Gemeente Lansingerland
Installatie burgemeester Van Vliet
Van Vliet met ambtsketen
Tijdens een buitengewone vergadering van de gemeenteraad op 18
september is Ewald van Vliet geïnstalleerd als burgemeester van
Lansingerland.
Installatierede
`Lansingerland is een veelzijdige en dynamische gemeente'
18 september 2007
Meneer de voorzitter,
Geachte leden van de raad, geachte wethouders, medewerkers van de
gemeente Lansingerland, geachte genodigden, vrienden en bekenden,
Het is vandaag Prinsjesdag, traditiegetrouw de dag waarop Koningin
Beatrix in een verenigde vergadering van de Staten-Generaal een
uiteenzetting geeft van het door de regering te voeren beleid voor het
komende jaar en de dag waarop de rijksbegroting wordt ingediend. Om op
zo'n bijzondere dag te worden geïnstalleerd als burgemeester van de
prachtige gemeente Lansingerland is een voorrecht, waarvoor ik velen
dankbaar ben. Deze dank uit ik uiteraard in de richting van Hare
Majesteit de Koningin, haar Minister Ter Horst en haar Commissaris, de
heer Franssen, maar zeer in het bijzonder ook aan de gemeenteraad van
Lansingerland die middels een unanieme voordracht haar vertrouwen
heeft uitgesproken. Ik kijk met veel plezier uit naar een
constructieve en resultaatgerichte samenwerking met u allen in de
komende jaren.
Bij het bekend worden van het nieuws dat ik de gemeente Westland zou
gaan verlaten om burgemeester te worden van de gemeente Lansingerland
werd meteen duidelijk dat de naamsbekendheid van deze fusiegemeente in
de regio nog wel wat te wensen over laat. Diverse keren werd ik
hartelijk gefeliciteerd met mijn benoeming in `Smallingerland', werd
mij gevraagd waar in Friesland `dat plaatsje' lag en vroeg men mij of
ik het niet erg vond de provincie te verlaten. U begrijpt, dat leverde
smakelijke momenten op wanneer men doorkreeg dat het om Bergschenhoek,
Berkel en Rodenrijs, Bleiswijk, Kruisweg en De Rotte ging.
Nieuwsgierig geworden gingen velen vervolgens al Googlend op zoek naar
de site van Lansingerland. Tijdens mijn afscheidsreceptie heb ik dat
geweten. Breed grijnzend nam een delegatie van een bekende voetbalclub
uit Westland een papier uit de binnenzak: `Zeg, je weet dat we het
hier erg jammer vinden dat je weggaat, maar weet je zeker dat je wel
écht welkom bent in Lansingerland?'. Aan de gezichtsuitdrukkingen kon
ik duidelijk zien dat ze zich al verheugden op de `punchline'. Hij
vouwde het papier open. "Kijk hier op de website van de gemeente
Lansingerland staat onder het kopje nieuws `Installatie nieuwe
burgemeester' en weet je welk bericht er direct onder staat?' (Een
korte pauze) `Rampen vallen niet te plannen'. U begrijpt: Westlandse
humor.
Ik kan u één ding verzekeren. In de grootste glastuinbouwgemeente
Nederland weet bijna iedereen inmiddels dat de tweede
glastuinbouwgemeente van Nederland, Lansingerland heet.
Uit vele gesprekken die ik de afgelopen maanden heb gevoerd is een
beeld ontstaan over het recente fusieproces dat heeft geleid tot de
vorming van de gemeente Lansingerland. Zelf afkomstig uit een
gemeente, waarbij vijf gemeenten in 2004 zijn samengegaan tot één
gemeente, herken ik veel van de aandachtspunten die zijn geuit. De
eigenheid van de dorpskernen, het voorzieningenniveau en de
veranderingen als gevolg van de grote woningbouwopgave vormen zaken
waarbij verwachtingen en wensen uiteen kunnen lopen. Het is daarom van
belang dat de raad en het college, ieder vanuit de eigen
verantwoordelijkheid die het dualisme met zich meebrengt, collectief
werken aan een gemeenschappelijke identiteit, een helder profiel waar
de gemeente Lansingerland voor wil staan.
