Ministerie van Defensie
Postbus 20701
2500 ES Den Haag
Telefoon (070) 318 81 88
Fax (070) 318 78 88
Aan De Voorzitter van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Plein 2
2511 CR Den Haag
Datum 16 juli 2007
Ons kenmerk HDAB/2007019171
Onderwerp Schriftelijke vragen IGK-jaarverslag 2006
Hierbij bied ik u de antwoorden aan op de schriftelijke vragen van de vaste commissie voor
Defensie over het jaarverslag van de inspecteur-generaal der krijgsmacht (IGK) over 2006
(Kamerstuk 30 800 X nr. 88).
DE MINISTER VAN DEFENSIE
E. van Middelkoop
Bijlage: Stand van zaken actiepunten naar aanleiding van jaarverslag IGK over 2005
Pagina 1/18
Ministerie van Defensie
Antwoorden op schriftelijke vragen van de vaste commissie voor Defensie over het
jaarverslag van de inspecteur-generaal der krijgsmacht over 2006 (Kamerstuk 30 800 X
nr. 88)
1.
Wat is er gebeurd met de conclusies en aanbevelingen van de IGK over de jaren 2005
en 2004?
Op de conclusies en aanbevelingen uit het jaarverslag van de IGK over 2004 is in algemene
zin ingegaan in de brieven van 18 mei 2005 (Kamerstuk 29 800 nr. 94) en van 9 november
2005 (Kamerstuk 30 300 X nr.17). In een bijlage bij de brief van 22 augustus 2006
(Kamerstuk 30 300 X nr. 137) is een overzicht opgenomen van de conclusies en
aanbevelingen uit het jaarverslag van de IGK over 2005 met daarin de stand van zaken van
de actiepunten. Als bijlage bij deze brief treft u een geactualiseerd overzicht aan.
2.
Waarom biedt het jaarverslag geen terugblik op bevindingen uit vorige jaren? Hoe kan
men uit het jaarverslag aflezen of bepaalde onderwerpen die door de IGK zijn
behandeld in dit verslagjaar verbeterd dan wel verslechterd zijn? Kan het kabinet,
conform de met de Kamer gemaakte afspraken, in een volgend jaarverslag een
overzicht opnemen van de stand van zaken van de onderwerpen die in voorgaande
jaren door de IGK aan de kaak zijn gesteld? Zo neen, waarom niet?
Tot op heden besteedde de IGK in zijn jaarverslagen herhaalde aandacht aan bepaalde
onderwerpen indien daar aanleiding toe was. In de komende jaarverslagen zal de IGK
voortaan een aantal onderwerpen benoemen die hij speciaal zal volgen en waarvan hij
verslag zal doen in het volgende jaarverslag. In de aanbiedingsbrief bij het volgende
jaarverslag zal ik een geactualiseerd overzicht opnemen van de stand van zaken van de
verschillende aanbevelingen.
3.
De IGK acht de wijze waarop personeel binnen de krijgsmacht omgaat met munitie en
explosieve stoffen zorgelijk. Welke verbeteringen zijn inmiddels aangebracht en welke
Pagina 2/18
Ministerie van Defensie
effecten heeft dit? Wat wordt er nog ondernomen om met name de veiligheidssituatie
te verbeteren?
Ik deel de bezorgdheid van de IGK over de omgang met munitie en explosieve stoffen.
Momenteel wordt onderzocht hoe de veiligheidssituatie kan worden verbeterd. Hiertoe is een
plan van aanpak opgesteld dat zich richt op verbetering van de belegging van de
verantwoordelijkheid voor de munitie-en wapenveiligheid binnen Defensie, het vergroten van
specifieke munitiekennis en het verbeteren van de ervaringsopbouw van munitietechnisch
personeel en munitiebehandelaars. Dit is in lijn met de aanbevelingen uit het op 3 mei jl.
gepubliceerde rapport van de Onderzoeksraad voor veiligheid over een ongeval met een
rookgranaat tijdens een oefening op Curaçao in 2006. Naar verwachting zal de Kamer hier in
de loop van dit jaar nader over worden geïnformeerd.
4.
In de appreciatie van het jaarverslag wordt gesteld dat commandanten zelf moeten
zorgen voor een zodanig management dat uiteindelijk het O=P=F evenwicht niet wordt
verstoord. Maar een commandant heeft toch nauwelijks invloed op uitstroom en
tegenvallende instroom? Hoe kunnen commandanten hiervoor dan verantwoordelijk
worden gehouden?
In het jaarverslag en in de appreciatie wordt gedoeld op de commandanten van de
operationele commando's, dat wil zeggen CZSK, CLAS, CLSK en CKMAR. Deze
commandanten beschikken over de personele en financiële instrumenten om te kunnen
sturen op de uitstroom en zij zijn verantwoordelijk voor de werving van nieuw personeel.
Externe factoren, zoals de situatie op de arbeidsmarkt, spelen daarbij uiteraard een rol.
5.
Wat zijn de eerste resultaten als gevolg van het afsluiten van contracten met externe
partners en de invoering van behoudpremies voor technisch personeel? Zijn deze
instrumenten effectief?
