Gemeente Vlaardingen
Oer-Vlaardinger gevonden
02 juli 2007
Archeologen borgen begin 2002 in het Vlaardingse stadshart de resten
van Vlaardingers die daar tussen 1000 en 1050 waren begraven. Zouden
er nog nakomelingen van hen rondlopen? Om dit te achterhalen, is vorig
jaar van 88 hedendaagse mannen een wangslijmmonster afgenomen. Hoewel
de kans klein was, is toch een verwantschap aangetoond.
Oer-Vlaardinger op 6 juli bekend
Het is nu voor het eerst in Nederland gelukt om met behulp van
DNA-onderzoek een periode van duizend jaar te overbruggen.
Burgemeester Tjerk Bruinsma maakt vrijdagavond 6 juli bekend welke
hedendaagse man verwant is aan een 11^e-eeuwse Vlaardinger.
Middeleeuwse kiezen met intact DNA
De duizend jaar oude skeletten zijn begin 2002 opgegraven op de
locatie Gat in de Markt. Het Gat in de Markt was destijds een
onbebouwde hoek van de Markt die rondom de Grote Kerk ligt. De
archeologische verwachtingen van deze plek waren hooggespannen.
De opgravingen bij het 'Gat in de Markt'. Foto: P. de Boer, VLAK
De verwachtingen kwamen uit: binnen een ruimte van amper vijf bij vijf
meter hebben archeologen de resten van 41 uitstekend geconserveerde
lichamen uit graven kunnen bergen. Van alle opgegraven menselijke
resten kwamen er 32 in aanmerking voor DNA-onderzoek. De kiezen van 24
van deze 32 mannen, vrouwen en kinderen, bleken nog voldoende intact
DNA te bevatten: belangrijke bijdragen voor het opbouwen van een
databestand van oud menselijk DNA. Het onderzoek naar menselijk DNA is
een nieuwe techniek die een veelbelovende revolutie kan veroorzaken in
het archeologisch onderzoek.
Zoektocht naar oer-Vlaardinger
Om te achterhalen of er nog verwanten rondlopen van de duizend jaar
geleden begraven Vlaardingers, startte vorig jaar een project met als
motto de zoektocht naar de oer-Vlaardinger. Het is een
samenwerkingsproject van de sectie Stadsarchief en Archeologie van de
gemeente Vlaardingen en het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC)
. Voor de zoektocht kwamen alleen mannen in aanmerking. De
verwantschap laat zich namelijk het gemakkelijkst vaststellen via de
mannelijke lijn. Het enige stukje DNA dat van ouder op kind
ongewijzigd wordt doorgegeven, is namelijk het Y-chromosoom dat het
man-zijn bepaalt. Daarnaast is de mannelijke lijn ook eenvoudiger te
volgen op basis van stamboom-gegevens omdat de achternaam doorgaans
via de mannelijke lijn wordt doorgegeven.
11^e-eeuwse Vlaardinger kreeg harde klappen
Het duizend jaar oude DNA dat matcht met dat van een hedendaagse man,
is van een circa 45-jarige man. Opvallend aan zijn schedel zijn sporen
van geweld. De man heeft aan de rechterkant twee duidelijke deuken
naast elkaar in zijn schedel. Dit wijst erop dat hij zeker twee keer
flink geslagen is met een hard stomp voorwerp. De man heeft de klappen
wel overleefd, aangezien de fracturen weer mooi geheeld zijn. De
schedel van de 45-jarige middeleeuwer wordt getoond tijdens de avond
waarop de match bekend wordt gemaakt.
De schedel van de 45-jarige middeleeuwer van wie nu een nazaat is
gevonden, vertoont twee duidelijke deuken. Foto: J.P. van den Berg,
VLAK.