Programma VCP
postbus 1038
3500 BA Utrecht

tel. 030 2916678
fax 030 2970111
info@programmavcp.nl

WMO Handreikingen


Programma VCP schrijft handreikingen over de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). De handreikingen zijn bestemd voor lokale belangenbehartigers. De handreikingen geven met het oog op de Wmo advies en richtlijnen hoe belangen richting gemeenten vorm gegeven kunnen worden.

De volgende handreikingen zijn verkrijgbaar:

Indicatiestelling voor ondersteuning op grond van de Wmo In deze handreiking nieuwe ontwikkelingen op het gebied van de indicatiestelling. Ook antwoorden op vragen die je als belangenbehartiger hebt. Bijvoorbeeld: 'Is indicatiestelling voor alle voorzieningen en ondersteuning in de Wmo nodig?, 'Wat is de positie van de mantelzorger bij de indicatie?', 'Wie ondersteunt de cliënt - zo nodig - bij de indicatiestelling?', 'Wat kan de klant doen als hij het niet eens is met de indicatie?' De handreiking besluit met tips voor lokale belangenbehartiger in het contact met de gemeente over de indicatiestelling.
Beknopte versie van de handreiking 'Indicatiestelling voor ondersteuning op grond van de Wmo' (augustus 2007) De uitgebreide versie van de handreiking is alleen beschikbaar voor lokale belangenbehartigers op het gebied van het gehandicaptenbeleid.

Evaluatie Wmo
De gemeente is in het kader van de Wmo wettelijk verplicht jaarlijks een tevredenheidsonderzoek te doen onder gebruikers van de Wmo. De gemeente moet over de methode van onderzoek overleg hebben met representatieve organisaties op het gebied van maatschappelijke ondersteuning. In deze handreiking staat informatie over de verplichtingen, waaraan de gemeente volgens de wet moet voldoen. Beknopte versie van de handreiking 'Evaluatie Wmo' (mei 2007) De uitgebreide versie van de handreiking is alleen beschikbaar voor lokale belangenbehartigers op het gebied van het gehandicaptenbeleid.

Aandachtspunten vanuit clientenperspectief voor het Wmo Beleidsplan Veel gemeenten zullen het beleidsplan Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in de loop van 2007 vaststellen. Dit beleidsplan dient namelijk uiterlijk vóór 1 januari 2008 vastgesteld te zijn. Aangezien dit plan richting geeft aan de besluiten van de gemeente over de Wmo is dit plan van groot belang voor de vormgeving van de Wmo in uw gemeente de komende periode.

- Beknopte versie van de handreiking 'Aandachtspunten vanuit clientenperspectief voor het Wmo Beleidsplan' (maart 2007) De uitgebreide versie van de handreiking is alleen beschikbaar voor lokale belangenbehartigers op het gebied van het gehandicaptenbeleid.

De Wmo en het PGB
Een bijgestelde versie van de handreiking met dezelfde titel die november 2005 is verschenen. De aanpassingen richten zich op de ontwikkelingen in het afgelopen jaar en de situatie zoals die vanaf dit moment is. Met deze handreiking kunnen lokale belangenbehartigers zich voorbereiden op de gesprekken met de gemeente over het PGB in de Wmo. Ook is in deze handreiking beschreven welke ondersteuning er mogelijk is voor belangenorganisaties en voor individuele budgethouders.


- Beknopte versie van de handreiking 'De Wmo en het PGB' (december 2006)

De uitgebreide versie van de handreiking is alleen beschikbaar voor lokale belangenbehartigers op het gebied van het gehandicaptenbeleid.

Toetsingskader Wmo

Het toetsingskader Wmo kunnen belangenorganisaties gebruiken om te toetsen of hun gemeente het beleid op het gebied van de compensatieplicht Wmo uitvoert zoals hij door de wetgever is bedoeld. Download het toetsingskader hier.

Handreiking Subsidieregelingen die overgaan naar de Wmo In de Wmo is opgenomen dat een aantal subsidieregelingen overgaat vanuit de AWBZ naar de Wmo. Het gaat hierbij om: Diensten bij wonen met zorg; Initiatieven openbare geestelijke gezondheidszorg; Zorgvernieuwingsprojecten geestelijke gezondheidszorg; Coördinatie vrijwillige thuiszorg en mantelzorg; Collectieve preventie Geestelijke Gezondheids Zorg. Deze handreiking gaat in op bovengenoemde subsidieregelingen.


