Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Raad voor het Openbaar Bestuur
Postbus 20011
2500 EA Den Haag
Den Haag Ons kenmerk
uni 2007
6 j DCE/07/3429
Onderwerp
Adviesaanvraag Informatie op orde
Geachte Raad,
Deze adviesaanvraag volgt op het aanbieden van de kabinetsvisie Informatie op orde. Vindbare en
toegankelijke overheidsinformatie aan de Tweede Kamer op 29 juni 2006. De kabinetsvisie is opgesteld
onder de verantwoordelijkheid van de voormalig Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en
Wetenschap en de Minister voor Bestuurlijke Vernieuwing en Koninkrijksrelaties. De Kamer heeft de
nota ter kennisgeving aangenomen1.
Probleemstelling
Informatie op orde gaat over de noodzakelijke verbetering van de kwaliteit van de papieren en digitale
informatiehuishouding van de rijksoverheid. De informatie van de rijksoverheid moet beter vindbaar en
toegankelijk zijn voor de verschillende gebruikersgroepen, aangezien die verschillende belangrijke
maatschappelijke doelen dient (voor publieke verantwoording, voor bedrijfsvoering en als
cultuurhistorische bron). De nota omvat acht actielijnen die de komende jaren moeten zorgen voor de
ontwikkeling van kaderstellende randvoorwaarden en een effectieve uitvoering van informatie- en
archiefbeleid. Een aantal acties is eind 2006 reeds gestart. Er zijn echter ook meer strategische
vragen die in de loop van 2007 door verschillende partijen uitgewerkt moeten gaan worden.
Het gaat dan met name om de verantwoordelijkheidsverdeling en toezicht, kwaliteitsborging,
archiefselectie en de uitvoerbaarheid van regels en procedures.
Voor de langere termijn wil het kabinet wetgeving op het gebied van informatiebeheer en archivering
meer met elkaar in samenhang brengen om de rechten en plichten van burger, bedrijfsleven en
overheden ten aanzien van overheidsinformatie duidelijk vast te kunnen leggen. Daarnaast komen in
de komende jaren fundamentele vragen op ons af. Overheidsorganisaties buigen zich over kwaliteit en
governance in de bedrijfsvoering. Ook heeft overheidsinformatie steeds meer een functie over de
grenzen van overheidsorganisaties en andere maatschappelijke partners heen, bijvoorbeeld als
1 Nota Informatie op orde, over vindbare en toegankelijke overheidsinformatie
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Rijnstraat 50, Postbus 16375, 2500 BJ Den Haag T +31-70-412 3456 F +31-70-412 3996 W www.minocw.nl
E
blad 2/4
dezelfde data door meerdere overheidsinstellingen en niet overheidsorganisaties gebruikt worden. Dit
kan behalve voor de toegankelijkheid van informatie ook gevolgen hebben voor de
verantwoordelijkheidsverdeling en voor toezicht. Mogelijke juridische aanpassingen kunnen ook
gevolgen hebben voor andere overheden. En ten slotte het vraagstuk van twee paradigma's uit het
papieren tijdperk: selecteren en vernietigen. Beide zijn in het `papieren tijdperk' noodzaak uit
bijvoorbeeld beheersoogpunt, naast de historische en maatschappelijke overwegingen. De vraag is of
dit wellicht anders is in het digitale tijdperk.
Gezamenlijke adviesaanvraag
De kabinetsvisie legt een verband tussen de informatiehuishouding van de (rijks)overheid en de
toegankelijkheid van publieke informatie nu en in de toekomst. Ook de hiervoor geschetste
vraagstukken moeten in dat verband worden bezien, maar gaan tegelijk ook een stap verder. Deze
adviesaanvraag is er dan ook op gericht om beide invalshoeken (informatiehuishouding en
erfgoed/archiefbeleid) op een evenwichtige manier met elkaar in verband te brengen. Om die reden
achten wij het van belang deze aanvraag aan zowel de Raad voor Cultuur als de Raad voor het
Openbaar Bestuur voor te leggen. U ontvangt daarom beide dezelfde adviesaanvraag en wij verzoeken
u gezamenlijk te adviseren.