Lansingerland is een veelzijdige en dynamische gemeente. Die
veelzijdigheid blijkt ook uit de bestuurlijke opgaven waar de gemeente
zich voor gesteld ziet. De groei van ruim 48.000 inwoners nu naar
ongeveer 75.000 inwoners in 2015 vraagt niet alleen om een veel zorg
en aandacht bij het ontwikkelen van kwalitatief hoogwaardige en
duurzame leefomgevingen, waar het plezierig wonen en recreëren is,
maar ook om een adequaat voorzieningenniveau en een visie waarbij ook
de maatschappelijke samenhang expliciet aandacht krijgt.
Tussen de gemeente Westland, waar ik tot vorige week wethouder mocht
zijn, en de gemeente Lansingerland zijn veel parallellen. Het meest
voor de hand liggend is de formele positie die we gezamenlijk als
Greenport Westland-Oostland innemen in de landelijke stuurgroep
Greenports Nederland. Lansingerland is de tweede glastuinbouwgemeente
van Nederland en tezamen met Westland kan de komende jaren
nadrukkelijk een extra impuls worden gegeven aan de ontwikkeling van
niet alleen Greenport Westland-Oostland, maar tevens aan Greenports
Nederland. Dat de verbanden vanuit het bedrijfsleven tussen Westland
en Oostland al sterk zijn, bleek tijdens mijn afscheid opnieuw, toen
ik wel tientallen keren hoorde: "Nou, bedankt voor wat je voor het
Westland hebt gedaan en tot straks in Lansingerland'. Tijdens
datzelfde afscheid bleek tevens dat ook ondernemers die niet direct
gelieerd zijn aan de agribusiness sector in Lansingerland een
ondernemende gemeente zien met groeipotentie. Dat wordt nog een extra
onderstreept het feit dat Lansingerland meer hectares uitgeefbaar
bedrijventerrein heeft, dan buurgemeente Rotterdam.
Een tweede parallel is de gemeentelijke herindeling. Ik noemde het al
eerder. Een herindeling zonder slag of stoot bestaat niet. Was
Westland het resultaat van de samenvoeging van vijf gemeenten,
Lansingerland is ontstaan uit het samengaan van drie gemeenten, ieder
met een eigen identiteit en historie, maar met een gezamenlijke
toekomst. Ik dank mijn voorganger Bas Eenhoorn voor de wijze waarop
hij de eerste bijna negen maanden van het bestaan van de gemeente
invulling heeft gegeven aan zijn waarnemend burgemeesterschap. Samen
met zijn wethouders, de gemeenteraad, ambtenaren en niet in de laatste
plaats alle inwoners is een goede basis gelegd van waaruit de komende
jaren verder gewerkt kan worden aan de ontwikkeling van een Parkstad,
waarin ruimte is voor een eigen identiteit, gemeenschapszin en sociale
cohesie geen loze begrippen zijn, maar betekenisvol worden ingevuld en
duurzaamheid geen modekreet, maar een daadwerkelijk uitgangspunt is.
Een gemeentelijke herindeling is echter geen proces dat na negen
maanden is voltooid. Zowel maatschappelijk als binnen de bestuurlijke
en ambtelijke organisatie vereist het de komende jaren nog veel
veranderingsbereidheid, doorzettingsvermogen en een positieve
grondhouding.
