Ministerie van Algemene Zaken


1red18271
06-07-2007, NOS, Gesprek met de minister-president, Ned.1, 18.35 uur

MINISTER-PRESIDENT BALKENENDE, NA AFLOOP VAN DE MINISTERRAAD, OVER HET ONTSLAGRECHT, KLIMAATSVERANDERING EN HET WK VOETBAL IN 2018


- Ontslagrecht -
VAN DER HEYDE:
Het kabinet heeft deze week een voorstel gepresenteerd voor het ontslagrecht. U heeft zelf altijd gezegd: dat is een gevoelige kwestie. Er stond ook eigenlijk niks over in het regeerakkoord. Het wordt zeer kritisch ontvangen. Waarom moet dat ontslagrecht versoepeld worden?


BALKENENDE:
Het is van belang dat onze arbeidsmarkt goed werkt. Dat je zorgt dat het aantrekkelijk is, ook voor werkgevers, om mensen aan te nemen. Tegelijkertijd moet je ook oog hebben voor het recht van werknemers. Het is altijd een lastig onderwerp, want er is de afgelopen jaren veel over gezegd. Maar we denken toch dat het goed is om dat onderwerp bij de kop te nemen. Overigens, in de advies aanvraag aan de Stichting van de Arbeid gaat het niet alleen om ontslagrecht. Het gaat ook om de scholingsverplichting van werkgevers en werknemers. Het gaat om versnelling van procedures. Om meerdere onderwerpen. Het hangt vooral samen met de vraag hoe onze arbeidsmarkt zo goed mogelijk kan werken en zodanig ook dat mensen ook snel kunnen worden aangenomen.


VAN DER HEYDE:
Laten we toch even naar dat voorstel kijken. Stel, iemand werkt al 25-30 jaar misschien voor dezelfde baas. Die krijgt straks, als het aan het kabinet ligt, toch bij ontslag een lagere ontslagvergoeding dan hij nu zou krijgen. Is dat wel eerlijk?


BALKENENDE:
Waar we hier tegenop lopen, dat is: wat zijn de rechten voor oudere werknemers? Wat doe je voor jongere werknemers? Een van de punten die bijvoorbeeld naar voren komt, dat is: doen werkgevers genoeg aan scholing van hun werknemers? In het verleden hebben we wel eens gezien dat er als mensen ouder werden eigenlijk niet meer geïnvesteerd werd in de kwaliteiten van mensen. Als je nu vind dat mensen wat langer zouden kunnen participeren, langer werken, dan betekent dat dat je ook moeten kijken of er genoeg gedaan wordt aan scholingsverplichting. Dan zeggen wij - een van de onderdelen van onze voorstellen: als je nu als werkgever investeert in de je werknemer, dan mag dat ook wel voor een deel in mindering worden gebracht op een ontslagvergoeding. Ik denk dat daar veel voor te zeggen is. Maar we leggen de zaken voor aan de werkgevers en werknemers, dus we zullen de commentaren daarop nog krijgen.


VAN DER HEYDE:
Maar het is nu al zeer omstreden. Ook uw coalitiegenoten ChristenUnie en PvdA hebben zich al kritisch uitgelaten. Je zou de zaak ook hebben kunnen omdraaien. Eerst tegen werkgevers zeggen: zorg nou dat je die oudere werknemer aan het werk houdt en daarna kunnen we nog eens praten over dat ontslagrecht.


BALKENENDE:
Weet u, er wordt al een hele tijd over gesproken. Het is overigens wel zo - u noemt even PvdA en ChristenUnie - dat men zich wel achter de advies aanvraag heeft geschaard. Het is belangrijk om dat vast te stellen. Daarmee kan de discussie ook worden begonnen. Als werkgevers meer doen om doen ook de kwetsbare groepen aan het werk te helpen is er veel gewonnen. U heeft ook gemerkt toen we het over de participatietop hadden dat werkgevers hebben gezegd: wij willen ons inzetten voor mensen die nu op afstand staan van de arbeidsmarkt. Mensen die nu geen kansen hebben. Dat is denk ik heel belangrijk. Maar goed, dan zeggen ze natuurlijk ook: dan willen wij ook dat die flexibiliteit wat kan worden versterkt.


