Reactie van Femke Halsema op Evaluatie Rapport Van Ojik
4 juli 2007
GroenLinks is een progressieve hervormingspartij. Het bestaande is ons niet goed genoeg, het kan beter, groener, socialer, toleranter. Wij zijn veranderingsgezind en sparen ook onszelf niet: ook GroenLinks kan altijd beter.
We zijn bereid om onze nek uit te steken en stellen onze eigen opvattingen in èn buiten de partij telkens ter discussie. Alleen zo kunnen we scherp blijven en de beste politieke antwoorden vinden. Het rapport van de commissie Van Ojik hoort in deze traditie en daar ben ik trots op. Het rapport is op onderdelen kritisch maar ook constructief.
Het rapport bevestigt de politieke positie van GroenLinks over de afgelopen jaren. Wij zijn een linkse partij die met behoud van de huidige verzorgingsstaat geen genoegen neemt. Onze hervormingsplannen zijn ingrijpend en variëren van vergaande inkomensnivellering, beperking van de hypotheekrenteaftrek, herinrichting van de AOW naar draagkracht, tot modernisering van het ontslagrecht. Wij zijn de enige groene partij, met grote ambities om een prettiger leven samen te laten gaan met een veel zorgvuldiger omgang met de natuur en het milieu. Wij stellen harde grenzen aan de economie, het verkeer en de landbouw om ervoor te zorgen dat onze kinderen ook in een leefbare wereld leven.Bovendien zijn wij ook de afgelopen jaren pleitbezorger gebleven van een open, internationaal georiënteerde en tolerante samenleving. Wij beoordelen mensen niet op hun geloof of afkomst, maar proberen iedereen in staat te stellen zijn eigen talenten te ontwikkelen en zijn eigen keuzes te maken.
Er was in de samenleving de afgelopen jaren grote behoefte aan rust en zekerheid. Tegelijkertijd hebben wij ons als partij inhoudelijk stevig vernieuwd, met grote steun van het congres. De aanbevelingen van de Commissie Van Ojik kunnen ons goed helpen om onze electorale positie te versterken. Ik zal mij daar met de hele Tweede Kamerfractie met hart en ziel voor inzetten.
Ik noem de belangrijkste punten.
- De commissie constateert terecht dat het congres de door de Tweede Kamerfractie ingezette sociale koers heeft vast gesteld en dat de fractie de ruimte moet hebben om dergelijke initiatieven te nemen. Terecht stelt de commissie dat het interne debat daarover beter had gemoeten. Haar oproep om het debat over de sociale kwestie verder voort te zetten, valt bij ons in goede aarde en wij willen daarbij de leden actief betrekken. Met onze voorstellen voor modernisering van het ontslagrecht, twee weken geleden, hebben wij daaraan ook al een eerste gevolg gegeven. Wij delen met de commissie de ambitie om met GroenLinks weerbaar, zelfverzekerd en onderscheidend aanwezig te zijn in de sociale politiek.
- De commissie spreekt waardering uit voor de wijze waarop de Tweede Kamerfractie de afgelopen jaren het debat over de multiculturele samenleving heeft gezocht. De volmondige steun van de Commissie ervaren wij als een steun in de rug. De commissie ziet de electorale risicos, maar wijst er ook op dat het maatschappelijke klimaat aan het verbeteren is. Wij zien met de commissie volop kansen om GroenLinks verder te profileren als partij die landelijk en lokaal met praktische voorstellen komt om de integratie te verbeteren en nieuwe kansen te bieden aan vluchtelingen, allochtone jongeren en migrantenvrouwen.
- Terecht stelt de Commissie vast dat GroenLinks in de ogen van de kiezers de groene partij van Nederland is. Geen andere partij heeft het eigen onderwerp zo sterk in handen. Wij zien net als de Commissie volop mogelijkheden om daarmee de komende jaren meer kiezers voor ons te winnen. De aandacht voor het milieu en het klimaat is sterk gegroeid en wij spelen daar nu al op vele manieren goed op in. Wij doen dat met scherpe oppositie, wanneer dat nodig is. Met een stroom van eigen voorstellen en haalbare alternatieven. Door op nieuwe manieren politiek te bedrijven, zoals met het boekje EKOnomie. En door nieuwe maatschappelijke coalities te sluiten, zoals we doen met CoolClimate. Dat is een succesvol samenwerkingsverband met alle groene organisaties, NOVIB en meer dan 6000 bekende en onbekende Nederlanders. Ik ben blij met de waardering die de commissie hier uitspreekt en ik beschouw dit als hét voorbeeld van hoe wij de komende jaren willen werken.
- Wij zijn het eens met de commissie die zegt dat GroenLinks landelijk èn lokaal bestuurlijke verantwoordelijkheid dient na te streven. Eerder heb ik aangegeven ook zelf niet tevreden te zijn met de manier waarop de coalitieonderhandelingen deze winter zijn verlopen. De interne besluitvorming verliep niet ordelijk genoeg en het publieke beeld week teveel af van onze werkelijke positie. Tegelijkertijd vind ik de conclusie van de Commissie rechtvaardig. Namelijk, dat het een bewijs uit het ongerijmde is dat een andere strategie in de formatieonderhandelingen tot een ander of beter resultaat zou hebben geleid. Bovendien doet de tijd hierin zijn helende werk aangezien GroenLinks nooit zitting had kunnen nemen in een kabinet dat 4 nieuwe kolencentrales bouwt, de vechtmissie in Afghanistan wil voortzetten en een parlementair onderzoek naar de oorlog in Irak blokkeert.
- Anders dan in andere politieke partijen is het partijleiderschap onomstreden en als ik het rapport van de Commissie lees wordt dit zelfs hogelijk gewaardeerd. Ik stel het op prijs dat de Commissie zich hierover zo expliciet uitlaat.
Kortom, de Commissie spoort ons terecht en indringend aan om ervoor te zorgen dat dit bij de eerstvolgende verkiezingen leidt tot meer zetels en tot versterking van onze machtspositie. Ik ben optimistisch over onze kansen. Het vandaag ook verschenen boek van ons Wetenschappelijke Bureau De tijd vooruit, over GroenLinks in een langer perspectief, voedt dit optimisme.
We hebben een prachtig programma, we werken aan een nieuw beginselprogramma, we hebben een sterk team van zeer verschillende en gedreven Kamerleden en een goed georganiseerde partij. Veel kiezers zijn de culturele polarisatie zat, hebben behoefte aan solidaire én moderne sociale politiek en zijn zich bewust van de noodzaak van échte milieupolitiek. Onder deze omstandigheden kan GroenLinks groeien en ik ga daarin met plezier voorop. Ik wil de Commissie Van Ojik bedanken voor hun bijdrage aan versterking van GroenLinks en voor hun steun.
Femke Halsema
GroenLinks