NCRV

Wonderlijke Wegen

Ernst Daniel Smid op zoek naar verhalen in Limburg

Zaterdag 28 juli 2007
18.05 uur , Nederland 2

In het NCRV-programma Wonderlijke wegen gaat de bekende zanger/presentator Ernst Daniël Smid op zoek naar bijzondere en waargebeurde verhalen uit het verleden. Verhalen over mannen en vrouwen die hun sporen nalieten in de geschiedenis van ons land. Sporen die nog altijd zichtbaar, tastbaar of voelbaar zijn.

Limburg in de twaalfde eeuw. Gerlach van Houthem leidt een zorgeloos en losbandig leven vol drank en vechtpartijen, tot de dag dat zijn vrouw en 2 kinderen omkomen bij een ongeluk. Dat moet een teken van God zijn om zijn leven te beteren. Hij schenkt al zijn bezittingen weg en vertrekt naar Rome om de paus om advies te vragen. Deze stuurt hem naar Jeruzalem om boete te doen. 7 jaar later keert hij terug naar huis, maar bij gebrek aan een woning neemt hij zijn intrek in een holle eik. Hij leeft op water en brood en loopt iedere dag blootvoets naar Maastricht om te bidden bij het graf van de Heilige Servaas. Gelach is niet alleen streng voor zichzelf maar ook voor zijn omgeving. Hij vindt dat de geestelijken uit het naburige klooster niet sober genoeg leven. De monniken vinden hem een uitslover en proberen hem zwart te maken. Ze verspreiden het gerucht dat hij geld verborgen houdt in de holle eik. De bisschop moet eraan te pas komen en laat de boom omhakken. Maar er wordt natuurlijk niks gevonden. Van het hout van de eik laat de bisschop een hutje bouwen voor Gerlach. Daar sterft hij, nog geen 50 jaar oud. Op de plek van de holle eik staat nu een kerk met het praalgraf van de Heilige Gerlach.

Josina von Löwenstein-Wertheim-Rochefort wordt in 1627 op 12 jarige leeftijd door haar vader naar het stift in Thorn gebracht. Een stift is een soort klooster voor rijke dames, maar dan zonder strenge geloofsregels. De dames lezen, maken muziek, drinken wijn, en bestuderen natuurlijk ook de bijbel. Ook al is het geen streng klooster, Josina vindt het vreselijk. De enige manier om eruit te komen is een man vinden en zo snel mogelijk trouwen. Net als ze haar âprins op het witte paardâ heeft ontmoet besluit de abdis, haar tante, Josina aan te wijzen als haar opvolgster.
Ze draagt ineens de volle verantwoordelijkheid voor het stift en het piepkleine koninkrijkje Thorn. Alle hoop op een snel vertrek lijkt vervlogen. Maar ze doet wat nog geen abdis vóór haar ooit heeft gedaan: ze trouwt in het geheim met haar Herman. Als haar vader erachter komt sluit hij Josina op in één van de strengste kloosters in de buurt. Toch weet ze te ontsnappen en Herman en zij leven nog lang en gelukkig. Na zijn dood laat ze in de St. Servaaskerk in Maastricht een opzienbarend grafmonument maken door één van de beroemdste beeldhouwers uit die tijd.

Op de bijbehorende website (wonderlijkewegen.ncrv.nl) kunnen kijkers de routes uitprinten en zelf op zoek gaan naar de verhalen uit het verleden.

Deze uitzending was eerder te zien op 26 mei 2007