NIBUD Persbericht

Nibud-koopkrachtberekeningen: 2008 duur jaar

Waarschuwing: Vergis je niet; lonen omhoog, maar uitgaven ook

2008 wordt voor velen een duur jaar. De bruto lonen gaan in 2008 omhoog, maar omdat volgend jaar ook de prijzen stijgen, het kabinet de accijnzen verhoogt en kosten van de zorg stijgen, hebben de meeste Nederlanders volgend jaar minder te besteden. Dit concludeert het Nibud (Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting) na het doorrekenen van de Miljoenennota 2008. Het Nibud waarschuwt de consument zich niet rijker te rekenen dan hij is, bij het zien van het loonstrookje volgend jaar. Het brutoloon gaat volgend jaar omhoog, maar de portemonnee zal bij de meesten sneller leeg zijn vanwege de gestegen kosten. Vooral rokers en autorijders (met name leaserijders) zullen dieper in de buidel moeten tasten.

Tegenvallers
Volgend jaar stijgen de prijzen en belastingen. Hierdoor hebben, op enkele uitzonderingen na, zowel de lage inkomens als de hoge inkomens volgend jaar minder te besteden. Voor mensen die dit jaar al nauwelijks rond kunnen komen een tegenvaller. Zeker nu het economisch gezien vrij goed gaat met Nederland. Gemiddeld gaan de meesten er een kwart tot een procent op achteruit. Voor een gemiddeld Nederlands gezin, waarbij de man fulltime en de vrouw parttime werkt, betekent dit een verlies van bijna twintig euro per maand.(bij een bruto jaarinkomen van 30.000 en 15.000 en twee kinderen)

Ziek zijn wordt goedkoper
Er verandert veel op het gebied van de ziektekosten. Grofweg gaan gezonde mensen volgend jaar meer betalen en mensen die veel ziek zijn minder. De no-claim verdwijnt en er komt een verplicht eigen risico van 150 voor in de plaats. Nu betaal je veel premie en als je geen gebruik maakt van zorg krijg je aan het eind van het jaar 255 no-claim terug. Volgend jaar betaal je iets minder basispremie en moet je bijbetalen als je zorg nodig hebt, maximaal 150 (eigen risico). Daarnaast wordt de zorgtoeslag iets verhoogd en krijgen mensen die structureel veel medicijnen nodig hebben extra geld om het verplicht eigen risico van te betalen. Wel adviseert het Nibud mensen die veel zorg nodig hebben, er rekening mee te houden dat ze in januari direct al voor hogere kosten kunnen komen te staan. Het eigen risico zal direct moeten worden aangesproken en de compensatie daarvoor volgt pas in de loop van het jaar.

Nibud-advies: vraag zorgtoeslag aan
Volgend jaar hebben meer mensen recht op zorgtoeslag omdat de inkomensgrens wordt verhoogd. Zorgtoeslag krijg je alleen als je het aanvraagt. Het Nibud raadt alleenstaanden met een bruto inkomen tot 28.000 en stellen met een bruto inkomen tot 50.000 aan uit te zoeken of ze zorgtoeslag kunnen krijgen. Vooral mensen die een eigen huis hebben en gebruik maken van hypotheekrenteaftrek moeten goed in de gaten houden of zij recht op hebben zorgtoeslag, omdat voor de zorgtoeslag niet naar het bruto-inkomen wordt gekeken maar naar het verzamelinkomen.

Goed nieuws voor 65-plussers
Voor de meeste 65-plussers ziet 2008 er goed uit. Voor hen zal 2008 iets goedkoper worden. Uit de Nibud-koopkracht berekeningen blijkt dat de meeste AOW-ers er per maand bijna 10 euro op vooruit gaan. Zij profiteren onder andere van de veranderingen in het ziektekostenstelsel en van het feit dat de ouderenkorting wordt verhoogd.

Ouders: let op kindertoeslag
De heffingskorting voor kinderen in de belastingen wordt omgezet in een kindertoeslag. De meeste ouders merken dit niet in de portemonnee, alleen wordt de manier van aanvragen anders. De heffingskorting loopt via de belastingaangifte maar voor de kindertoeslag moet een apart formulier worden ingevuld. Het Nibud adviseert ouders hier goed op te letten.
Vooral alleenstaande ouders met een inkomen rond het minimumloon profiteren van de nieuwe kindertoeslagregeling. Ook worden volgend schooljaar de schoolboeken op de middelbare school gratis. Een regeling waar vooral de hogere inkomens van profiteren. De tegemoetkoming schoolkosten, waar de lagere inkomens gebruik van kunnen maken, daalt volgend jaar.

Leaserijders
Autorijders krijgen te maken met hogere brandstofprijzen omdat het kabinet volgend jaar de accijnzen verhoogt. Leaserijders krijgen bovendien te maken met een verhoging van de fiscale bijtelling. Dit is, zo blijkt uit Nibud-berekeningen, een behoorlijke lastenverzwaring.