De contracten met externe partners voor opleidingstrajecten voor vliegtuigtechnici zijn een
succesvol wervingsinstrument. In de brief van 3 april jl. (Kamerstuk 30 800 X nr. 80) is
Pagina 3/18
Ministerie van Defensie
gemeld dat in dit kader 52 technici werden opgeleid. Tijdens het algemeen overleg van 25
april jl. (Kamerstuk 25 928 nr. 24) is gemeld dat dit aantal was gestegen tot 85 personen. In
augustus aanstaande zullen naar verwachting ruim 120 nieuwe cursisten aan het
opleidingstraject voor vliegtuigtechnici gaan deelnemen.
De technische toelage heeft inderdaad bijgedragen tot het behoud van technisch personeel.
6.
Is PeopleSoft ook volledig geschikt om (de instrumenten van) het nieuwe FPS te
accommoderen?
PeopleSoft is nagenoeg geheel geschikt om de instrumenten van het FPS te accommoderen.
Er zal nog slechts een aantal relatief kleine aanpassingen nodig zijn.
7.
Op welke termijn kan de Kamer een samenhangend pakket van maatregelen tegemoet
zien teneinde te hoge werkdruk en vertrek als gevolg van uitzenddruk tegen te gaan?
In de Hoofdlijnennotitie die de Kamer op 2 juli jl. is toegezonden, is uiteengezet dat verlichting
van de werk- en uitzenddruk voor het personeel grote aandacht zal krijgen. De vermindering
van operationele middelen en een aantal andere maatregelen die in de Hoofdlijnennotitie zijn
beschreven, zullen ertoe bijdragen dat deze werk- en uitzenddruk wordt verlicht. Gelijktijdig
met de defensiebegroting 2008 die op de derde dinsdag van september wordt gepresenteerd,
zal het parlement een brief ontvangen waarin het defensiebeleid voor de komende jaren
uitgebreid zal worden toegelicht.
Een van de factoren die een vergroting van de werkdruk kan voorkomen, is het behoud van
het reeds aanwezige personeel. Defensie werkt daar voortdurend en op verschillende
manieren aan. Hiervoor worden onder meer maatregelen getroffen voor de korte termijn,
zoals de toekenning van bindingspremies of andere beloningen. In het recent bereikte
onderhandelingsresultaat over de arbeidsvoorwaarden zijn hierover met de centrales
aanvullende afspraken gemaakt. Zo wordt voorgesteld het niveau van de premie te verhogen,
het niveau bovendien een oplopend karakter te geven, en de duur van bindingsperiode te
Pagina 4/18
Ministerie van Defensie
verlengen. Ook zijn er afspraken gemaakt over de zorg bij uitzendingen, door een
tegemoetkoming in de noodzakelijke extra kosten voor te stellen die een militair met kinderen
jonger dan 5 jaar maakt als deze meer dan één maand van huis is vanwege oefening of
inzet. Een samen met de centrales nog nader uit te werken convenant zal maatregelen in het
kader van het levensfasebewuste personeelsbeleid bevatten.
Daarnaast worden maatregelen genomen voor de lange termijn, zoals de invoering van het
flexibele personeelssysteem. De intensivering van de loopbaanbegeleiding en de
persoonlijke ontwikkelingsplannen die hiervan deel uitmaken, moeten bijdragen tot het
behoud van personeel en tot de versterking van het beeld van Defensie als aantrekkelijke
werkgever. Tot slot is er sprake van maatregelen die zijn gericht op de verhoging van de
instroom.
8.
Vrijwel alle defensiemedewerkers bleken problemen te ondervinden bij het
onderhouden van basisvaardigheden en het complementeren van de
gevechtsuitrusting. De CZSK vaart uit zonder dat de bemanningsleden de vereiste
opleidingen hebben doorlopen en ook bij de CLSK laat de opleidingscapaciteit te
wensen over. Hoe gaat het kabinet deze problemen oplossen en op welke termijn? Wat
zijn de financiële consequenties van deze oplossingen?
Tot voor kort werd het onderhouden van de militaire basisvaardigheden door de operationele
commando's verschillend uitgevoerd. Om dit te harmoniseren en waar nodig tekortkomingen
op te heffen is er een werkgroep militaire basisvaardigheden ingesteld. Ook worden
aanvullende materiële en personele behoeften geïnventariseerd om de gestandaardiseerde
basisvaardigheden te kunnen waarborgen.
Om de problemen op het gebied van de persoonlijke gevechtsuitrusting op korte termijn op te
lossen, worden de bestaande voorraden aangevuld met een pakket kleding en kogelwerende
vesten ter waarde van 7,1 miljoen. De behoefte aan persoonlijke gevechtsuitrusting op de
langere termijn is onderdeel van een bredere studie naar een beleidskader voor
inzetvoorraden. Overigens is gegarandeerd dat alle militairen bij inzet over de vereiste
uitrusting beschikken.
