Economen uit Twente en Londen ontcijferen eeuwenoud model
Twee Nederlandse economen van de Universiteit Twente en de Britse
Kingston University hebben een beroemd economisch model uit de
achttiende eeuw ontcijferd. Generaties wetenschappers concludeerden
dat het `Tableau Économique' (ook bekend als `de zigzag') van Francois
Quesney niet klopt, maar prof.dr. Bert Steenge en dr. Richard van den
Berg bewijzen nu het tegendeel.
Steenge en Van den Berg leveren het bewijs in de eerste week van juli
tijdens een conferentie in Istanbul en in het wetenschappelijke
tijdschrift `Journal of the History of Economic Thought' dat
binnenkort verschijnt. Wat onder andere onderzoekers van het MIT in de
jaren vijftig van 20^ste eeuw en Karl Marx in de 19^e eeuw niet lukte,
kregen Steenge en Van den Berg wel voor elkaar
François Quesnay, in zijn tijd een gerespecteerd denker, econoom en
arts, wilde omstreeks 1760 aantonen dat Frankrijk achterop raakte bij
Engeland aan de hand van een door hemzelf ontworpen rekenschema, het
"Tableau économique". Het had een wonderlijke en volstrekt unieke vorm
(zie bijlage), en stond bekend als de "zigzag". Iedereen was het er
wel over eens dat Quesnay gelijk had en dat het niet goed ging met
Frankrijk. De vraag was echter of zijn methode ook juist was, en of
die inderdaad bewees dat het fout ging. Tijdgenoten van Quesnay
begrepen niets van zijn methode. Ook Karl Marx, driekwart eeuw later,
is er niet uitgekomen.
Na de Tweede Wereldoorlog dook het probleem onder economen weer op in
het kader van vraagstukken rond de efficiëntie van kapitalisme en
communisme. In dat kader werden pogingen gedaan het oude schema te
vertalen in hedendaagse methodieken. Dat was een probleem op zich. Pas
in 1955 kwam iemand van het MIT in Boston met een transcriptie die
heel bekend is geworden. Hij concludeerde dat het schema niet klopte,
en latere onderzoekers kwamen tot dezelfde conclusie. Er is daarna een
bibliotheek over vol geschreven, maar de conclusies bleven ongeveer
dezelfde.
`Die conclusie, dat de aanpak niet deugde, heeft mij altijd verbaasd,'
aldus professor Bert Steenge van de Universiteit Twente. `Quesnay was
een uiterst zorgvuldig onderzoeker en daarnaast een bekwaam arts,
lijfarts van Madame de Pompadour, de belangrijkste courtisane van
Louis XV. Ik heb menig uur aan het probleem besteed. Het kwam neer op
het inpassen van bepaalde getallen in een 3 x 3 vierkant met gegeven
randtotalen, een soort magisch vierkant dus.'
Ook Steenge kwam er in eerste instantie niet uit, tot hij op een
conferentie dr. Richard van den Berg tegenkwam, een Nederlandse
economisch historicu, verbonden aan de Kingston University in
Engeland. Steenge: `Hij werkte in Londen en was gepromoveerd op oude
Franse denkers. Samen zijn we toen de oude teksten langsgelopen, en we
ontdekten dat alle interpretatoren een bepaalde passage niet goed
hadden gelezen. Voor mij betekende dat dat ik met die kennis de oude
getallen kon reproduceren in termen van hedendaagse methoden. De
conclusie was duidelijk: de oude Franse meester van meer dan twee
eeuwen terug had hij het bij het rechte eind, en alle commentatoren
daarna hebben het fout gedaan.'
Noot voor de pers:
Het artikel `Transcribing the Tableau Économique: Input-Putput
Analysis á la Quesnay' van prof.dr. Bert Steenge en dr. Richard van
den Berg verschijnt binnenkort in de `Journal of the History of
Economic Thought'. Bert Steenge is verbonden aan de faculteit
Management en Bestuur van de Universiteit Twente en Richard van den
Berg aan de Business School van de Kingston University, Engeland.
Contactpersoon voor de pers: drs. Berend Meijering, Bureau
Communicatie, 053 489 4385, b.meijering@utwente.nl.
Top
Laatst gewijzigd op 05-07-2007 16:20:00 door Webmaster
Universiteit Twente