De belangrijkste veranderingen op een rij
De lonen stijgen met gemiddeld 3,25% en de uitkeringen zijn hieraan gekoppeld en stijgen mee. De prijzen stijgen gemiddeld met 2,11%. Dit komt mede door een stijging van de accijnzen. De WW-premie wordt verlaagd van 3,85% tot 3,5%. De ouderenkorting wordt verhoogd. De algemene combinatiekorting daalt en de aanvullende combinatiekorting stijgt. De heffingskorting voor kinderen wordt omgezet in kindertoeslag. De procentuele premie voor de ziektekostenverzekering wordt verhoogd. Er komt een verplicht eigen risico in de plaats van de no-claim in de ziektekosten. De zorg- en huurtoeslag worden verhoogd. De belastingaftrek voor ziektekosten wordt verminderd. Schoolboeken worden gratis, maar de tegemoetkoming schoolkosten daalt.

Voorbeeldsituaties:
2008 koopkrachtontwikkeling (bedragen netto per maand) 1. Alleenstaande in bijstand (gemiddelde zorgkosten)
-2,- ( -0,3%)
2. Echtpaar met 2 kinderen
(alleenverdiener, bruto jaarinkomen 31.000,- gemiddelde zorgkosten)
- 22,- (-1,0 %)
3A. Tweeverdiener zonder kinderen
(bruto jaarinkomen 30.000,- + 20.000,- gemiddelde zorgkosten)
- 17,- (- 0,6 %)
3B. Tweeverdiener zonder kinderen
(bruto jaarinkomen 30.000,- + 20.000,- geen zorgkosten)
- 29,- (-1,0 %)
3C. Tweeverdiener zonder kinderen
(bruto jaarinkomen 30.000,- + 20.000,- veel zorgkosten)
- 10,- (-0,4 %)
4A. Tweeverdiener met 2 kinderen
(bruto jaarinkomen 45.000,- + 20.000,- gemiddelde zorgkosten, eigen auto)

- 18,- (-0,4%)
4B. Tweeverdiener met 2 kinderen
(bruto jaarinkomen 45.000,- + 20.000,- gemiddelde zorgkosten + leaseauto van 30.000)

- 44,- (-1,2%)
5A. Echtpaar 65+
(bruto jaarinkomen AOW + 5000 pensioen en alleen AOW, veel zorgkosten, geen compensatie)
+ 15,- (+ 0,8%)
5B. Echtpaar 65+
(bruto jaarinkomen AOW + 5000 pensioen en alleen AOW, veel zorgkosten, wel extra compensatie)
+ 23,- (+1,3%)
(Hier vindt u de uitwerking van deze berekeningen)

Deze voorbeelden laten duidelijk zien dat mensen die veel zorgkosten hebben er minder op achteruit gaan dan mensen die weinig zorgkosten hebben. Ook valt op dat leaserijders volgend jaar er meer in koopkracht op achteruit gaan dan mensen die in hun eigen auto rijden. De term koopkrachtontwikkeling staat voor de hoeveelheid goederen en diensten die voor het netto inkomen kunnen worden gekocht in vergelijking met vorig jaar. Naast deze negen voorbeeldhuishoudens heeft het Nibud voor honderd andere inkomensgroepen koopkrachtberekeningen gemaakt. Deze zijn hier te vinden.

Achtergronden bij de berekeningen
De bedragen in de voorbeeldberekeningen zijn omgerekend naar gemiddelde maandbedragen. Fiscale voordelen, vakantiegeld, kinderbijslag en dergelijke zijn al bij het netto maandbedrag geteld. Bij de bedragen is het Nibud uitgegaan van een inflatie van 2,11% en bruto loonontwikkeling van 3,25 %. Alle fiscale regelingen van 2007 en 2008 zijn gebruikt. Er is vanuit gegaan dat alle toeslagen en inkomensondersteuning worden aangevraagd. Er is geen rekening gehouden met wijzigingen in de bijzondere bijstand of gezondheidssituatie. De hier genoemde huishoudens zijn slechts voorbeelden, waarbij de situatie simpel is gehouden. Er is geen rekening gehouden met specifieke aftrekposten of bijtellingen. In werkelijkheid gebeurt er natuurlijk veel meer in een huishouden. Promotie, veranderen van baan, (gedeeltelijk) stoppen met werken, gezinsuitbreiding, verhuizing, kinderen naar de middelbare school e.d. zijn gebeurtenissen die veel meer van invloed zijn op het besteedbare inkomen van huishoudens. Als gevolg van het bovenstaande zullen huishoudens zich nooit helemaal herkennen in de hier gegeven voorbeelden. Het Nibud heeft geen vergelijking gemaakt met kabinetsvoorspellingen.

Datum:: 18-09-2007