Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
logoocw
De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
Den Haag Ons kenmerk
29 augustus 2007 DK/CB/2007/34788
Onderwerp
Schriftelijk overleg naar aanleiding van brief
Brede Basis voor Cultuur
Naar aanleiding van de brief Brede Basis voor Cultuur d.d. 21 december 2006, van mijn voorgangster
minister Van der Hoeven, heeft u aangegeven schriftelijk overleg te willen voeren. In Brede Basis voor
Cultuur heeft de op dat moment demissionaire minister een eerste antwoord willen geven op de motie
Vroonhoven-Kok die op 31 oktober 2006 door uw Kamer is aangenomen en die oproept tot een
nationaal actieprogramma amateurkunst. Gezien de demissionaire status waren veel van de
antwoorden voorlopig en is er op een aantal punten nader onderzoek aangekondigd.
Op 6 september 2007 spreek ik met uw Kamer over mijn nota Kunst van Leven waarin ik de hoofdlijnen
van het cultuurbeleid voor deze kabinetsperiode heb uiteengezet. In Kunst van Leven heb ik, in de vorm
van een tienpuntenplan, specifieke acties aangekondigd op het terrein van cultuurparticipatie. Ik heb
daarbij de prioriteiten van uw Kamer (amateurkunst en jeugd) overgenomen. Omdat ik op 6 september
2007 uitgebreid met uw Kamer van gedachten wissel, ga ik bij de beantwoording van uw vragen binnen
het kader van dit schriftelijk overleg met name in op de hoofdpunten. Ik zal daarbij op een aantal
onderdelen verwijzen naar de keuzes die ik in Kunst van Leven heb gemaakt.
Voordat ik tot de beantwoording van uw vragen overga wil ik allereerst vaststellen dat Kamer en
Kabinet, wat betreft het belang dat aan cultuurparticipatie wordt gehecht, of het nu gaat om
cultuureducatie of amateurkunst, op één lijn zitten. Het zelf beoefenen en ervaren van cultuur en
daarmee op jonge leeftijd beginnen is de basis van het culturele leven. Overigens hebben ook diverse
gesprekken plaatsgevonden met de amateurkunstsector zelf en levert de sector waardevolle
beleidsadviezen en ideeën.
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Rijnstraat 50, Postbus 16375, 2500 BJ Den Haag T +31-70-412 3456 F +31-70-412 3450 W www.minocw.nl
blad 2/4
Algemeen
In Brede Basis voor Cultuur is aangegeven dat die brief niet gezien moest worden als het
actieprogramma amateurkunst waar de Kamer om had verzocht. Ook in het tienpuntenplan
cultuurparticipatie uit Kunst van Leven komt u de term actieprogramma amateurkunst niet letterlijk
tegen. Wel heb ik aangekondigd voor amateurkunst (en volkscultuur) meer middelen te zullen
uittrekken en dat ik deze zal onderbrengen bij het in te stellen programmafonds cultuurparticipatie. Dit
programmafonds zal, onder andere, een belangrijke rol krijgen bij de daadwerkelijke ondersteuning
van bijvoorbeeld talentvolle amateurs en vrijwilligers. In de komende maanden zal hard gewerkt
worden aan de inrichting van het programmafonds. Samen met de VNG, het IPO, maar ook met het
culturele veld, waaronder in ieder geval sectorinstituut Kunstfactor, zal ik, als onderdeel daarvan,
komen tot een meer specifieke invulling van een deelprogramma ter versterking van de amateurkunst.
Verschillende door uw kamer genoemde aspecten, zoals de expliciete aandacht voor ouderen (CDA) en
de internationale component (PvdA), de bindende werking van cultuur (CDA en PvdA) zullen daarbij
worden meegenomen.
De fracties van PvdA en CDA vragen ook aandacht voor het interdepartementale aspect van
amateurkunst en de bijdrage die creativiteit aan bijvoorbeeld de wijkenproblematiek kan leveren. Ik
ben het hiermee volmondig eens. De minister van WWI heeft daarom de krachtwijken uitdrukkelijk
uitgenodigd om in hun wijkactieplannen ook het thema cultuur op te nemen. Ook de hieronder
beschreven impuls brede school is in eerste aanleg gericht op de grote steden.
Brede school
Samen met de staatssecretarissen van Onderwijs en van VWS ga ik gemeenten faciliteren bij de
versterking van de samenwerking tussen brede school, cultuur en sport. Met onze brief van 7 augustus
2007 bent u nader over deze impuls geïnformeerd. Doel hiervan is om kinderen en jongeren een rijke
leeromgeving te bieden waarin zij de kans krijgen hun talenten optimaal te ontplooien, sociale
vaardigheden op te doen en plezier te hebben.
De impuls voor gemeenten is bestemd voor de inzet van professionals die een brug vormen tussen
meerdere sectoren (combinatiefuncties). Denk hierbij bijvoorbeeld aan de docent op de muziekschool
die ook een naschools aanbod in de brede school verzorgt.
Het leggen van verbindingen tussen binnen- en buitenschoolse cultuureducatie enerzijds en
amateurkunstbeoefening anderzijds, zoals de CDA-fractie suggereert, wordt bij dit alles meegenomen.