Pagina 5/18
Ministerie van Defensie
Er zijn in het recente verleden enige schepen uitgevaren zonder dat alle bemanningsleden de
vereiste opleidingen van het type `Nucleaire, Biologische, Chemische bescherming en
Damage control' (NBCD) hadden gevolgd. Echter, elk schip dat naar zee gaat heeft een
toereikende veiligheidsorganisatie die bij calamiteiten effectief kan optreden. Het CZSK heeft
voor het wegwerken van de geconstateerde achterstand inmiddels prioriteit gegeven aan
deze NBCD-opleiding.
Het voltooien van de opleiding is vereist om bij een varende eenheid te kunnen worden
geplaatst. Aan boord moet het personeel bovendien een veiligheidstest ondergaan. Elk schip
wordt tijdens de opwerkperiode regelmatig als operationele eenheid getest. Voor het
personeel dat aan boord wordt gedetacheerd en geen deel uitmaakt van de
veiligheidsorganisatie, geldt deze opleidingseis niet. Dit personeel krijgt aan boord een
uitgebreide veiligheidsinstructie en veiligheidsronde, zodat men veilig kan meevaren.
9.
Op basis waarvan concludeert de IGK dat de gewenste ontbureaucratisering bereikt
wordt? Dit in het licht van de gewenning aan het nieuwe bestuursmodel en problemen
met het project Speer?
De IGK acht de ontbureaucratisering succesvol als dit op de werkvloer als zodanig wordt
ervaren. De IGK constateert dat de toegenomen rapportagedruk, het horizontale overleg
tussen de operationele commando's, het Commando Dienstencentra (CDC) en de Defensie
Materieel Organisatie (DMO), alsmede de groei van het aantal overlegvormen, worden
ervaren als een toename van de bureaucratie.
De IGK heeft vertrouwen in en waardering voor de aanpak van de projectgroep ter
vermindering van de bureaucratie. De projectgroep staat onder leiding van de secretaris-
generaal en de IGK is in de projectgroep vertegenwoordigd. Naar de mening van de IGK
zullen de aanpak van de projectgroep, en daarnaast een verdere vergroting van het
onderlinge vertrouwen tussen de bestuurslagen, leiden tot de gewenste ontbureaucratisering.
De IGK stelt vast dat met de invoering van de nieuwe bestuursstructuur het zelfreinigende
Pagina 6/18
Ministerie van Defensie
vermogen van organisatiedelen is toegenomen bij het inperken van overbodige
informatiestromen.
Het project SPEER heeft in de huidige fase van ontwikkeling nog geen gevolgen voor de
bedrijfsvoering op de werkvloer. Van nieuwe bureaucratie als gevolg van het project SPEER
is daarom geen sprake.
10.
In hoeverre herkent het kabinet zich in de kritiek van de IGK op het nieuwe
besturingsmodel van Defensie? Geeft dit aanleiding tot evaluatie en/of bijstelling?
De IGK onderkent dat het besturingsmodel voor het defensiepersoneel een herkenbare
werkelijkheid is geworden. De kritiek van de IGK richt zich vooral op de toename van de
informatiestromen. Hij beveelt aan het onderlinge vertrouwen te versterken en de al ingezette
aanpak van de bureaucratie voort te zetten.
De kritiek van de IGK geeft geen aanleiding tot aanpassing van het besturingsmodel. De
verbetering van de besturing bij Defensie vergt wel de aanhoudende aandacht van de leiding
van het departement. Naast de door de IGK genoemde aanpak van de bureaucratie wordt
gewerkt aan de verbetering van de kwaliteit van de managementinformatie. Deze informatie
zal steeds meer uit geautomatiseerde systemen afkomstig zijn die voor een deel al zijn
ingevoerd (Peoplesoft) of die de komende jaren worden ingevoerd (ERP). Er zal sprake zijn
van basisadministraties met informatie die voor verschillende doelen kan worden gebruikt.
Ook wordt doelgericht gewerkt aan de bevordering van het onderlinge vertrouwen en de
vermindering van de bestuurlijke drukte.
11.
Hoe beoordeelt het kabinet de kritiek van de IGK op de DMO en dan met name het
grote aantal overlegcircuits?
Zoals beschreven in het jaarverslag ontwikkelt de DMO zich tot een op dienstverlening
toegesneden organisatie. De klant, in hoofdzaak de operationele commando's, staat dan ook
centraal. Mede omdat de DMO nog maar kort in de huidige vorm bestaat, sinds 2006, zijn er
Pagina 7/18
Ministerie van Defensie
nogal wat overlegorganen nodig om de leverantie van diensten en goederen af te stemmen
op de behoefte van de klanten. Naarmate de DMO en haar klanten beter op elkaar zijn
ingespeeld, zal het aantal overlegorganen structureel omlaag kunnen.
12.
Wat bedoelt de IGK met `de problematiek rondom het militariseren van
burgerpersoneel ten behoeve van uitzending'?
De laatste jaren voeren burgerambtenaren soms werkzaamheden in operatiegebieden uit.