Een derde parallel is het opereren binnen een stadsregio. Binnen de
Zuidvleugel van de Randstad neemt Lansingerland een bijzondere positie
in. De balans tussen een forse woningbouwopgave en het behoud en
ontwikkeling van kernkwaliteiten, waaronder ruimte voor natuur- en
recreatiegebieden, vragen om een heldere visie die in de regio met
kracht kan worden uitgedragen. Soms moet een verantwoord evenwicht
tussen belangen in de regio en belangen van de inwoners van
Lansingerland nadrukkelijk worden bewaakt, zoals bij de ontwikkeling
van Rotterdam Airport. Een regionale samenwerking gericht op een
gemeenschappelijke ontwikkelingsrichting is van essentieel belang voor
het goed functioneren van de gehele regio. Daarbij past een naar
buiten gerichte, constructieve opstelling, maar tevens het duidelijk
markeren van eigen doelstellingen en belangen. Het is wellicht een
cliché, maar daarom niet minder waar. Ook in gemeenteland geldt: beter
een goede buur, dan een verre vriend. Ik kom dan ook binnenkort graag
bij de burgemeesters van de buurgemeenten langs om kennis te maken.
Een vierde gemeenschappelijke opgave betreft het bouwen van ongeveer
10.000 woningen, echter met dit verschil, dat het tempo waarin deze
woningen worden gerealiseerd hier aanmerkelijk hoger ligt. Tienduizend
woningen betekent niet alleen een forse transformatie van het
landschap, maar tevens een snelle verandering van sociale structuren
met bijbehorende voorzieningen, waarbij ik nadrukkelijk niet alléén
doel op materiële aspecten. Ook de infrastructuur, zowel op het gebied
van openbaar vervoer, als op het gebied van fiets- en autoverkeer,
vormt bij deze ontwikkeling een belangrijk aandachtsveld.
Er zijn ook andere overeenkomsten, die in ieder geval voor mij
verrassend waren. Zoals u wellicht weet, woon ik momenteel in
Wateringen, één van de elf Westlandse dorpskernen, gelegen tegen de
rand van Den Haag. Door de historische werkgroep Wateringen -
Kwintsheul werd ik er op gewezen dat ik inmiddels de derde ben die
vanuit Wateringen burgemeester wordt in Lansingerland. `Hoe kan dat
nu?,'zie ik de heer Eenhoorn denken `Ik was toch echt de eerste.' Maar
ik ben zo vrij geweest om ook de rechtsvoorgangers er bij te betrekken
of beter één van de rechtsvoorgangers, want zo wil het toeval.
Op 28 december 1953 valt te lezen in de notulen van de gemeenteraad
van Wateringen dat de heer Hendrix, toenmalig gemeentesecretaris,
burgemeester werd van Berkel en Rodenrijs. Een straatnaam herinnert
nog aan zijn burgemeesterschap. Van recenter datum, namelijk van 1989
tot 1997 was Edo Hofland burgemeester van eveneens Berkel en
Rodenrijs. Hij was daarvoor CDA-raadslid in Wateringen. Momenteel is
hij ambassadeur te Bern in Zwisterland, waar hij in 2008 opgevolgd zal
worden door Frans Weisglas.
Overigens ontving ik van deze historische werkgroep ook kaartmateriaal
uit 1866-1867, waaruit bleek dat in het gebied, wat nu Lansingerland
is, destijds 3800 inwoners woonden, verdeeld over het destijds 2166
bunders groot zijnde Bleiswijk met 1400 inwoners, het 1967 bunders
groot zijnde Berkel en Rodenrijs met eveneens 1400 inwoners en het
1535 bunders tellende Bergschenhoek met een inwonertal van 1000. Op de
legenda van de kaart stond naast de schaal ook de maat voor `een half
uur gaans' aangegeven. Ik garandeer u, dat was nog eens iets anders
dan in de file staan op weg naar Lansingerland... Dergelijke getallen
van anderhalve eeuw geleden plaatsen de huidige omvang en groei aardig
in een historisch perspectief. De ontwikkeling van Lansingerland is
snel gegaan en gaat ook de komende decennia snel voort. Dat wij we met
elkaar dat in goede banen mogen leiden is iets waar we niet alleen
dankbaar voor mogen zijn, maar is tevens iets dat vraagt om grote
zorgvuldigheid. Onze beslissingen zullen de kaart, ook de sociale
kaart, van de toekomst bepalen. Daarbij past dienstbaarheid en het
besef te opereren vanuit een historisch perspectief, gericht op het
mede vormgeven van de toekomst.
