Antwoorden op Kamervragen Thieme over Stevia als natuurlijk zoetmiddel
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG
VGP-K-U-2786911
17 augustus 2007
Antwoorden van minister Klink op Kamervragen van het Kamerlid Thieme
over Stevia als natuurlijk zoetmiddel (2060719930).
Vraag 1
Kent u het bericht `Coca Cola gaat over op natuurlijke zoetstoffen'?
1)
Antwoord 1
Ja.
Vraag 2
Kunt u aangeven waarom Stevia of het daarvan afgeleide Rebaudioside
verboden is op de Nederlandse markt als voedingsmiddel?
Vraag 3
Kunt u aangeven of er schadelijke effecten bekend zijn die een
dergelijk verbod rechtvaardigen? Zo ja, welke schadelijke effecten?
Waar is dat uit gebleken? Zo neen, bent u dan bereid de stof versneld
tot de Nederlandse markt toe te laten?
Vraag 4
Hoe verklaart u dat de stof wel is toegelaten in Japan en in de
Zuid-Amerikaanse landen?
Vraag 5
Hangt het verbod op Stevia in de Europese Unie samen met interne
marktbescherming? Zo ja, acht u dit een juiste gang van zaken? Zo
neen, wat staat dan marktintroductie in de EU en Nederland als
voedingsmiddel in de weg?
Antwoord 2 t/m 5
In Europa worden alleen maar additieven, zoetstoffen en nieuwe
voedingsmiddelen toegelaten na een toelatingprocedure waarbij de
veiligheid van het product beoordeeld wordt. Dit is vastgelegd in
Europese regelgeving.
In 1999 is een aanvraag ingediend om bladeren van de Stevia rebaudiana
als nieuw voedingsmiddel toe te laten op de markt. Eveneens is in dat
jaar een aanvraag ingediend om de stof stevioside, een glycoside
verkregen uit Stevia bladeren, toe te laten als zoetstof. De
ingediende dossiers bleken echter onvolledig. Er was niet voldoende
onderzoek gedaan om aan te kunnen tonen dat deze producten geen gevaar
voor de gezondheid van de mens opleveren. Zo ontbraken een aantal
veiligheidsstudies nodig voor een deugdelijke risico beoordeling.
Voor de stof rebaudiosode, een andere glycoside die verkregen kan
worden uit Stevia bladeren, is nooit een aanvraag voor toelating tot
de EU ingediend. Voordat rebaudioside toegelaten kan worden op de
markt zal het, net zoals de andere zoetstoffen die op dit moment op de
markt zijn, een Europese toelatingprocedure moeten doorlopen.
Er is hier dus geen sprake geweest van interne markt bescherming, maar
van de bescherming van de veiligheid en gezondheid van de Europese
consument. Daartoe hanteert de EU een eigen en hoog
beschermingsniveau. Mocht Stevia, of een product daarvan, voldoen aan
de Europese veiligheidseisen, dan zal het toegelaten worden op de
markt.
Uit het door u aangehaalde krantenbericht blijkt dat Coca Cola uit
marketingtechnische overwegingen een aanvraag zal indienen voor
toelating van zoetstoffen verkregen uit Stevia. Er is geen reden om de
benodigde procedure, waarin de veiligheid van een dergelijk product
beoordeeld wordt, te versnellen.
Vraag 6
Klopt het dat Stevia extract wel in Nederland verkrijgbaar is "voor
uitwendig gebruik", terwijl bekend is dat veel kopers de stof
gebruiken als alternatief voor suiker en suikervervangers als
aspartaam? Zo ja, wat staat toelating voor inwendig gebruik wat u
betreft in de weg?
Antwoord 6
Stevia extract mag inderdaad voor uitwendig gebruik verkocht worden.
Als de verpakking onvoldoende duidelijk maakt dat het niet bedoeld is
voor consumptie, worden er door de VWA maatregelen genomen.
Vraag 7
Is het waar dat Stevia casu quo Rebaudioside veel zoeter is dan suiker
en niet de nadelige bijwerkingen heeft van suiker zoals tandbederf en
obesitas?
Antwoord 7
Van de glycosiden aanwezig in Stevia wordt gerapporteerd dat ze 40 tot
300 keer zoeter zijn dan saccharose; dit ligt in dezelfde orde van
grootte als de bestaande intensieve zoetstoffen. Daarnaast lijken de
gegevens er inderdaad op te wijzen dat Stevia of rebaudioside niet
zullen bijdragen aan tandbederf of obesitas.
Vraag 8
Bent u bereid onderzoek naar deze effecten van mogelijke
marktintroductie van Stevia casu quo Rebaudioside in het kader van de
terugdringing van obesitas en tandbederf? Zo ja, op welke termijn? Zo
neen, waarom niet?
Antwoord 8
Het is te verwachten dat het gebruik van (al dan niet kunstmatige)
zoetstoffen die suikers vervangen, en een verminderde of geen
calorische waarde hebben, een rol kunnen spelen in het terugdringen
van obesitas en tandbederf. Er is vooralsnog geen reden om aan te
nemen dat Stevia hiervoor geschikter zou zijn dan de andere
zoetstoffen (die soortgelijke eigenschappen hebben) die momenteel op
de markt zijn. Ik ben dan ook niet bereid een dergelijk onderzoek te
doen.
1) Trouw, 5 juni 2007
http://www.trouw.nl/laatstenieuws/laatstenieuws/article724491.ece/Coca
-Cola_gaat_over_op_natuurlijke_zoetstoffen