Het gaat dan vooral om werkzaamheden waarvoor op dat moment geen militair personeel
beschikbaar is. Afhankelijk van de risico's ter plaatse, en in samenhang met de duur van
deze werkzaamheden, komt het voor dat aan deze ambtenaren voor de duur van de
werkzaamheden op basis van vrijwilligheid een tijdelijke aanstelling als militair wordt
verleend. Daarbij doen zich soms problemen voor, die meestal van administratieve aard zijn.
Momenteel wordt een aanwijzing voor de defensieonderdelen opgesteld om deze problemen
op te lossen.
13.
Waarop baseert de IGK zijn uitspraak dat de door de Commissie Staal onderzochte
incidenten "onevenredig veel aandacht" hebben gekregen? Hoe is dit te rijmen met de
volgende uitspraak van de IGK in het jaarverslag 2005: "Ik heb onder meer
aangegeven dat in de defensieorganisatie het leiderschap en het voorbeeldgedrag
moet worden versterkt en gestimuleerd, en dat regelmatig aan de bestrijding van
ongewenst gedrag, en aan de bevordering van gewenst gedrag, aandacht zou moeten
worden besteed"? Is de IGK ter zake van mening veranderd?
De geciteerde uitspraak uit het jaarverslag 2006 is gebaseerd op de bevinding van de IGK
dat een groot deel van de Nederlandse militairen zich niet herkent in de negatieve
beeldvorming. De IGK stelt daarnaast dat de incidenten niet dienen te worden
gebagatelliseerd. De IGK is dan ook niet van mening veranderd over de wenselijkheid van
een mentaliteitsverandering. De aanbevelingen van de Commissie-Staal, zo stelt hij verder,
komen overeen met zijn eerdere advies het leiderschap en het voorbeeldgedrag te
verbeteren, en regelmatig aandacht te besteden aan de bestrijding van ongewenst gedrag en
Pagina 8/18
Ministerie van Defensie
de bevordering van gewenst gedrag. De IGK is van mening dat de voorstellen van de
Commissie-Staal een goede basis bieden voor het bereiken van de gewenste
mentaliteitsverandering, en hij heeft geconstateerd dat intussen voortvarend aan de
uitvoering van de aanbevelingen van de commissie wordt gewerkt.
Wel is de IGK van mening dat bij de uitwerking van de voorstellen gewaakt moet worden voor
betutteling. Hij is voorstander van gerichte en gedoseerde maatregelen.
14.
Heeft het `leeftijdsbewust personeelsbeleid' vier jaar stil gelegen? Zijn er inmiddels
tekenen dat dit onderwerp wordt opgepakt? Zo ja, waaruit blijkt dat? Zo neen, waarom
niet?
Als onderdeel van het onlangs bereikte onderhandelingsresultaat over de
arbeidsvoorwaarden zijn met de centrales van overheidspersoneel afspraken gemaakt over
de verdere uitwerking van het levensfasebewuste personeelsbeleid.
15.
Waarom laat de IGK de beoordeling of de constatering dat bij Defensie "de boekhouder
aan de macht is" "in het midden"? Heeft de IGK hierover geen oordeel? Wat is de
definitie die de IGK hanteert als hij het over "doelmatigheid" heeft?
Als onderdeel van zijn taken brengt de IGK de ambtelijke en politieke leiding op de hoogte
van gevoelens die leven op de werkvloer. Één van die gevoelens is dat bij belangrijke
beslissingen de financiële overwegingen een te grote rol spelen. De IGK laat de beoordeling
van de uitspraak dat bij Defensie "de boekhouder aan de macht is" in het midden, omdat hij
de stelligheid van deze uitspraak niet wil onderschrijven. Wel wijst hij erop dat naar zijn
mening met doelmatigheid meer is gemoeid dan alleen financiële doelmatigheid. Zo moet bij
het nemen van maatregelen ook worden gekeken naar de gevolgen voor militairen die
worden uitgezonden. Ik ben dat met de IGK eens.
Pagina 9/18
Ministerie van Defensie
16.
Is de indruk correct dat de IGK suggereert dat het SPEER-project qua planning en
kosten- `extra geld gaat kosten', `vertraging van zes maanden' - volstrekt uit de hand is
gelopen? Zo neen, waarom niet? Waarom worden er nergens exacte bedragen
genoemd? Informeert de IGK daar niet naar?
Hoe is het mogelijk dat `het raakvlak' tussen SPEER en People Soft' groter gebleken
(is) dan bij aanvang werd verondersteld'? Zijn er fouten gemaakt bij de aanbesteding?
Zo neen, wat is er in de tussentijd veranderd waardoor dit `raakvlak' groter geworden
is? Zo ja, hoe wil het kabinet bevorderen dat dit soort problemen in de toekomst
vermeden wordt?
De indruk dat de IGK suggereert dat het project SPEER volstrekt uit de hand is gelopen, is
niet juist. De IGK wijst er wel op dat de gevolgen van de vertragingen in het project SPEER
steeds nadrukkelijker worden gevoeld in de bedrijfsvoering van de eenheden van de
krijgsmacht. De IGK is echter positief over het besluit de nieuwe project-generaal die de
leiding heeft over SPEER, rechtstreeks te positioneren onder de secretaris-generaal.