VAN DER HEYDE:
Denkt u nu dat dit voorstel ook ongeschonden straks eruit komt?


BALKENENDE:
Stap voor stap. Weten dat het een heel moeilijk onderwerp is. Er wordt al jaren over gesproken, dus het is lastig. Ik ben in ieder geval blij dat we als kabinet hebben gezegd: we gaan de adviesaanvraag nu uit doen. Dan zijn werkgevers en werknemers weer aan zet en daarna krijgen we natuurlijk de besprekingen in de twee Kamers. Dan zullen we het zien. Minister Donner heeft ook gezegd: ik sta graag open voor het debat, maar dat zal dan moeten blijken.


- Klimaatsverandering -
VAN DER HEYDE:
U hebt gefigureerd in een spotje voor Live Earth. Waarom heeft u meegedaan aan dat spotje?


BALKENENDE:
Ik vond het een heel goed initiatief. Een dag stilstaan bij klimaatsverandering en wat mensen er zelf aan kunnen doen. Toen heb ik inderdaad die bal opgevangen en weer doorgegooid naar iemand anders, zoals anderen ook mee hebben gedaan. Het is voor mij een kwestie van ondersteuning van een heel goed initiatief.


VAN DER HEYDE:
Het kabinet heeft het klimaat hoog op de agenda gezet, maar nu is het wel zo dat Al Gore zeer kritisch is over Nederland omdat het kabinet de afgelopen week 4 vergunningen heeft afgegeven voor kolencentrales. Hij noemt dat 'completely irresponsible'.


BALKENENDE:
Ik zag dat zijn opmerking niet direct op Nederland betrekking had. Hij had het over kolencentrales en wat dat zou kunnen betekenen. Het is wel goed om daar nog iets aan toe te voegen. Wanneer we het hebben over kolencentrales dan moet je ook kijken wat de techniek van zo'n centrale is. Dat is een. Maar vooral is van belang wat je kunt doen met de problematiek van CO2. Waar we nu mee bezig zijn dat is juist te kijken of we niet kunnen gaan werken met ondergrondse CO2-opslag. In Groningen zijn er met de gasvelden natuurlijk genoeg mogelijkheden om dat te gaan doen. Dat is volgens mij ook het punt van Al Gore. Wanneer we daar een oplossing voor zouden kunnen vinden, dan is het een hele andere discussie. Dus ik vind het eerlijk gezegd een kwestie van 'very responsible' als je een antwoord kunt hebben op het probleem van de uitstoot van bepaalde gassen.


VAN DER HEYDE:
Maar is die oplossing er al? Die opslag is op dit moment nog toekomstmuziek?


BALKENENDE:
We zijn er wel mee bezig. In Groningen speelt het al. Ik heb trouwens ook in Brussel naar voren gebracht dat het een van de thema's is waarvoor we ons in Nederland sterk willen maken. De technische mogelijkheden zijn er. Die gaan we ook benutten. Er zal ook zo'n centrale komen. Dat is een. En twee is dat wij de nieuwe centrales al gereed maken voor die ondergrondse opslag. Er speelt wel heel iets anders. Kijk, van kolencentrales kun je zeggen dat je ze niet moet nemen. Maar we hebben wel onze energie nodig en dan wordt wel gezegd dat je ook wind- en zonne-energie hebt. Dat is echter onvoldoende om te voldoen aan de vraag naar energie. Anderen zullen weer zeggen: kernenergie. Maar dat is ook een omstreden thema. Kortom: we zitten wel met de vraag hoe we de energie krijgen? Ik vind dus de methode die wij in Nederland nu gaan toepassen - juist de mogelijkheden van ondergrondse opslag benutten - vooral met de CO2-problematiek een hele goede weg.


VAN DER HEYDE:
Zover is het nog niet en u vraagt van burgers om spaarlampen in te draaien, huizen te isoleren en zuinige auto's te rijden. Is het dan niet een beetje moeilijk te verkopen om 4 kolencentrales neer te zetten?


BALKENENDE:
Dat is wat wij willen. Kijk, je zou kunnen zeggen: als je nu veel energie nodig hebt, dan kunnen we ook een kerncentrale bouwen in Nederland. Nou, dat is zeer omstreden.


