Wageningen Universiteit

2 jul 2007

Onderdeel: Wageningen Universiteit
Nummer: 045

Ondervoeding is nog altijd de ernstigste bedreiging voor de gezondheid van de wereldbevolking en de belangrijkste oorzaak van kindersterfte in de wereld. Ongeveer een derde van de bevolking in ontwikkelingslanden kampt met tekorten aan micronutriënten, zoals vitaminen en mineralen. Investeren in het oplossen van dat tekort kan veel opleveren, maar de aanpak daarvan is tot nu toe teveel versnipperd en te weinig innovatief. Dat zegt prof.dr. Michael Zimmermann op 5 juli bij de aanvaarding van het ambt van bijzonder hoogleraar Micronutriënten en gezondheid in ontwikkelingslanden aan Wageningen Universiteit. Unilever financiert grotendeels zijn leerstoel en is partner bij zijn onderzoek.

Zimmermann pleit in zijn inaugurele rede, Global control of micronutrient deficiencies; divided they stand, united they fall voor een integrale aanpak van het hongerprobleem. Dat moet volgens hem door de tekorten van verschillende micronutriënten in samenhang te bezien. Ook moeten de verschillende strategieën die tot dusverre gescheiden werden gevolgd op elkaar af worden afgestemd. En tenslotte moeten de verschillende organisaties - overheid, bedrijfsleven en wetenschap - beter samenwerken. Een gecombineerde benadering werkt beter, stelt hij.

Innovatie
Programmaâs van overheden en internationale organisaties gericht op het afzonderlijk oplossen van bijvoorbeeld tekorten aan Vitamine A, ijzer, jodium of zink hebben ondanks grote inspanningen maar relatief weinig effect gehad: het tekort aan Vitamine A draagt nog altijd bij aan de dood van een miljoen kinderen per jaar en jodiumtekort bij de moeder tijdens de zwangerschap veroorzaakt een achterstand in verstandelijke ontwikkeling bij 18 miljoen kinderen per jaar. Â
Onderzoek wijst uit dat veel van deze tekorten in samenhang voorkomen, aldus Zimmermann. Jodiumzout heeft bijvoorbeeld weinig effect in gebieden waar tekorten aan vitamine A en ijzer voorkomen. Volgens hem is duidelijk dat de beste manier om tekorten aan verschillende micronutriënten te voorkomen een samenhangende en meervoudige aanpak is.

Versnippering
Programmaâs van overheden en internationale organisaties gericht op het afzonderlijk oplossen van bijvoorbeeld tekorten aan Vitamine A, ijzer, jodium of zink hebben ondanks grote inspanningen maar relatief weinig effect gehad: het tekort aan Vitamine A draagt nog altijd bij aan de dood van een miljoen kinderen per jaar en jodiumtekort bij de moeder tijdens de zwangerschap veroorzaakt een achterstand in verstandelijke ontwikkeling bij 18 miljoen kinderen per jaar.

Onderzoek wijst uit dat veel van deze tekorten in samenhang voorkomen, aldus Zimmermann. Jodiumzout heeft bijvoorbeeld weinig effect in gebieden waar tekorten aan vitamine A en ijzer voorkomen. Volgens hem is duidelijk dat de beste manier om tekorten aan verschillende micronutriënten te voorkomen een samenhangende en meervoudige aanpak is.

Hetzelfde geldt voor de strategieën om dat te bereiken. Het helpt niet zoveel, aldus Zimmermann, als afzonderlijk wordt ingezet op het toevoegen van vitaminen en mineralen aan de voeding (fortification), of via tabletten of drankjes buiten de voeding om (supplementation), of via gevarieerde voeding (dietary diversification). Hoewel de dietary diversification op de langere termijn het de beste is, zijn fortfication en supplementation voor de kortere termijn onmisbaar.

Michael Bruce Zimmermann (1958), die zowel de Zwitserse als Amerikaanse nationaliteit heeft, studeerde onder meer voedingswetenschappen in Berkeley, Californië en promoveerde cum laude in de medicijnen, aan de Vanderbilt University, Nashville, Tennessee (VS). Hij is thans, vanaf 1997, docent en onderzoeker aan het Instituut voor levensmiddelen- en voedingswetenschappen van de Zwitserse Federale Technische Hogeschool in Zürich (ETHZ).

De leerstoel van prof. Zimmermann en diens staf is mede mogelijk gemaakt door Unilever. Het bedrijf financiert ook drie promotieplaatsen en zes masterbeurzen; in alle gevallen voor studenten uit ontwikkelingslanden. Daarnaast zal er een wetenschappelijke samenwerking opgezet worden tussen Unilever en de groep van prof. Zimmermann. Deze financiële ondersteuning en wetenschappelijke samenwerking vloeit voort uit de ambitie om bij te dragen aan een verbeterde voeding in ontwikkelingslanden, met name door het terugdringen van tekorten aan micronutriënten via voedingsmiddelen.