Het project SPEER beoogt de bedrijfsvoeringprocessen op materieellogistiek en financieel
terrein te stroomlijnen door standaardisatie en optimalisatie en door ondersteuning met een
ERP-pakket (SAP). Hierdoor ontstaat een grotere samenhang tussen en wederzijdse
afhankelijkheid van de operationele, materieellogistieke, financiële, en personele en
organisatie (P&O) domeinen.
In 2006 werden de gevolgen voor de bedrijfsvoering van de invoering van ERP steeds beter
zichtbaar. Ook werd duidelijk dat Defensie met het oorspronkelijke invoeringsschema grote
risico's liep. Dit heeft geleid tot een herijking van het programma om de invoering van ERP
beheersbaar te houden. Hierbij is de ambitie niet gewijzigd, maar is wel besloten tot een
andere fasering van de activiteiten. Dit leidt tot een latere invoering. Over de met ERP
gemoeide bedragen wordt u via de begroting geïnformeerd. Deze bedragen zijn voor de IGK
een gegeven.
Pagina 10/18
Ministerie van Defensie
Een voorbeeld van de samenhang tussen en wederzijdse afhankelijkheid van de
verschillende domeinen is het ondersteunen van uitzendingen waarbij het toewijzen van
personeel in Peoplesoft plaatsvindt en de toewijzing van middelen in SAP. Om dit proces
geautomatiseerd te laten verlopen is een uitwisseling nodig van werkroosters en
personeelsgegevens tussen SAP en het personele informatiesysteem PeopleSoft.
Defensie beoogt de bedrijfsvoering verder te integreren, maar staat hierbij pas aan het begin.
Een aanpassing van de organisatie en de werkwijze is nodig. De invoering van SAP brengt
een dergelijke aanpassing in organisatie en werkwijze met zich mee. Door goede
structuurafspraken en door programma's en projecten onder één informatiearchitectuur uit te
voeren, wordt deze samenhang gewaarborgd. De thans benodigde koppelingen tussen SAP
en Peoplesoft zijn reeds tot stand gebracht.
17.
Op basis waarvan baseert de IGK zijn bevindingen dat Peoplesoft "te nadrukkelijk als
kostendrijver van SPEER wordt opgevoerd"?
De IGK baseert zijn opmerkingen op gesprekken met defensiemedewerkers. Belangrijke
gespreksthema's rond SPEER zijn uiteraard de complexiteit van het programma en de in
2006 uitgevoerde herijking. De complexiteit betekent onder meer dat bij de uitvoering van het
project SPEER rekening moet worden gehouden met de integratie van de beleidsdomeinen,
waarbij er een koppeling tussen SAP en Peoplesoft wordt gelegd; zie hiervoor ook het
antwoord op vraag 16. Het is naar mijn mening weliswaar begrijpelijk, maar niettemin niet
juist, dat kostenstijgingen hieraan worden toegeschreven. De kosten van de aangebrachte
koppelingen tussen SAP en Peoplesoft vallen geheel binnen de daarvoor geraamde
bedragen.
18.
Hoe lang wordt er al gewerkt aan een `betere systematiek voor het vaststellen van
buitenlandtoelagen'? Wanneer denkt de IGK dat dit tot resultaat zal leiden?
De huidige systematiek voor het vaststellen van de buitenlandtoelage dateert van 1984.
Enkele jaren geleden is begonnen met de ambtelijke voorbereiding van een nieuwe, betere
Pagina 11/18
Ministerie van Defensie
systematiek voor het vaststellen van buitenlandtoelagen. In het onlangs bereikte
onderhandelingsakkoord over de arbeidsvoorwaarden is overeenstemming bereikt over de
nieuwe systematiek. Dit onderhandelingsresultaat wordt op dit moment voorgelegd aan de
achterban van de centrales van overheidspersoneel. De invoering van de nieuwe systematiek
is voorzien per 1 januari 2008.
19.
Marinepersoneel ervaart de operationele druk als zeer zwaar, met name door de
wijzigingen in het vaarprogramma, gemiddeld is men in de veertien maanden
voorafgaande aan het gezoek van de Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht 260 tot 300
dagen van huis geweest. Is er een advies gegeven hoe de grote operationele werkdruk
bij de bemanning van marineschepen, op te lossen? Zo ja, waaruit bestond dit advies?
De IGK heeft in juni 2006 in het Caribische gebied de oefening Joint Caribbean Lion bezocht.
Tijdens dat bezoek heeft hij gesproken met, onder anderen, bemanningsleden van de
deelnemende Nederlandse marineschepen. Tijdens die gesprekken is aandacht gevraagd
voor het grote aantal dagen dat men van huis is. Ik heb hier onderzoek naar laten doen en
daaruit bleek dat één van de deelnemende schepen bij uitzondering een hoger dan
gemiddelde vaarbelasting heeft gehad voorafgaand aan het bezoek van de IGK, namelijk 246
vaardagen tegenover een jaargemiddelde van 176 vaardagen. Doorgaans wijkt het aantal
vaardagen van schepen niet ver af van dit jaargemiddelde. Dit jaargemiddelde is overigens
geen maximum. De Commandant Zeestrijdkrachten houdt bij het opstellen van de
vaarplanning van de schepen zoveel mogelijk rekening met de vaarbelasting, om zo tot een
evenwichtige belasting van het personeel te komen.