VAN DER HEYDE:
Hoe denkt u daarover?


BALKENENDE:
We hebben in het coalitieakkoord gezegd - laat ik spreken namens de regering - dat we deze periode geen centrales gaan bouwen. Het denken over kernenergie staat niet stil. Er wordt natuurlijk verschillend over dit onderwerp gedacht. Ik vind alleen wel dat de discussie nu al anders wordt gevoerd dan 5 of 10 jaar geleden. Bovendien zien we dat er in nogal wat Europese landen kerncentrales bij komen. De technologie van nu is anders dan van vroeger. Het probleem van afval blijft. Kortom: 't is vooral een kwestie van hoe de techniek zal worden verbeterd. Die discussie gaat gewoon door in Nederland.


VAN DER HEYDE:
Ja, want de doelstellingen om CO2 terug te dringen gaan natuurlijk ook over tientallen jaren. Dus je zou, als je toch al denkt over de opslag van CO2, ook verder kunnen denken over de opslag van radioactief afval.


BALKENENDE:
Dat is natuurlijk sowieso al aan de orde, een zorgvuldige opslag van kernafval. Maar we staan natuurlijk wel voor de vraag: hoe kunnen we nu zorgen dat de energievoorziening ook in de toekomst is gewaarborgd. Dat is voor een deel een kwestie van energiebesparing. De discussie die nu speelt in de automobielindustrie, maar ook huishoudelijke apparaten. Hoe kun je zuiniger omgaan met energie? Dat is een. Het tweede is: hoe kun je werken aan alternatieve energiebronnen? Wat zijn de mogelijkheden van wind- en zonne-energie? Om een paar voorbeelden te noemen. Dan heb je natuurlijk voorlopig toch nog de fossiele brandstoffen. We kunnen niet zonder, maar gaan we er op een goede manier mee om? Kortom: er is een heel scala aan maatregelen dat je moet nemen om te zorgen dat er sprake is van zekerheid in de energievoorziening.


VAN DER HEYDE:
Daarbij sluit u kernenergie niet uit.


BALKENENDE:
Ik sluit kernenergie niet uit. We moeten alleen wel goed letten op de techniek en op de risico's. Dat is ook gezegd: we hebben een afspraak gemaakt voor deze kabinetsperiode.


- WK voetbal 2018 -
VAN DER HEYDE:
Hoe was het om torentjesoverleg met Marco van Basten te hebben?


BALKENENDE:
Het was buitengewoon plezierig. We hebben met de KNVB gesproken over een heel aardig doel: het WK voetbal in 2018 naar Nederland en België halen. Het zal een gemeenschappelijk initiatief zijn. Ik vind het dus echt een fantastisch plan, want het is geweldig om met sport bezig te zijn. Het zou voor de uitstraling van Nederland en België geweldig goed zijn. Het heeft grote economische betekenis. Het zegt ook iets over ons Oranje-gevoel en de trots die je voor Nederland voelt. Het zou heel mooi zijn. Alleen, we hebben nu gezegd: wij spreken nu uit dat we het een goed initiatief vinden. Ik verwacht dat er over een jaar een concreet plan gaat liggen. Dan gaan we verder met alle besprekingen. En dan in 2011 zal de FIFA een besluit nemen en dan weten we of het wel of niet lukt. Maar het overleg met Marco van Basten was ontzettend leuk.


VAN DER HEYDE:
Heeft u er goede hoop dat het WK er ook echt komt in 2018?


BALKENENDE:
Ik hoop het wel. Nederland heeft wel een goed naam wat betreft het organiseren van dit soort evenementen. Het EK 2000 was een prachtig voorbeeld. Maar er is nog heel veel te doen, want de concurrentie is groot. Verschillende andere landen hebben zich al gemeld. Het zal een pittige strijd worden. U heeft ook gezien nu het deze week ging om de Olympische Winterspelen hoe gelukkig men in Rusland was toen de keuze op dat land was gevallen. Ik hoop dat er in 2011 een situatie gaat ontstaan dat ook wij gaan juichen dat het naar Nederland en België komt, maar het wordt wel nog een pittige strijd.
(letterlijke tekst, ongecorrigeerd, IW)