Gemeente Arnhem

HISTORISCH MUSEUM ARNHEM VERWERFT DRINKGLAZEN VAN TOPKWALITEIT (18 juli 2007)
Het Historisch Museum Arnhem heeft aan het openbaar kunstbezit vier zeer geraffineerde drinkglazen van nationaal belang kunnen toevoegen. Het betreft achttiende eeuwse glazen met gravering. Drie van de vier glazen zijn gesigneerd door of toe te schrijven aan Jacob Sang, een Amsterdamse meester-graveur, die glaswerk leverde met gravures van buitengewone kwaliteit. In bijna alle gevallen betreft het glazen die een link hebben met het economisch verleden van Arnhem en regio. De drinkglazen zijn gekocht op de veiling bij Christies in Amsterdam, dankzij ondersteuning van de Vereniging Rembrandt en het VSBfonds.

Op één van de aangekochte glazen, uit 1760, graveerde deze glaskunstenaar parende kippen, onder de titel alles wat prikkelt en opwindt. Een tafereeltje dat schalks verwijst naar het achttiende eeuwse gebruik om te drinken op een harmonieus liefdesleven en nakomelingschap. Deze aanwinst past mooi bij de portretten van Arnhemse burgemeestersdochters uit de collectie van het museum: zij dronken, bijvoorbeeld ter gelegenheid van ondertrouw, uit dit soort kelken.

Van de hand van dezelfde meester-graveur is Plantage Kleinslust, uit 1764. Sang graveerde een compleet panorama op dit glas. Kleinslust was een koffieplantage in Suriname. Het glas verwijst naar het Nederlands koloniaal verleden en is voor het Historisch Museum extra interessant, omdat zich in de achttiende en negentiende eeuw in de omgeving veel koffiebranderijen gevestigd hadden.

De derde bokaal mist de signering, maar wordt op basis van overeenkomsten in stijl en techniek wel aan Sang toegeschreven. Er zijn twee figuren op afgebeeld, die de themas vrede en vrijheid personifiëren. Waarschijnlijk doelde Sang op de beëindiging van de Vierde Engelse oorlog (1780-1781), onder Willem V.

Het laatste aangekochte glas heeft een afbeelding van een koopvaardijschip en de tekst De Curacaos Vaarder. Op het glas staan een Europese koopman en een indiaan met verentooi. Deze voorstelling verwijst naar de continenten Europa en Amerika en de tabakshandel. In de achttiende eeuw was het lokaal verbouwen van tabak en de handel erin een belangrijke bron van inkomsten in Arnhem en omgeving. Veel Arnhemmers verdienden er de kost mee. De titel Curacaos Vaarder, verwijst naar het rijke verleden van de West-Indische Compagnie. Op glaswerk is zon aanduiding relatief zeldzaam.
De vier glazen zijn een belangrijke aanvulling op de glascollectie van het Historisch Museum Arnhem en zullen daar in de vaste presentatie te zien zijn.