Naast al deze overeenkomsten die ik u noemde, zijn er natuurlijk ook
talloze zaken die anders zijn dan de gemeente waar ik vandaan kom.
Opvallend is de hoeveelheid natuur- en recreatiegebied. Het is iets om
zuinig op te zijn, omdat elders lessen geleerd zijn wat er gebeurt als
economische groei langzaam maar zeker ten koste gaat van ruimtelijke
kwaliteit. Het vinden en bewaken van de juiste balans is iets dat voor
de leefbaarheid van Lansingerland op lange termijn van grote waarde en
betekenis is. En dit is slechts één aspect van de vele die de komende
jaren de aandacht zullen vragen van de gemeenteraad en het college van
B&W.
Voorzitter, dames en heren, het ambt van burgemeester is de laatste
jaren tenminste zo veranderd als de omgeving. Natuurlijk heeft een
burgemeester tot taak een sfeer te scheppen waarin de gemeenteraad
duidelijke kaders kan stellen en de resultaten van het college kan
controleren en wegen. Daarbij dient aan die kaders een
toekomstgerichte visie ten grondslag te liggen, waarbij niet primair
aan de orde is of die visie deel uitmaakt van de coalitie of de
oppositie, maar, naar ik hoop, het collectieve belang van
Lansingerland leidend is. Van een burgemeester mag worden verwacht dat
deze onafhankelijk en onpartijdig is, wat overigens niet betekent dat
een burgemeester `kleurloos' moet zijn. Belangen moeten zorgvuldig,
evenwichtig, maar wel slagvaardig worden gewogen. Daartoe dient het
debat in deze raad. Binnen het college van B&W zal de uitvoering van
beleid centraal staan, waarbij overigens niet is gezegd dat de
kaderstellende rol van de raad eenrichtingverkeer betekent.
Integendeel. Juist door een intensieve en constructieve samenwerking
wordt meer bereikt voor Lansingerland en haar inwoners. In mij zult u
dan ook een burgmeester vinden die meer hecht aan het `harmoniemodel',
dan aan het `conflictmodel'. Hoewel de tijdgeest soms anders doet
vermoeden, is oer-Hollands polderen zo slecht nog niet. Dit moet
echter niet verward worden met het laten liggen van problemen of het
eindeloos doordebatteren en geen beslissingen (durven) nemen. Daarvan
ben ik beslist geen voorstander. Besturen is: visie hebben, belangen
afwegen en besluiten durven nemen, maar ook deze durven te herzien als
omstandigheden zich wijzigen.
Meneer de voorzitter, ik dank u voor de plezierige verwelkoming hier
in Lansingerland, ik dank de plaatsvervangend griffier voor de wijze
waarop deze buitengewone raadsvergadering is georganiseerd. Ik kijk
uit naar onze samenwerking, hetgeen uiteraard ook geldt voor de
samenwerking met de gemeentesecretaris en alle ambtenaren. Ik dank
loco-burgemeester Van Vliet voor zijn hartelijke woorden. Ik ben
benieuwd hoeveel verwarring wij kunnen stichten met twee Van Vlieten
in het college. Ik dank de raad voor de ludieke wijze waarop zij een
presentatie van Lansingerland hebben verzorgd. De komende jaren reken
ik op uw steun, advies en waar nodig verbetersuggesties. Open
communicatie is wat mij betreft daarbij de sleutel tot succes. En dan
waar het uiteindelijk allemaal om draait: de inwoners van
Lansingerland. Er is een breed kennismakingsprogramma opgesteld, zodat
ik snel kennis kan maken met inwoners, verengingen en bedrijven. Ik
begin daar met veel enthousiasme aan en hoop dan ook dat u mij wilt
helpen snel wegwijs te worden in deze mooie gemeente. Ik dank u voor
uw belangstelling en aandacht en nu is het tijd om aan de slag te
gaan!