Partij van de Arbeid
Den Haag, 04 juli 2007

EMBARGO TOT MOMENT VAN UITSPREKEN

Bijdrage van het lid Hamer(PvdA) aan het plenaire debat minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

(GESPROKEN WOORD GELDT)

Over de Participatietop

Mevrouw de voorzitter.
"Het monster der werkloosheid heeft Nederland besprongen". Dat is het openingsstatement van het Plan van de Arbeid dat de SDAP in 1936 presenteerde. In deze Hollandse "New Deal" werden concrete ideeën uitgewerkt om 200.000 mensen aan het werk te krijgen. Wat dat betreft kunnen we een rechte lijn door de geschiedenis trekken. Want 71 jaar later kunnen we trots melden dat deze coalitie zich samen met de sociale partners heeft gecommitteerd aan het aan de slag helpen van 200.000 mensen die ver van de arbeidsmarkt staan.

Er zijn natuurlijk grote verschillen met 1936. Vandaag kunnen we zeggen dat Nederland economisch wel vaart en dat we het laagste werkloosheidscijfer van Europa hebben. Maar onze ambitie is onveranderd! Juist nu de tekorten op de arbeidsmarkt oplopen, willen we dat iedereen die kan, ook echt meedoet. Want voor de PvdA geldt dat we iedereen keihard nodig hebben. Oudere werknemers, vrouwen, jongeren, allochtonen; ze zijn allemaal onmisbaar. Aan de slag dus!

Onder dit kabinet zijn de bakens in de goede richting verzet. Meedoen, of het nou in de samenleving is, of op de arbeidsmarkt, loopt als een rode draad door het coalitieakkoord. We laten mensen niet aan de kant staan.

Mevrouw de voorzitter,
De PvdA is dan ook blij met de uitkomsten van de participatietop. Die is niet alleen inhoudelijk een succes, maar herbevestigt ook de cultuuromslag die er onder dit kabinet gemaakt is. Eerst naar elkaar luisteren, dan knopen doorhakken. Uitvoering van beleid is namelijk alleen effectief is als je voldoende draagvlak hebt. Er is samenwerking nodig van werkgevers, vakbonden, rijksoverheid en, last but not least, gemeenten. Zij maken met deze afspraken een zeer goede start.

Maar het betekent vooral ook een nieuwe start voor duizenden en duizenden mensen met een zwakke positie op de arbeidsmarkt. Die 200.000 mensen zijn namelijk 200.000 individuen. 200.000 individuen die een kans krijgen hun leven te verbeteren. 200.000 individuen die een stapje hogerop komen. Het op die manier creëren van kansen voor mensen is waar de PvdA voor staat.

Onze tevredenheid over de Participatietop is dan ook niet verrassend. Mede ook, omdat veel PvdA-voorstellen nu zijn omgezet in harde afspraken. Ik loop ze even langs:

1. Gesubsidieerde arbeid
Gesubsidieerde arbeid geeft mensen met weinig of geen kans op arbeidsmarkt toch de mogelijkheid aan de slag te gaan als het even kan naar regulier werk. Het gaat hier om mensen die anders aan de kant staan. Mensen die zeer nuttig werk kunnen doen in bijvoorbeeld scholen, zorg en wijken. En het geeft die mensen de kans iets bij te kunnen dragen en daar trots en eigenwaarde aan te ontlenen.

2. Vrouwen aan de slag
Daarnaast zijn we erg blij dat er nu een taskforce deeltijdplus komt om vrouwen meer te laten werken. Belangrijk onderdeel daarvan is kwalitatief goede kinderopvang. Daarom is de PvdA gekomen met het initiatiefwetsvoorstel Basisvoorziening kinderopvang en ontwikkelingsstimulering. Voor deze vrouwen is de 700 miljoen voor kinderopvang (namelijk) bikkelhard nodig.

3. Jonge Allochtonen
Ook jonge allochtonen hebben het moeilijk om op de arbeidsmarkt te komen. Het kabinet zet zich nu in voor banenplannen op lokaal/regionaal niveau om allochtone jongeren direct te bemiddelen naar werk. Hulde daarvoor. Ook is het goed dat er plannen liggen om mensen uit de uitkering met een steuntje in de rug aan de slag te helpen, evenals met de extra inspanningen voor 45+.