20.
Kan het kabinet een precies overzicht geven van de typen veiligheidsnormen waaraan
uitvarende op zich op zee bevindende schepen niet bleken te voldoen? Werden
gebreken geconstateerd naast de genoemde problemen als ongetraind personeel en
technische mankementen? Kan het kabinet een overzicht geven van de technische
problemen, welke type, wanneer, waar en op welk schip geconstateerd?
Pagina 12/18
Ministerie van Defensie
Tijdens werkbezoeken van de IGK aan enkele scholen van het Commando Zeestrijdkrachten
is naar voren gebracht dat er gevallen zijn geweest waarbij schepen zijn uitgevaren zonder
dat de bemanning in voldoende mate getraind was. Het gaat hier om gevallen waarbij niet
alle bemanningsleden de vereiste opleiding van het type `Nucleaire, Biologische, Chemische
bescherming en Damage control' (NBCD) hadden gevolgd. Zoals uiteengezet in het antwoord
op vraag 8 heeft elk schip een toereikende veiligheidsorganisatie die bij calamiteiten effectief
kan optreden. Het CZSK heeft inmiddels maatregelen genomen om de geconstateerde
achterstand bij de opleiding weg te werken.
Met betrekking tot de materiële gereedheid merk ik op dat er zich bij schepen die zijn
uitgevaren weliswaar incidentele defecten hebben voorgedaan, maar dat er hier geen sprake
is van een structureel verminderde inzetgereedheid. De ervaringen bij de Flag Officer Sea
Training (FOST) van de Royal Navy, waar Nederlandse marineschepen een opwerktraject
van vijf weken doorlopen, wijzen evenmin op structurele problemen. Er zijn geen andere
problemen op dit terrein geconstateerd.
21.
Wordt het kabinet geïnformeerd over de het geven van luchtsteun aan de grondtroepen
in het zuidelijk deel van Afghanistan? Kan het kabinet hiervan een overzicht
verstrekken? Kan het kabinet dit uitsplitsen in steun door Apaches en F-16's?
Iedere week ontvangen de bewindslieden van Defensie een overzicht van de inzet van de
Apache-helikopters en de F-16's in Afghanistan. De Kamer wordt over deze inzet regelmatig
geïnformeerd met de Stand van Zaken-brieven over Afghanistan.
22.
Heeft het IGK-onderzoek naar de "nieuwe bureaucratie" nog overbodige en/of
tegenstrijdige regelgeving opgeleverd? Zo ja, wat gaat het kabinet hiermee doen?
Het onderzoek van de IGK heeft geen overbodige of tegenstrijdige regelgeving aan het licht
gebracht. Dit was ook niet het doel van het onderzoek. Het onderzoek richtte zich op de
vraag of met de invoering van het nieuwe besturingsmodel, waarbij één bestuurslaag binnen
de defensieorganisatie is geschrapt, een groot deel van de papierstroom eveneens is
Pagina 13/18
Ministerie van Defensie
verdwenen of dat nieuwe papierstromen zijn ontstaan, waardoor de verwachte snellere en
doelmatiger besluitvorming nadelig wordt beïnvloed en er mogelijk sprake is van een "nieuwe
bureaucratie". De IGK heeft zijn bevindingen ingebracht in de door de secretaris-generaal
opgerichte projectgroep ter vermindering van de bureaucratie. In deze projectgroep is de IGK
vertegenwoordigd. Zie ook het antwoord op vraag 9.
23.
Heeft de inzet ten behoeve van veteranen van de IGK zich dit verslagjaar beperkt tot
Veteranendag? Wordt de constatering van de IGK dat `slechts een heel beperkte groep'
behoefte heeft aan nazorg niet gelogenstraft door de feiten? Hoort het niet juist tot de
kerntaak van de IGK om er op toe te zien dat de nazorg van veteranen vlekkeloos
verloopt? Welke activiteiten heeft de IGK t.a.v. de juridische positie van veteranen
ontplooid? Heeft de IGK de positie en de problematiek van de vele nieuwe veteranen
geïnspecteerd?
Op 3 december 1991 heeft de minister van Defensie de IGK tevens benoemd tot Inspecteur
der Veteranen. In die hoedanigheid vertegenwoordigt de IGK de minister van Defensie bij
een groot aantal herdenkingen, plechtigheden en grote manifestaties van veteranen. Door
zijn contacten met de veteranen, inclusief de vele nieuwe veteranen, draagt de IGK bij aan
een goed zicht op ontwikkelingen in de veteranenwereld. De beleidsverantwoordelijkheid
voor het veteranenbeleid ligt binnen Defensie bij de Hoofddirectie Personeel (HDP). De HDP
fungeert als ambtelijk contact voor IGK indien zijn ervaringen bij hem vragen oproepen over
het gevoerde veteranenbeleid. De IGK levert regelmatig bijdragen voor de
beleidsontwikkeling op het gebied van het zorgsysteem voor veteranen. Daarnaast kan de
IGK de minister gevraagd en ongevraagd van advies dienen. In bijlage 5 van het jaarverslag
zijn de publieke activiteiten van de IGK opgenomen die uit het bovenstaande voortvloeien.
