2007
Nog onvoldoende samenhang - Nederlands
gezondheidsbeleid kan beter 9 juli 2007
Nederland maakt onvoldoende gebruik van nationale strategieën of
actieplannen om gezondheidsproblemen aan te pakken. Ervaring uit het
buitenland leert dat een nationale aanpak kan bijdragen aan een meer
systematisch beleid en minder versnippering van maatregelen. Dit
gebeurt bijvoorbeeld wel op het gebied van overgewicht, binnen het
Nationaal Actieplan bewegen. Deze aanpak is waarschijnlijk ook
effectief bij andere gezondheidsproblemen. Zo blijkt uit vergelijkend
internationaal onderzoek van het RIVM. Het rapport is vandaag
aangeboden aan minister Klink van VWS.
Het rapport
Leren van de buren, Beleid publieke gezondheid internationaal bezien,
vergelijkt buitenlands beleid op een aantal onderwerpen van de
volksgezondheid. Naast jeugd, gezondheidsachterstanden en alcohol
komen ook roken, overgewicht, depressie en screening
(bevolkingsonderzoek) aan bod. Leren van de buren wil vooral
inspiratie bieden. De beleidspraktijk in andere landen laat zien dat
veel gezondheidsbeleid effectiever en meer in samenhang kan.
Marktkrachten en andere internationale - invloeden bemoeilijken soms
de weg naar goed beleid, maar kunnen ook kansen bieden. Effectieve of
veelbelovende beleidsmaatregelen zijn ruim voorhanden voor bepaalde
problemen, maar zelfs van beleidsmaatregelen die niet werken kan
Nederland leren van de buren.
Alcohol
Het beleid om alcoholgebruik te ontmoedigen verschilt sterk per land.
Duitsland, Zwitserland, Frankrijk en Denemarken heffen extra belasting
op premixdranken (o.a. breezers). Het Nederlandse alcoholbeleid kan
worden aangescherpt en van een meer integrale aanpak voorzien.
Jongeren drinken minder naarmate drank duurder en lastiger te
verkrijgen is. Opvallend is dat binnen Nederland vaak gekozen wordt
voor zelfregulering, terwijl de effectiviteit hiervan niet is
aangetoond.
Jeugd
De Nederlandse jeugd is overwegend gezond, maar investeert stevig in
ongezondheid later. Preventieve zorg is nodig, waarbij een positieve
benadering goed kan werken. Een integrale benadering via de school,
met aandacht voor psychische gezondheid, gezonde voeding en
lichamelijke activiteit blijkt effectief. Zo hebben Engeland en
Schotland een programma waarbij alle scholen snel gezonde school
moeten worden. Centra voor Jeugd en Gezin kennen interessante
varianten in andere landen, zoals het Family Welfare Centre in Zweden.
Gezondheidsachterstanden
Ook binnen Nederland zijn er gezondheidsverschillen tussen
bevolkingsgroepen. Maar een nationale strategie, gericht op het
bestrijden van gezondheidsachterstanden ontbreekt in Nederland. Een
aantal andere landen maakt daar wel gebruik van. In Zweden vindt de
uitvoering van dit achterstandenbeleid voor een flink deel plaats
buiten de gezondheidssector. Ook Engeland werkt interdepartementaal
aan doelstellingen van het Engelse actieprogramma.
-----------------
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu