Gepubliceerd op 10 juli 2007
Dertien Vidi-subsidies voor onderzoek aan de UvA
Gepubliceerd op 10 juli 2007
De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft
aan dertien jonge excellente wetenschappers een zogeheten
Vidi-subsidie toegekend om onderzoek aan de UvA te doen. Elke
onderzoeker ontvangt maximaal 600.000 euro. Hiermee kan de
wetenschapper vijf jaar lang een eigen onderzoekslijn ontwikkelen.
De Vidi-subsidie is bestemd voor onderzoekers die na hun promotie een
aantal jaren onderzoek op postdocniveau hebben verricht. Zij hebben
daarbij vernieuwende ideeën gegenereerd en deze succesvol zelfstandig
tot ontwikkeling gebracht. De onderzoekers behoren tot de beste tien à
twintig procent van hun vakgebied. In totaal dienden 436 onderzoekers
een onderzoeksplan in bij NWO. Uiteindelijk werden 83 voorstellen voor
honorering geselecteerd, waarvan dertien voor onderzoek aan de UvA.
De gehonoreerde aanvragen:
Oneindig en verder
Dr. Maria Aloni - Institute for Logic, Language and
Computation/Wijsbegeerte
Mensen kunnen uit gesprekken informatie afleiden die verder gaat dan
wat er werkelijk wordt gezegd. Door zich te richten op uitdrukkingen
met oneindige verwijzingen, bestudeert Aloni in dit project hoe deze
afleidingen (gebaseerd op taalgebruik) van letterlijke betekenis
kunnen worden in historische processsen van conventionaliseringen.
Cellen speken over reuma
Dr. Dominique Baeten - Geneeskunde
Ontsteking en schade zijn de twee voornaamste aspecten van reuma. Hoe
het één het ander beïnvloedt is onduidelijk. Baeten gaat bestuderen
hoe ontstekingscellen en weefselcellen met elkaar spreken in een vorm
van reuma met zowel weefselschade als weefselherstel.
De dynamiek van psychologische eigenschappen
Dr. Denny Borsboom - Psychologie
Bij het meten van psychologische eigenschappen wordt aangenomen dat
geobserveerde variabelen (bijvoorbeeld symptomen als lusteloosheid en
slaapproblemen) metingen zijn van een onderliggende latente trek
(bijvoorbeeld depressie). In dit project wordt een ander uitgangspunt
genomen: de symptomen zelf staan in onderlinge oorzakelijke relaties,
en maken dus deel uit van een groter causaal systeem. Doel van dit
project is het ontwikkelen van een nieuw psychometrisch kader
waarbinnen zulke systemen onderzocht kunnen worden.
Gezamenlijke beslissingen van computers
Dr. Ulle Endriss - Institute for Logic, Language and Computation
Mensen moeten vaak gezamenlijk beslissingen nemen, bijvoorbeeld
tijdens parlementsverkiezingen. Systemen van samenwerkende, autonome
computers kunnen soms op soortgelijke wijze georganiseerd worden.
Endriss zal in dit project het gezamenlijk beslissen onderzoeken
vanuit een computationeel perspectief.
Onder de motorkap van lichtgevoelige eiwitten
Dr. Bernd Ensing - Van't Hoff Institute for Molecular Sciences
Speciale eiwitten die gevoelig zijn voor licht maken het mogelijk dat
een plant zijn bladeren naar de zon kan richten en het menselijke oog
kan zien. Om te kunnen begrijpen hoe het absorberen van een lichtfoton
leidt tot het afgeven van een signaal, gaat Ensing de atomaire
bewegingen in lichtgevoelige eiwitten bestuderen met behulp van
computersimulaties.
Alternatieve energie voor het hart
Dr. Sander Houten - Genetisch Metabole Ziekten
Ons hart heeft continu energie nodig en vet is de belangrijkste bron
daarvan. Patiënten die vet niet goed kunnen verbranden door een
erfelijke stofwisselingsziekte hebben hartproblemen. Houten gaat
analyseren wat de oorzaak hiervan is zodat een betere behandeling
mogelijk wordt.
Scholing in verstoorde arbeidsmarkten
Dr. Bas Jacobs - Economie
De opbrengst van investeringen in scholing wordt op de arbeidsmarkt
gerealiseerd. Arbeidsmarktinstituties en welvaartsstaten bepalen de
werkloosheid, het aantal gewerkte uren, de uittredingsleeftijd,
loonverschillen en het inkomensprofiel over het leven. Jacobs gaat
onderzoeken hoe arbeidsmarktinstituties en welvaartsstaten
scholingsinspanningen beïnvloeden.
De weg naar een rationele behandeling voor ALD
Dr. Stephan Kemp - Genetisch Metabole Ziekten
Adrenoleukodystrofie (ALD), bekend van de film Lorenzo's oil, is een
ernstige hersenziekte die veroorzaakt wordt door een verstoorde
vetzuurhuishouding. Kemp wil de ontstaanswijze van de ziekte
ophelderen met als uiteindelijk doel deze kennis te gebruiken voor de
ontwikkeling van een therapie.
Welkom in Olympisch Beijing?
Dr. ir. Jeroen de Kloet - Mediastudies
China grijpt de Olympische Spelen van 2008 aan om zich te presenteren
als opkomende wereldmacht. Naast deze nationalistische zelfpromotie
onderzoekt De Kloet hoe dit wereldwijd uitpakt op televisie en het
internet, en welke kritische rol Chinese bloggers en kunstenaars
spelen.
Kijken naar de Economie
Dr. Harro Maas - Algemene economie
Economen observeren de economie vanuit verschillende locaties:
observatorium, laboratorium, of gewoon de leunstoel. Maas gaat
onderzoeken wat observeren vanuit elk van deze locaties door de tijd
heen betekende en wat dat inhoudt voor de verhouding van wetenschap en
beleid.
All Black Holes Great and Small
Dr. Sera Markoff - Sterrenkundig Instituut Anton Pannekoek
Als zwarte gaten gevoed worden met materie, produceren zij
spectaculaire straalstromen van plasma die voortrazen met
relativistische snelheden. Deze straalstromen veroorzaken drastische
veranderingen in de omgeving van het zwarte gat. Markoff gaat voor
deze straalstromen nieuwe theoretische modellen ontwikkelen, die
worden toegepast op zowel kleine (stellaire) zwarte gaten als op hun
superzware soortgenoten in de kernen van melkwegstelsels.
Waarom wordt scholing beloond?
Dr. Herman van de Werfhorst - Sociologie
Dit onderzoek handelt over de vraag waarom scholing beloond wordt op
de arbeidsmarkt, en of er verschillen zijn tussen landen en
bedrijfstakken in de verklaringen van het onderwijseffect. Zijn het
vooral kennis en vaardigheden die worden gewaardeerd, is het onderwijs
een relatief goed, of dient het vooral voor sociale uitsluiting?
Hoe rolt een eiwit zich op?
Dr. Sander Woutersen - Van 't Hoff Institute for Molecular Sciences
Om biologisch actief te worden, rollen eiwitmoleculen zichzelf op van
lange ééndimensionale ketens tot goed gedefinieerde, compacte
driedimensionale structuren. Woutersen gaat het mechanisme van dit
oprollen onderzoeken door het proces op moleculaire schaal te filmen,
waarbij ultrakorte laserpulsen als belichting worden gebruikt.
Bron: UvA Persvoorlichting
Universiteit van Amsterdam