- Handreiking Subsidieregelingen die overgaan naar de Wmo (november 2006)

De uitgebreide versie van de handreiking (mét tips voor overleg in gemeente) is alleen beschikbaar voor lokale belangenbehartigers op het gebied van het gehandicaptenbeleid.

Handreiking Beoordelen gemeentelijke voorlichting over de Wmo De Wmo wordt binnenkort ingevoerd. Het is van belang dat gemeenten haar burgers goed informeert over de nieuwe wet. De handreiking geeft aandachtspunten en tips voor het beoordelen van de gemeentelijke informatie vanuit cliëntenperspectief.


- Handreiking Beoordelen gemeentenlijke voorlichting over de Wmo (oktober 2006)

Handreiking Strategie richting raad verordening individuele voorzieningen Wmo
In de komende periode worden in veel gemeenten verordeningen individuele voorzieningen Wmo ter besluitvorming voorgelegd aan de gemeenteraad. In deze verordening wordt het voorzieningenniveau voor mensen met een beperking vastgelegd. In deze handreiking wordt aan de hand van twee mogelijke situaties een strategie aangereikt om de belangen van mensen met een beperking bij de gemeenteraad te behartigen. Kern hierbij is het informeren van de raadsleden over de gevolgen van de besluiten van het college van Burgemeester en Wethouders.


- Handreiking Strategie richting raad verordening individuele voorzieningen Wmo (september 2006 - samenvatting)

De uitgebreide versie van de handreiking is alleen beschikbaar voor lokale belangenbehartigers op het gebied van het gehandicaptenbeleid.

Reactie op verordening individuele voorzieningen Wmo van de VNG Reactie op verordening individuele voorzieningen Wmo van de VNG - artikelsgewijs
(augustus 2006)

Handreiking Europese aanbesteding in de Wmo
Gemeenten zijn per 1 januari 2007 in het kader van de Wmo verantwoordelijk voor het verstrekken van individuele voorzieningen aan hun burgers met beperkingen. Gemeenten zijn verplicht om alle individuele voorzieningen in de Wmo, die EUR 211.000,- bij een 2A dienst en EUR 200.00,- bij een 2B dienst (exclusief BTW) of meer kosten in een kalenderjaar, Europees aan te besteden. Wij adviseren u om zo vroeg mogelijk bij het proces van Europese aanbesteding van uw gemeente betrokken te zijn.In deze handreiking wordt op hoofdlijnen het proces van Europese aanbesteding beschreven. De uitgebreide versie van de handreiking, met daarin ook strategische tips voor overleg met gemeenten, is alleen beschikbaar voor lokale belangenbehartigers op het gebied van het gehandicaptenbeleid.

- Handreiking Europese aanbesteding in de Wmo (augustus 2006 - beknopte versie)

Handreiking eigen bijdragen individuele voorzieningen Wmo In de Wmo wordt de mogelijkheid aan gemeenten geboden om - binnen bepaalde kaders - eigen bijdragen te vragen. Gemeenten hebben de vrijheid om - binnen deze kaders - zelf hun eigen beleid vast te stellen. Ze kunnen eigen bijdragen vragen, maar hoeven dat niet te doen. Daardoor is het eigen bijdragebeleid voor individuele voorzieningen in de Wmo een belangrijk gespreksonderwerp tussen gemeenten en belangenorganisaties.
In deze handreiking (beknopte versie) worden de eigen bijdragen voor individuele voorzieningen Wmo beschreven. U kunt lezen hoe de landelijke eigen bijdrageregeling voor individuele voorzieningen er in concept uit ziet. De uitgebreide versie van de handreiking, met daarin ook strategische tips voor overleg met gemeenten, is alleen beschikbaar voor lokale belangenbehartigers op het gebied van het gehandicaptenbeleid.

