Nivel
NIVEL international
Receptenverkeer: is de digitale weg de snelweg?
13 september 2007
De helft van de recepten snelt al digitaal van de huisarts naar de
apotheek. In de tweede lijn gaan vier van de vijf recepten nog
ouderwets op papier van hand tot hand. Maar iedereen is tevreden met
de logistiek en snelheid van het receptenverkeer.
Digitalisering in de eerste lijn
Digitalisering wordt steeds belangrijker in de gezondheidszorg. Ook in
het receptenverkeer: de route die een recept volgt vanaf het
voorschrijven totdat het geneesmiddel is afgeleverd bij een patiënt.
Recepten gaan steeds vaker direct digitaal van de arts naar de
apotheek en niet meer met de patiënt mee op papier. In de eerste lijn
volgt ongeveer de helft van alle recepten al de digitale weg. Het
aanvragen van herhaalrecepten gebeurt echter nog nauwelijks digitaal,
maar vooral telefonisch.
Ziekenhuizen
Ziekenhuizen zijn veel minder ver met digitalisering. Zij moeten nog
een inhaalslag maken. Bijna 80% van de recepten wordt er handmatig
verwerkt. Verpleegkundigen brengen recepten rond en tekenen ze
schriftelijk af. Specialisten schrijven voor het merendeel handmatig
recepten uit en de meeste ziekenhuizen gebruiken veelal papieren
patiëntendossiers.
Apotheekservicepunt
Bij opname in het ziekenhuis en ontslag verloopt de afstemming over
recepten tussen eerste en tweede lijn beter bij ziekenhuizen met een
zogenaamd apotheekservicepunt. Deze ziekenhuizen hebben vaker contact
met apothekers of huisartsen over het medicijngebruik van patiënten.
Zij gaan bijvoorbeeld vaker na wat de patiënt in de eerste lijn
precies krijgt voorgeschreven.
Minder administratieve lasten
Het ministerie van VWS wil de administratieve lasten in de zorg
verminderen en vroeg het NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek
van de gezondheidszorg) daarvoor twee sporen te onderzoeken:
digitalisering van het receptenverkeer én het voor langere tijd
voorschrijven van een medicijn, wat zou moeten leiden tot minder
recepten. Met de inwerkingtreding van de nieuwe Zorgverzekeringswet is
per 1 januari 2006 de prescriptieregeling afgeschaft. Hiermee kwam de
maximale voorschrijfduur voor geneesmiddelen te vervallen.
Tevreden
De nieuwe regeling, waarbij geneesmiddelen voor langere tijd mogen
worden voorgeschreven, wordt nog nauwelijks toegepast, zo blijkt uit
het onderzoek. Huisartsen, apothekers en patiënten vinden het
receptenverkeer nu goed geregeld. Huisartsen en apothekers zijn
tevreden over de tijd die zij aan de logistiek rond recepten besteden
en zij ervaren geen administratieve lasten. En patiënten vinden de
wachttijd in de apotheek en de reistijd er naartoe heel acceptabel.
Digitalisering leidt ook nog niet tot tijdwinst volgens patiënten,
huisartsen en apothekers.
Het onderzoek
Het NIVEL bracht voor het ministerie in kaart hoe het receptenverkeer
in 2006/2007 is geregeld en of er efficiencywinst te behalen valt met
digitalisering en de nieuwe voorschrijfregeling. Het NIVEL benaderde
bijna 600 consumenten met schriftelijke enquêtes en hield telefonische
interviews met 332 praktijkassistentes, 240 apothekersassistentes, 26
huisartsen, 26 apothekers, 10 zorgverzekeraars en 65
ziekenhuisapothekers.
Betrokken NIVEL project(en)
* Consumentenpanel Gezondheidszorg