De IGK heeft niet geconstateerd dat slechts een beperkte groep behoefte heeft aan nazorg,
maar dat een beperkte groep behoefte heeft aan blijvende informatie over het nazorgaanbod.
Nieuwe veteranen worden na beëindiging van hun actieve militaire dienst automatisch
opgenomen in het Veteranen Registratie Systeem (VRS) van Defensie. Zij ontvangen het
"Handboek veteraan" en het Draaginsigne Veteraan. Tevens hebben zij via het Veteranen-
Pagina 14/18
Ministerie van Defensie
Instituut recht op een veteranenpas met daaraan gekoppeld een aantal gratis faciliteiten,
zoals het maandblad `Checkpoint', het krijgsmachtdeelblad, een emailaccount en
treinkaartjes voor veteranenevenementen. Het ministerie van Defensie informeert via het
VRS de veteranen over relevante veteranenaangelegenheden zoals gezondheidsklachten en
onderzoeken.
Pagina 15/18
Ministerie van Defensie
Bijlage
Actiepunten IGK Jaarverslag 2005
Actiepunten Stand van zaken
1. Betrek alle defensieonderdelen bij de Aanbevelingen IGK zijn verwerkt in
ontwikkelingen op het gebied van beleid ten vernieuwde CDS-aanwijzing "Evaluatie van
aanzien van lessons learned en de vastlegging militaire operaties".
hiervan, teneinde een draagvlak te creëren voor
een succesvolle invoering.
2. Ontwikkel een voor de gehele krijgsmacht Aanbevelingen IGK zijn verwerkt in
geldende (elektronische) database; laat vernieuwde CDS-aanwijzing "Evaluatie van
reeds bestaande systemen hierop aansluiten. militaire operaties".
3. Bezie in hoeverre personeel op "fulltime-basis" Aanbevelingen IGK zijn verwerkt in
moet worden ingezet om een succesvol vernieuwde CDS-aanwijzing "Evaluatie van
uitvoeren van een lessons learned-beleid te militaire operaties".
implementeren. Dit dient per operationeel
commando of defensieonderdeel afzonderlijk
(intern) te geschieden.
4. Start regulier en periodiek lessons learned- Aanbevelingen IGK zijn verwerkt in
overleg op om "unité de doctrine" te verkrijgen vernieuwde CDS-aanwijzing "Evaluatie van
met deelname van alle defensieonderdelen militaire operaties".
onder leiding van de Defensiestaf.
5. Ontwikkel een volgsysteem (en Het is niet de bedoeling een volgsysteem in te
controlesysteem) waarbij alle geconstateerde richten voor lessons learned. Actiepunten uit
lessons learned binnen een vast tijdstraject evaluaties worden in lijn gevolgd met het
dienen te zijn opgenomen in de vigerende reguliere volgsysteem van de betrokken
voorschriften en doctrines. commandant /directeur.
6. Om leegloop en/of vullingproblemen in de Binnen alle krijgsmachtdelen worden
toekomst te voorkomen, zou Defensie te allen faciliteiten aangeboden voor huisvesting en
tijde moeten blijven voorzien in mogelijkheden vrijetijdsbesteding. Defensie streeft ernaar
tot interne huisvesting en daarmee deze faciliteiten van interne huisvesting ook in
samenhangende adequate beschikbaarstelling de toekomst ter beschikking te stellen aan
van faciliteiten voor de vrijetijdsbesteding van de inwonende militairen. Vormen van zinvolle(re)
inwonende militair. vrijetijdsbesteding zullen worden aangeboden
als onderdeel van de maatregelen naar
aanleiding van het rapport van de Commissie-
Staal. Concrete maatregelen zijn onder meer
het aanbieden van internetvoorzieningen en
betere sportvoorzieningen.
Pagina 16/18
Ministerie van Defensie
7. Het centraal opleggen van een vastgestelde De huisvestingsnormen zijn per 1 juli 2006
financiële vergoeding voor het gebruik van geharmoniseerd en vastgelegd in een SG-
huisvesting vraagt om harmonisatie van de door aanwijzing.
Defensie geboden faciliteiten, de toe te passen
criteria voor toewijzing en een herbezinning op
de in te houden financiële vergoeding
(vergoeding naar gebruik).
8. De behoefte aan internetaansluitingen voor De huisvestingsnormen zijn per 1 juli 2006
privégebruik op de legeringkamers, aan een geharmoniseerd en vastgelegd in een SG-
omgeving/ faciliteit waar de gezelligheid van de aanwijzing. De aanwezigheid van een
huiskamer in enigerlei mate kan worden internetaansluiting en een gezamenlijke woon-
teruggevonden, en de roep bij met name de KL en verblijfsruimte maakt deel uit van die
en in geringe mate de KMar om (meestal geharmoniseerde huisvestingsnormen.
kleinere) categorale verblijven zal in overweging Defensie streeft ernaar nog dit jaar
moeten worden genomen, waarbij tevens moet grootschalig internetvoorzieningen aan te
worden bezien of deze zo spoedig mogelijk kan bieden.
worden geaccommodeerd.