- Handreiking eigen bijdrage individuele voorzieningen Wmo (juli 2006
- beknopte versie)

Handreiking modellen cliëntenparticipatie Wmo
Om effectief lokaal Wmo-beleid te kunnen voeren, is de inbreng van lokale belangenorganisaties van mensen met een beperking of chronische ziekte in het gemeentelijk beleid van groot belang. In deze handreiking wordt aandacht besteed aan de volgende onderwerpen:
- het verschil tussen belangenbehartiging en cliëntenparticipatie;
- voorwaarden voor belangenbehartiging en cliëntenparticipatie;
- verschillende modellen van cliëntenparticipatie in de praktijk met voor- en nadelen.
Programma VCP heeft al eerder een handreiking geschreven getiteld cliëntenparticipatie en de Wmo. In deze handreiking staan algemene tips voor de cliëntenparticipatie Wmo.

- Handreiking modellen cliëntenparticipatie Wmo (juli 2006)
- Inspraakverordening cliëntenparticipatie Wmo (onderdeel van handreiking juli 2006)

Handreiking strategie verordening individuele voorzieningen Wmo De verordening individuele voorzieningen regelt op welke voorzieningen en ondersteuning mensen met een beperking recht hebben in de gemeente. In deze handreiking zijn naast tips, ook voorbeeldbrieven en voorbeeldinspraakreacties opgenomen. De handreikingen zijn gestuurd naar alle lokale platforms en belangenbehartigers. Wilt u meer informatie over de handreiking, neem dan contact op met de consulent van Programma VCP in uw regio.
Download hier de artikelsgewijze reactie op de verordening individuele voorzieningen Wmo van de VNG, en de samenvatting daarvan.

Handreiking Prestatieveld informatie, advies en cliëntondersteuning in de Wmo
Dit prestatieveld is van wezenlijk belang voor een goede uitvoering van de Wmo. In de handreiking staan aandachtspunten voor overleg met de gemeente over dit prestatieveld. U kunt hier de beknopte versie van de handreiking downloaden. In deze beknopte handreiking wordt prestatieveld 3 uit het Wetsvoorstel maatschappelijke ondersteuning (Wmo) beschreven: het geven van informatie, advies en cliëntondersteuning. In de uitgebreide versie van deze handreiking staan ook aandachtspunten vanuit cliëntenperspectief voor informatie, advies en cliëntondersteuning. Deze uitgebreide handreiking is door lokale belangenorganisaties voor mensen met een beperking en/of chronische ziekte aan te vragen bij info@programmavcp.nl.

- Handreiking prestatieveld informatie, advies en cliëntondersteuning Wmo (beknopte versie)

Handreiking verordening individuele voorzieningen Wmo vanuit cliëntenperspectief

In deze handreiking staat een toelichting op de compensatieplicht (artikel 4 in de Wmo) en de International Classification of Functioning, Disability and Health (ICF). Ook is in deze handleiding een modelverordening individuele voorzieningen Wmo en een toetsingskader opgenomen. Deze worden in ieder geval door de CG-Raad, FvO en CSO onderschreven.

Om tijdig met de Wmo te kunnen starten, zijn veel gemeenten al bezig met het opstellen van de verordening individuele voorzieningen. Zij gebruiken daarbij veelal de concept-modelverordening van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG). Voor de inhoud van de verordening van de VNG verwijzen wij naar www.invoeringwmo.nl . Uit een eerste analyse van de modelverordening van de VNG concluderen wij dat deze niet voldoet aan de Wmo en de uitgangspunten van de compensatieplicht zoals in de Tweede Kamer vastgesteld.
Aan lokale belangenbehartigrs zal inbreng over de verordening individuele voorzieningen gevraagd worden. Gezien het grote belang van deze verordening voor de voorzieningen en ondersteuning aan mensen met een beperking en mantelzorgers, is het belangrijk de verordening die de gemeente voorlegt goed te toetsen met behulp van deze handreiking.
- Handreiking verordening individuele voorzieningen Wmo vanuit cliëntenperspectief - PDF

- Modelverordening individuele voorzieningen Wmo vanuit cliëntenperspectief (los document) - PDF

NB: Er heeft hier eerder een versie van de handreiking gestaan maar daar waren enkele fouten in geslopen. Er zijn nu met name tekstuele en opmaakwijzigingen in de modelverordening aangebracht.