GroenLinks

Betaalbare medicijnen voor iedereen

Betaalbare medicijnen 12 juli 2007

Europa moet een fonds creëren waarmee ontwikkelingslanden een eigen farmaceutische industrie kunnen opzetten. Volgens een grote meerderheid van het Europees Parlement is dit de enige duurzame oplossing om de toegankelijkheid tot betaalbare medicijnen te garanderen.

Sinds 2003 is er door de Wereldhandelsorganisatie (WTO) een tijdelijke afspraak gemaakt waardoor ontwikkelingslanden de mondiale patentwetgeving voor geneesmiddelen mogen omzeilen. Daardoor kregen deze landen de mogelijkheid nog gepatenteerde medicijnen te kopiëren. Intellectuele eigendomsrechten gelden normaal voor een periode van minstens 20 jaar.

AIDS-crisis
Vooral in de strijd tegen AIDS was dit tijdelijke akkoord van levensbelang. AIDS-remmers, die uit de laboratoria van westerse farmaceutische bedrijven komen, zijn peperduur. Arme landen waar de AIDS-crisis zich juist voltrekt, zijn niet in staat enorme bedragen op te hoesten zonder hun hele budget voor volksgezondheid op te souperen.

Tussenoplossing
Daarom werd deze noodoplossing bedacht. Momenteel zijn er onderhandelingen gaande in WTO-verband om deze tijdelijke maatregel permanent te maken door een protocol toe te voegen aan het verdrag dat de intellectuele eigendomsrechten wereldwijd regelt. Vooral de Verenigde Staten hebben zich sterk gemaakt voor deze oplossing, die helaas mooier klinkt dan die in werkelijkheid is.

Kleine landen blijven benadeeld
Vooral Brazilië, India en Thailand - die wel beschikken over een eigen farmaceutische industrie - hebben sinds 2003 van de regeling gebruik gemaakt. Deze landen wilden de goedkope medicijnen ook exporteren naar andere ontwikkelingslanden wat volgens het tijdelijke akkoord ook is toegestaan. Maar door een jungle aan complexe regelgeving, een gebrek aan productiecapaciteit en vooral ongeoorloofde druk van sommige regeringen en de machtige westerse farmaceutische industrie werd hier bijna altijd een stokje voor gestoken. Veel ontwikkelingslanden blijven dus nog steeds verstoken van betaalbare geneesmiddelen.

Het Europees Parlement vindt dat Europa alleen moet instemmen met een permanente wijziging van het verdrag voor intellectuele eigendomsrechten als Europa ontwikkelingsgeld vrijmaakt om Derde Wereldlanden in staat te stellen een eigen farmaceutische industrie op poten te zetten. Hierdoor moeten ze de beschikking krijgen over eigen onderzoeks- en ontwikkelingsfaciliteiten. De oproep van het Europees Parlement aan de Europese Raad en Commissie is van belang omdat Europees Commissaris voor Handel, Peter Mandelson namens alle 27 lidstaten de onderhandelingen in WTO-verband voert.