9. Gelet op de enerzijds zeer beperkte lokale Deze voorstellen zijn meegenomen in een
infrastructuur, de uitdrukkelijke wens van het extern onderzoek naar de continuïteit van
personeel en de ondersteuning daarvan door de militaire tehuizen op de langere termijn.
commandanten van de locatie Doorn, en
anderzijds de bereidwilligheid van de FMTO (i.c.
KNMB Pro Rege) zou in overweging genomen
kunnen worden om binnen de
raamovereenkomst alsnog/opnieuw een Militair
Tehuis nabij de locatie Doorn te realiseren.
10. Personele, materiële en financiële middelen Binnen de defensieorganisatie vindt een
dienen te worden afgestemd op het herschikking van middelen plaats volgens het
ambitieniveau van de te leveren faciliteiten en nieuwe besturingsmodel. Hierbij wordt er voor
deze middelen dienen te worden belegd bij de gezorgd dat verantwoordelijke commandanten
daarvoor verantwoordelijke commandanten. de middelen krijgen om de taken uit te voeren
die horen bij het afgesproken ambitieniveau.
11. Gelet op de terugval in de financiële positie en Deze voorstellen zijn meegenomen in een
de heersende onveilige situatie in de NA&A, extern onderzoek naar de continuïteit van
wordt voorgesteld nogmaals de haalbaarheid militaire tehuizen op de langere termijn.
van de exploitatie van Militaire Tehuizen,
conform de exploitatie in missiegebieden, door
"ECHOS Homes" te onderzoeken en serieus te
(her)overwegen.
12. De rol van de Militaire Tehuizen binnen het Op dit moment voert KPMG een onderzoek uit
nieuwe samenwerkingsverband tussen Defensie naar de militaire tehuizen. De uitkomsten van
en de FMTO zou gekoesterd moeten worden dit onderzoek vormen de basis voor verdere
en, waar mogelijk en noodzakelijk, verder besluitvorming over de toekomst van de
uitgebreid. militaire tehuizen. De besluitvorming zal vóór
1 oktober 2007 plaatshebben. Wel is al
toegezegd de looptijd van de huidige
raamovereenkomst met drie jaar te verlengen.
Overigens heeft het onderzoek louter
betrekking op de militairen tehuizen die in
Nederland vallen onder werking van de
raamovereenkomst. De "ECHOS-homes"
worden daarin niet meegenomen.
Pagina 17/18
Ministerie van Defensie
13. Tot slot wordt een nader onderzoek naar de De defensieonderdelen maken jaarlijks
wijze waarop en de kaders waarbinnen de afspraken met Paresto over de aard en
huidige Paresto invulling geeft aan haar taken, omvang van de dienstverlening. Onder leiding
in het bijzonder van 17.00 tot 08.00 uur, van de SG wordt de dienstverlening van
dringend aanbevolen. Paresto in de producten en dienstencatalogus
vastgelegd. Bij het opstellen van deze
catalogus wordt tevens aandacht besteed aan
de opmerkingen van de IGK.
14. Ontwikkel bij de BS een defensiebreed De verwachting is dat de Kamer dit najaar zal
diversiteitsbeleid waarvan het beleid worden geïnformeerd.
aangaande ECM'n een integraal onderdeel
uitmaakt.
15. Richt op centraal niveau een "bureau Diversiteit Zie 14
Defensie" op.
16. Hanteer bij het ontwikkelen van Zie 14
diversiteitsbeleid de ketenbenadering, om
zodoende
een langere-termijn-effect te bereiken.
17. Initieer vanuit de BS de discussie met Zie 14
betrekking tot welke benadering dient te worden
gevolgd: doelgroepen- of integrale benadering
en leg de uitkomsten vast in het
beleidsdocument.
18. Steun en vitaliseer de nieuwe Zie 14
beleidsontwikkelingen op het gebied van
opleidingen, organisatorische belegging van de
uitvoering van diversiteitsbeleid, netwerken en
versterking van de ketenbenadering/
wervingsbeleid voor ECM'n.
19. Formuleer als onderdeel van het Zie 14
diversiteitsbeleid een afgeleid onderwijsbeleid,
waarbij `omgang met ECM'n' structureel wordt
opgenomen in een defensiebrede
vormingsmodule die deel uitmaakt van alle
initiële- en loopbaanopleidingen binnen
Defensie.
20. Stimuleer en ondersteun het DOD vanuit de BS Het diversiteitsoverleg defensie (DOD) is in
en de overige onderdelen van de september 2005 (opnieuw) van start gegaan.
defensieorganisatie. Met ingang van 1 juni 2006 is de instelling van
het DOD geformaliseerd door middel van een
beschikking. Het DOD krijgt een belangrijke
rol bij de formulering en uitvoering van het
diversiteitsbeleid bij Defensie.
Pagina 18/18
---- --
Ministerie van Defensie