VVD, SP en PvdA vragen naar de bijdrage die combinatiefuncties kunnen leveren aan het terugdringen
van het lerarentekort. Combinatiefuncties zijn in eerste instantie gericht op het kind, maar vergroten
ook de mogelijkheid om betere dagarrangementen voor werkende ouders te realiseren. Daarmee kan
de arbeidsparticipatie van ouders verder worden verhoogd. Daarnaast kan door het creëren van
combinatiefuncties het werken in de brede school aantrekkelijker worden gemaakt voor werknemers
blad 3/4
waarvoor nu veelal slechts kleine, versnipperde contracten beschikbaar zijn. Combinatiefuncties
tussen het onderwijs en de cultuursector zouden daarmee dus in beperkte mate kunnen bijdragen aan
een vermindering van het dreigende lerarentekort. Over het lerarentekort en de wijze waarop dit zou
moeten worden aangepakt is aan de tijdelijke Commissie Leraren onder leiding van dr. Alexander
Rinnooy-Kan gevraagd advies uit te brengen. Dit advies zal medio september 2007 door de Commissie
worden uitgebracht.
Het onderzoek naar de eventuele knelpunten in de huidige samenwerking tussen culturele instellingen
en brede scholen is in de loop van de maand oktober gereed.
Gratis musea
Over `gratis musea' zijn door zowel CDA, PvdA, VVD als SP diverse vragen gesteld. In Kunst van Leven
heb ik aangegeven hoe ik de wens van de Kamer om musea gratis toegankelijk te maken wil invullen.
De rijksgesubsidieerde musea worden gratis toegankelijk voor kinderen tot en met twaalf jaar en ik
streef ernaar dat ook alle andere, ca. 440, registreerde musea, gratis toegankelijk worden voor deze
leeftijdsgroep. Voor mijn overwegingen wil ik u kortheidshalve verwijzen naar mijn nota Kunst van
leven.
De komende maanden zal ik met de Nederlandse Museum Vereniging, de Vereniging van
Rijksgesubsidieerde Musea, de VNG en het IPO overleggen hoe dit voornemen gerealiseerd gaat
worden. Het jaar 2008 zal een voorbereidingsjaar worden. Er zal een 0-meting worden uitgevoerd
zodat de effecten van de maatregel kunnen worden geanalyseerd. Tevens zal een goede
compensatieregeling worden ontworpen zodat zoveel mogelijk musea, naast de rijksgesubsidieerde
musea, mee gaan doen. Het is de bedoeling dat per 1 januari 2009 de musea gratis toegankelijk worden
voor kinderen tot en met 12 jaar.
Cultuurkaart
De CDA- en PvdA-fractie hebben vragen gesteld over de cultuurkaart. Invoering van de cultuurkaart,
als eigentijdse, digitale opvolger van de huidige, papieren ckv-bonnen, is voorzien met ingang van het
schooljaar 2008-2009. Met de cultuurkaart wordt een efficiënter systeem ingevoerd dat meer
mogelijkheden biedt om leerlingen over cultureel aanbod te informeren en dat actuelere
managementgegevens oplevert. Evenals de ckv-bonnen, biedt de cultuurkaart leerlingen in het
voortgezet onderwijs de mogelijkheid om individueel en klassikaal culturele activiteiten te
ondernemen. In de afgelopen maanden is de cultuurkaart in drie steden succesvol getest. De
(resultaten van de) invoering van de cultuurkaart wordt de komende jaren nauwgezet gevolgd.
Gegevens over de besteding van de huidige ckv-bonnen worden niet op leerlingniveau, maar op
schoolniveau verzameld. Uitspraken over besteding naar etniciteit kunnen daarom niet worden
blad 4/4
gedaan. Overigens blijkt uit deze gegevens dat de besteding het hoogst is in het praktijkonderwijs, het
vmbo en het speciaal onderwijs.
Kerntaak cultuureducatie
VVD en CDA vragen in welke mate ik voorwaarden zal stellen aan culturele instellingen bij het
vormgeven van cultuureducatie als kerntaak. Voor wat betreft de basisinfrastructuur verwacht ik van
instellingen dat zij in hun plannen expliciet aandacht besteden aan hun voornemens op het gebied van
cultuureducatie. Aan de Raad voor Cultuur zal ik vragen om dit mee te wegen bij zijn advisering.
Tot slot
Onderzoek naar de positie van de vrijwilliger in de amateurkunst is nog niet gereed. Ik ben over de
opzet van dit onderzoek nog in overleg met sectorinstituut Kunstfactor.
De zorg van het CDA en de SP met betrekking tot de muziekschool deel ik. Maar ik zou dit graag iets
breder willen zien. In Kunst van Leven neem ik dan ook het advies over van de Raad voor Cultuur over
om samen met de VNG en het IPO te onderzoeken welke veranderingen gewenst zijn in de
buitenschoolse kunsteducatie. Branchevereniging De Kunstconnectie heeft mij per brief laten weten
graag aan een dergelijk onderzoek mee te werken.
De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
dr. Ronald H.A. Plasterk