De PvdA hoopt wel dat het kabinet bij al deze groepen wil doorpakken. Zo is de taskforce jeugdwerkloosheid onlangs opgeheven. Daar kan voor de PvdA het verhaal niet ophouden: hoe gaat het kabinet hieraan vervolg geven?

Tijdens de participatietop zijn vele afspraken gemaakt door kabinet, Stichting van de Arbeid en VNG. Zo zijn er ook afspraken gemaakt over een veel bredere inzet van scholingsmogelijkheden voor werkenden. Ook daar heeft de PvdA sterk op aangedrongen. Wij vragen het kabinet om een tijdschema waarin staat wanneer welke acties zullen worden uitgevoerd. Wat betreft de PvdA wordt e.e.a. snel ter hand genomen. Uiteraard zullen we de afspraken bij de uitwerking er van nader beoordelen.

Mevrouw de Voorzitter,

Dan de adviesaanvraag die minister Donner aan de Stichting van de Arbeid heeft gestuurd over het ontslagrecht. Het is goed dat het kabinet de sociale partners om advies vraagt over een zo belangrijk onderwerp. Dat advies kan dan ook leiden tot aanpassing van de voorstellen en weegt voor ons daarom zwaar.

Maar het is wel goed om alvast aan te geven wat dan onze belangrijkste beoordelingscriteria zullen zijn.
* Wij willen een vergoeding voor iedereen.
* Wij willen de rechten van flexwerkers verbeteren.
* Wij willen naast een scholingsplicht ook een echt scholingsrecht.
* Wij willen dat de platina-handdrukken worden aangepakt.
* Wij willen dat de leeftijdsfactor voor ouderen gehandhaafd blijft.
* Wij willen niet dat kleine werkgevers omvallen.

Daarbij houden wij heel goed voor ogen wat we hebben afgesproken in het Coalitieakkoord. Daarin staat:
"Tevens zullen in de context van een beoogde verschuiving van baan- en uitkeringszekerheid naar werk- en inkomenszekerheid aan de orde moeten komen de thema's arbeidsmarktbeleid, scholing en opleidingen (employability), WW en flexibilisering en de betekenis van het ontslagrecht daarvoor".

De PvdA wil dat meer mensen aan de slag gaan. Dit moet echter wel gepaard gaan met werk- en inkomenszekerheid voor werknemers. Daarom ligt de bewijslast voor de noodzaak van aanpassing van het ontslagrecht bij allen die daarvoor voorstellen doen.

De adviesaanvraag roept bij ons nog veel vragen op. Zoals:
1) hoe draagt versneld ontslag bij aan een nieuwe baan?

2) Wat betekent aanpassing van het ontslagrecht voor de participatie van langdurig werklozen?

3) Voor de participatie van allochtonen

4) en voor herintredende vrouwen?

5) Voor de participatie van gedeeltelijk arbeidsongeschikten

6) en voor bijstandsgerechtigden?

7) Welk extra werkgelegenheidseffect heeft dit bijvoorbeeld boven op die van de geplande premiedifferentiatie in de WW.

8) Hoeveel mensen krijgen nu géén, maar straks wél een ontslagvergoeding? Hoeveel arbeidsongeschikten zitten daarbij? En hoeveel flexwerkers?

9) Welk deel van de mensen die in de afgelopen jaren via de kantonrechter zijn ontslagen, zaten boven de genoemde bovengrenzen van de ontslagvergoeding?

10) Wordt straks de huidige ontslagbureaucratie vervangen door een scholingsregistratiebureaucratie?

11) En begrijp ik het goed dat er toch diverse ontslagprocedures blijven: de korte route, de route via de rechter als de werknemer bezwaar maakt, de route via het CWI als het bedrijf slecht loopt en de aparte route voor collectief ontslag?

12) En hoe zit het met het toegevoegde onderzoek naar de effecten van de nieuwe WW?

Graag ook nadere informatie over de gemiddelde ontslagvergoeding en voor wie.
U merkt, Mevrouw de Voorzitter, dat de adviesaanvraag van minister Donner bij ons nog heel wat vragen oproept.
Onze bottom line was, is en zal zijn: geen verslechtering maar een verbetering van het ontslagrecht.