijding, ook toen zonder slachtoffers). Gezien dit risicoprofiel en de eerdergenoemde prioritering bestaan er vooralsnog geen plannen voor aanpassing van het veiligheidsniveau van deze overweg te Dalfsen, noch zijn er door Prorail of de betreffende gemeente wensen tot sluiting geuit. Naar aanleiding van de aanrijding van 7 augustus zal ProRail evenwel opnieuw kijken of er mogelijkheden zijn de veiligheid te verbeteren.


3. Heeft ProRail voor de betreffende spoorwegovergang een risico-analyse gemaakt, en hoe wordt de (on-)veiligheid in dat kader beoordeeld?

3. De afweging van de belangen veiligheid versus bereikbaarheid speelt een belangrijke rol bij het voornemen om tot sluiting over te gaan. Daarvan is in het onderhavige geval geen sprake en is een dergelijke risicoanalyse ook niet uitgevoerd. Wel is de overweg nog in 1998 formeel beoordeeld door de toenmalige Rijksverkeersinspectie. De conclusie van de beoordeling was: "trachten overweg op landgoed te saneren. Lukt dit niet, dan handhaven". Dit was in overeenstemming met het toenmalige beleid, dat er op gericht was overwegen zo veel mogelijk te saneren. Inmiddels is, zoals u weet, dit beleid gewijzigd om de barrièrewerking van het spoor niet te laten toenemen.

In de nabijheid van de overweg waar het ongeval zich heeft voorgedaan, zijn de afgelopen jaren enkele overwegen opgeheven of verbeterd. In het besluitvormingsproces daar aan voorafgaand is deze overweg destijds wel beschouwd als opheffingskandidaat. Aangezien het de enige toegang tot het landgoed Rechteren is, hebben de betreffende gemeente en Prorail destijds van opheffen afgezien. Het eventueel verbeteren van de overweg (bijvoorbeeld het aanbrengen van een actieve beveiligingsinstallatie) is destijds gezien het karakter van de overweg en de ongevalsgeschiedenis niet overwogen.
---

IVW/KAB/07/M10.008.110

Uiteraard kunnen (bijna)ongevallen op overwegen aanleiding zijn om het aanwezige veiligheidsniveau te analyseren en mogelijke maatregelen te treffen. Overigens is ProRail daarbij niet de enige wegbeheerder die maatregelen kan treffen. Ook de lokale wegbeheerder kan maatregelen treffen om de veiligheid bij de overweg voor haar burgers te verhogen door maatregelen te treffen die een veilig gedrag van weggebruikers ter plaatse afdwingen of die de zichtbaarheid van de overweg verhogen.

4. Wanneer en op welke manier gaat ProRail de veiligheid van deze spoorwegovergang verbeteren?

4. Zoals eerder aangegeven zal Prorail opnieuw kijken of er mogelijkheden zijn de veiligheid van deze spoorwegovergang te verbeteren.

Bij het besluit de beveiliging te verbeteren speelt de kans op een aanrijding een grote rol. Bij de overweg in Dalfsen is die kans zeer klein. Dat neemt niet weg dat zich op iedere overweg, ongeacht de mate van beveiliging, op enig moment een aanrijding kan voordoen. Dat is inherent aan een overweg.

Ik vertrouw er op u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.

Hoogachtend,

DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT

Camiel Eurlings


1) de Stentor, 9 augustus 2007

---