De Voorzitter van de Tweede Kamer Postbus 90801
der Staten-Generaal 2509 LV Den Haag
Anna van Hannoverstraat 4
Binnenhof 1 A Telefoon (070) 333 44 44
2513 AA S GRAVENHAGE Fax (070) 333 40 33
www.szw.nl
2513AA22XA
Contactpersoon Ons kenmerk AV/PB/2007/23679
Doorkiesnummer Datum 16 juli 2007
Onderwerp
Op grond van de Pensioenwet (PW) en de Wet verplichte beroepspensioenregeling moeten
actieve deelnemers, gewezen deelnemers, gewezen partners en pensioengerechtigden
geïnformeerd worden over de toeslagverlening (de verhoging van pensioenrechten en -
aanspraken) in de pensioenregeling waaraan zij verbonden zijn. Daarbij dient de informatie
over de toekomstige toeslagverlening te worden uitgedrukt in een beeldende en kwalitatieve
maatstaf. Deze maatstaf wordt het indexatielabel genoemd. Het indexatielabel is bij
amendement in de PW opgenomen. Daarbij heeft Uw Kamer gekozen voor invoering per
1 januari 2008.
In nauwe samenwerking met de Stichting van de Arbeid, de toezichthouders Autoriteit
Financiële Markten (AFM) en de Nederlandsche Bank (DNB) en de koepelorganisaties van
pensioenuitvoerders is de ontwikkeling van het indexatielabel ter hand genomen. In korte tijd
zijn de contouren van het indexatielabel zichtbaar geworden. Het ontwerp indexatielabel
beoogt deelnemers op duidelijke en begrijpelijke wijze informatie te geven over de
verwachtingen ten aanzien van de toekomstige toeslagverlening en de risico's die daaraan
verbonden zijn. Dit betekent dat de indexatiematrix wat betreft de informatievoorziening aan
deelnemers, zodra het label gereed is, aanzienlijk vereenvoudigd kan worden en dat de
communicatie door pensioenuitvoerders aan deelnemers sterk wordt verbeterd.
Bij het ontwikkelen van het indexatielabel is een aantal uitgangspunten geformuleerd, waarbij
de belangrijkste zijn: volledigheid, begrijpelijkheid en onderscheidendheid. Ook mag het label
niet leiden tot hogere administratieve lasten of onbedoelde financiële gevolgen, verband
houdend met de eisen inzake de jaarverslaggeving. Aan sommige van deze uitgangspunten
bleek niet steeds ten volle recht te kunnen worden gedaan, waardoor keuzes gemaakt moesten
worden. Waar die keuzes aan de orde waren heeft de communiceerbaarheid (begrijpelijkheid
voor de deelnemers) voorop gestaan.
Op basis van kwalitatief onderzoek is een keuze gemaakt voor een ontwerp indexatielabel.
Het ontwerp bevat, zoals de wet voorschrijft, twee dimensies: de ene dimensie geeft aan wat
de gemiddelde verwachting is ten aanzien van de toekomstige toeslagverlening, de andere
Ons kenmerk AV/PB/2007/23679
dimensie geeft aan welke verwachting er is bij een pessimistisch scenario. Die tweede
dimensie geeft daarmee op voor deelnemers begrijpelijke wijze het risico aan dat verbonden is
aan de verwachtingen. De gemiddelde prijsstijging is daarbij steeds het referentiepunt.
Het indexatielabel geeft nadrukkelijk alleen informatie over de toekomstige toeslagverlening
en zegt niets over de overige kenmerken van de pensioenregeling. Voor een goed
pensioenadvies over bijvoorbeeld waardeoverdracht zal de deelnemer altijd dieper moeten
graven en ook de andere karakteristieken van de regeling(en) moeten vergelijken. De
belangrijkste winst van het indexatielabel is dat de deelnemer erop wordt geattendeerd dat zijn
pensioen is omgeven met de nodige onzekerheden. Gegeven de geringe pensioenkennis van de
meeste deelnemers is dat een belangrijke stap voorwaarts.
Invoering van het indexatielabel per 1 januari 2008 is niet mogelijk gebleken. Er is nog een
aantal stappen dat gezet moet worden om het label volledig gebruiksklaar te maken:
· In het najaar van 2007 zal kwantitatief onderzoek plaatsvinden onder deelnemers, waarbij
grote groepen deelnemers (kort) worden bevraagd over de wijze waarop zij het ontwerp
indexatielabel beleven. Met dit onderzoek wordt de communicatieve kracht van het nu
ontwikkelde ontwerp breder getoetst. Het onderzoek kan nog leiden tot bijstellingen van
het huidige ontwerp, hoewel de ervaringen van de AFM met de risico-indicator uit de
Financiële Bijsluiter laten zien dat de mogelijke aanpassingen naar verwachting beperkt
zullen zijn;
· De categorie-indeling van het indexatielabel dient nog definitief vastgesteld te worden. In
verband daarmee zullen pensioenuitvoerders worden verplicht om vóór 1 april 2008 voor
iedere pensioenregeling een berekening aan te leveren bij DNB, waaruit blijkt hoe hoog de
verwachte gemiddelde toeslagverlening is, hoe hoog de toeslagverlening zal zijn in een
pessimistisch scenario (waarmee het risico zichtbaar wordt) en welke parameters zijn
gebruikt bij die berekening. Deze resultaten zullen door de toezichthouders worden
beoordeeld. Vervolgens zal worden bekeken welke grenzen worden gesteld aan de
categorie-indeling, zodanig dat het indexatielabel voldoende onderscheidend kan zijn;
· Er wordt een aparte tool gemaakt om de gemiddelde verwachting en de verwachting in
een pessimistisch scenario te berekenen. Voor de invulling van het label door
pensioenfondsen wordt gebruik gemaakt van de continuïteitsanalyse. De tool is
noodzakelijk voor fondsen die, op grond van het daarvoor geldende overgangsregime, nog
geen continuïteitsanalyse hebben gemaakt en voor verzekeraars;
· Als bovengenoemde elementen beschikbaar zijn, is het mogelijk om de benodigde
regelgeving te finaliseren. Dat betekent dat het indexatielabel in juli 2008 definitief van
kracht wordt.
Het indexatielabel wordt onderdeel van het uniform pensioenoverzicht. Pensioenuitvoerders
streven er naar het uniform pensioenoverzicht vroeg in het jaar aan hun deelnemers te sturen,
om deze snel en adequaat te informeren.
---
Ons kenmerk AV/PB/2007/23679
De koepels van pensioenuitvoerders hebben aangegeven het indexatielabel te kunnen
integreren in het uniform pensioenoverzicht dat in 2009 wordt verstrekt. Voor 2008 betekent
dit dat opname van het indexatielabel in het uniform pensioenoverzicht niet mogelijk is. Dat
laat onverlet dat het wenselijk is dat de communicatie aan de deelnemers over de verwachte
toeslagverlening zo snel mogelijk via het indexatielabel plaatsvindt. Dat was ook de wens van
Uw Kamer bij de behandeling van de PW. Pensioenuitvoerders die dat willen kunnen na juli
2008 het indexatielabel communiceren aan de deelnemers. De verplichting voor
pensioenuitvoerders om het indexatielabel te integreren in het uniform pensioenoverzicht geldt
eerst vanaf 1 januari 2009.
De Minister van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid,
(J.P.H. Donner)
---
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid