Rembrandts liggende negerin blijkt blanke vrouw
Eén van Rembrandts meest raadselachtige etsen droeg eeuwenlang een verkeerde titel. In de Kunsthal Rotterdam wordt dit weekend het mysterie ontrafeld tijdens EXOTA! World of Interior, Art & Design.
De titel van Rembrandts ets 'Liggende negerin' (1658) houdt kunsthistorici al 200 jaar bezig. De Oostenrijkse kunstkenner Adam Bartsch (1757 - 1821) catalogiseerde als eerste het grafische werk van Rembrandt en doopte de ets in 1797 als 'Négresse couchée'. Andere kunsthistorici beweren dat de vrouw blank is. Als bewijs wordt verwezen naar de zeldzame eerste staat van deze ets die zich o.a. in de Bibliotheque National in Parijs bevind. De kunsthistoricus Eric Jan Sluijter voert in zijn in 2006 verschenen Rembrandt and the Female Nude aan dat het Rembrandt wel degelijk begonnen was om een zwarte vrouw af te beelden. Immers, er is geen sprake van een blank lichaam gemodelleerd door schaduw maar het lichaam van een zwarte vrouw, zichtbaar gemaakt door licht over haar (glanzende) zwarte huid te laten schijnen. Overtuigend bewijs ontbrak tot op heden.
Serieus onderzoek
Kunstkenner en Vermeerexpert Albert Blankert schreef onlangs in het themanummer 'Clair Obscur' van Kunstschrift (Nr. 3, 2006) dat het nu eens tijd werd dat een serieus onderzoek plaatsvond, met modellen, licht en dimmers. Aan zijn oproep is nu gehoor gegeven door fotograaf Marcel van der Vlugt. In opdracht van de Kunsthal Rotterdam ensceneerde hij de opstelling van Rembrandt van driehonderdvijftig jaar geleden en plaatste een vergelijkbaar zwart en blank model voor een infrarood gevoelige digitale camera met verschillende belichtingen.
Voetzool als bewijs
De identiteit van de vrouw op de ets Negresse couchée is bepaald door de kleur van haar voetzool. De infrarood opname van de blanke vrouw laat een voetzool zien die even donker is als de rest van haar lichaam. De negerin heeft in dezelfde situatie een lichte voetzool. Het model op Rembrandts ets heeft duidelijk een donkere voetzool en moet dus een blanke vrouw zijn. Deze conclusies van het onderzoek worden voor het eerst met de originele ets op EXOTA! getoond.
Pers
Op vrijdag 14 september is er een persvoorbezichtiging vanaf 14.00 uur. Tijdens EXOTA! houdt directeur Wim Pijbes, directeur Kunsthal Rotterdam, een lezing over het onderzoek naar de ware identiteit van Rembrandts raadselachtige model.
Zaterdag 15 september 15.00 uur, zondag 16 september 14.00 uur. Beperkt aantal plaatsen, reserveren niet mogelijk. Meer informatie,
>
Kunsthal Rotterdam
Museumpark, Westzeedijk 341
Postbus 23077
3001 KB Rotterdam
m +31 (0)6 14437789
t +31(0)10 44 00 323
f +31(0)10 43 67 152