Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen

29-06-2007

KNAW maakt keuzes voor onderzoek naar energie van de toekomst

Nederland moet onderzoek doen naar energiebesparing, en naar zonne-energie. Onderzoekers moeten gaan samenwerken in interdisciplinaire teams, waarin ook de sociale wetenschappen goed vertegenwoordigd zijn. Dat schrijft de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) in haar advies over het onderzoek dat we in Nederland moeten doen naar duurzame energie, en hoe dat onderzoek kan bijdragen aan duurzaam energiegebruik. Het advies, 'Duurzaamheid duurt het langst' Onderzoeksuitdagingen voor een duurzame energievoorziening, is vanmiddag aan minister Plasterk van OCW overhandigd. In het advies zijn de verschillende opties voor energievoorziening, van biomassa tot kernenergie, op een rij gezet. Voor het zeker stellen van de energievoorziening op langere termijn, en het ontsluiten van nieuwe energiebronnen is onderzoek noodzakelijk. Nederland speelt internationaal een vooraanstaande rol op het terrein van energieonderzoek, maar die rol kan nog aanzienlijk sterker worden als we er duidelijke keuzes in maken:

Onderzoek naar verbetering van efficiency en energiebesparing zal volgens de Akademie zowel op de korte als lange termijn het grootste effect hebben. Het gaat om onderzoek naar gedragsverandering, en naar de mogelijkheden om het proces van omzetten en transport van energie zuiniger te maken. Ook pleit de Akademie voor een systeemaanpak rond energiewinning en gebruik, dat wil zeggen dat het onderzoek zich moet richten op de hele keten: van energiebron tot eindgebruiker, en bijvoorbeeld slimmer gebruik moet maken van bestaande technologie. Om dat goed te kunnen doen, is multidisciplinaire samenwerking een vereiste. Er moeten teams komen met bèta-, technische en gammaonderzoekers, die gedurende een flinke periode een industrietak of energiegebied doorlichten. Dat kan in de vorm van onderzoeksprogramma's, maar het moet daarnaast steeds mogelijk blijven wilde ideeën uit te werken.

Op lange termijn is zonne-energie de belangrijkste duurzame energiebron, hoewel grootschalige toepassing nog veel onderzoek en technische ontwikkeling vergt. Nederland heeft een sterke onderzoekspositie op dit gebied en er is zeer veel te doen. Ook windparken op zee bieden goede kansen voor duurzame elektriciteitsproductie, maar fundamenteel onderzoek is daarvoor niet meer nodig. Wel pleit de Akademie voor een hechtere samenwerking tussen industrie en wetenschap in de windenergie.

Bio-energie heeft grote potentie als duurzame energiebron, maar dit onderzoek staat in feite nog in de kinderschoenen. Het wetenschappelijk onderzoek moet er vooral toe leiden dat er een goede balans komt tussen gebruik van groene grondstoffen voor voeding, chemie en brandstoffen.

Op het gebied van kernfusie-energie is de Nederlandse bijdrage klein maar significant. Dat is voor de lange termijn, en het gebeurt in Europees verband. In Nederland is fysisch onderzoek naar kernsplijting op dit moment niet nodig, stelt de KNAW. Wel zou Nederland kunnen overwegen om een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van een nieuwe, veilige generatie kerncentrales.

Op dinsdagmiddag 3 juli a.s. is er bij de Akademie een openbare conferentie over de uitkomsten van het rapport. (Voor meer informatie en aanmelding zie de Agenda van de KNAW)

Het rapport 'Duurzaamheid duurt het langst.' Onderzoeksuitdagingen voor een duurzame energievoorziening is geschreven door een door de KNAW ingestelde Verkenningscommissie onder voorzitterschap van prof. dr. J.H.W. de Wit (TU Delft). Het is hier als
pdf te downloaden, en het is gratis op te vragen bij Edita-KNAW, tel. 020-5510780, e-mail: edita@bureau.knaw.nl of via het bestelformulier.

Voor inlichtingen op 29 juni kunt u contact opnemen met Irene van Houten 06 - 11 37 59 09; op andere dagen belt u onderstaand nummer.

KNAW, Het Trippenhuis, Kloveniersburgwal 29, Amsterdam. Postbus 19121, 1000 GC Amsterdam.
Afdeling Voorlichting tel. 020-5510733, fax 020-6204941. voorlichting@bureau.knaw.nl