Vanuit uw rol en expertise kunt u het informatie- en archiefbeleid van de rijksoverheid niet alleen
overzien vanuit verschillende sectoren, maar ook vanuit brede maatschappelijke en bestuurlijke
ontwikkelingen en perspectieven. Wij stellen het tevens op prijs als u de voorgenomen aanpak voor de
rijksoverheid wilt bekijken in de context van ontwikkelingen bij andere organen en overheden.
Vragen
Deze adviesaanvraag valt uiteen in een aantal vragen waarop wij graag uw antwoord krijgen. Zij zijn
hieronder gegroepeerd.
I. Omgeving
· Welke consequenties ziet u voor de inrichting van de informatiehuishouding bij
overheidsorganisaties in het kader van de kabinetsvisies Informatie op Orde en Good
Governance?
· Welke relevante raakvlakken en ontwikkelingen op het gebied van toegankelijkheid van
overheidsinformatie, dienstverlening aan de burger, openbaarheid en verantwoording bij
andere overheden en organisaties acht u van belang voor de verdere beleidsontwikkeling op
het terrein van de informatiehuishouding en archivering bij de (rijks)overheid?
II. Wettelijk kader
· Hoe kijkt u aan tegen de relatie tussen de wet- en regelgeving op het terrein van informatie- en
archiefbeheer, informatiebeveiliging en openbaarheid?
· In hoeverre en op welke wijze is volgens u verandering van wet- en regelgeving in den brede
noodzakelijk om de vindbaarheid en toegankelijkheid van overheidsinformatie voor de burger
nu en in de toekomst te verbeteren?
blad 3/4
III. Organisatie
· Welke gevolgen zouden de ontwikkelingen in omgeving en wettelijk kader moeten hebben voor
de verantwoordelijkheidsverdeling tussen overheidsorganisaties voor de
informatiehuishouding en historische archieven?
· Hoe ziet u in de toekomst het toezicht arrangement op de gehele keten, van
informatiehuishouding tot en met de archiefbewaarplaatsen van de rijksoverheid?
IV. Selecteren en vernietigen
· Hoe kijkt u aan tegen nut en noodzaak van (het proces van) selecteren en vernietigen van
overheidsinformatie in het digitale tijdperk?
Adviestermijn
Wij hebben begrepen dat u vanuit beide raden inmiddels onderling contact heeft over de materie van
de nota Informatie op orde. Wij stellen het dan ook op prijs een gezamenlijk advies van u te ontvangen
over bovenstaande vraagstukken en verzoeken u dit advies vóór 1 september 2007 uit te brengen.
Tot slot
Deze adviesaanvraag naar aanleiding van Informatie op orde raakt onder andere aan het onderwerp
archiefselectie. De Raad voor Cultuur is op een aantal vraagstukken rond archiefselectie al ingegaan in
het advies Het tekort van het teveel2. Dit advies heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van het nieuwe
informatie- en archiefbeleid zoals verwoord in Informatie op orde. Zoals ook aan de Tweede Kamer is
gemeld is verdere uitwerking hiervan bovendien onderdeel van de actielijn "Nieuwe aanpak van
selectie"3.
Naast het archiefselectiebeleid speelt in de erfgoedsector op het moment nog een aantal andere
onderwerpen. Hierover ontving de Raad voor Cultuur onlangs een algemene adviesaanvraag `Agenda
cultuurbeleid en culturele basisinfrastructuur'4. Archiefbeleid is daarin niet specifiek genoemd.
Omdat de nu voorliggende adviesaanvraag echter meer gericht is op toekomstige ontwikkelingen en
beleidsvorming, kan de Raad de zaken die te maken hebben met de inrichting van het archiefbestel op
de kortere en middenlange termijn onderbrengen in de hiervoor genoemde algemene adviesaanvraag.
2 Het tekort van het teveel, over de rijksverantwoordelijkheid voor cultureel erfgoed. Advies Erfgoedselectiebeleid deel I en II,
Raad voor Cultuur, september 2005.
3 Zoals ook aangekondigd in de brief aan de Tweede Kamer over het erfgoedselectiebeleid; d.d. 21 september 2006, OCW
kenmerk: DCE/06/35482.
4 Brief aan de Raad voor Cultuur Agenda cultuurbeleid en culturele basisinfrastructuur; d.d. 29 september 2006, OCW kenmerk:
DK/BB/2006/36812.
blad 4/4
De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
Dr. Ronald H.A. Plasterk
De staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,
drs. A.Th. B. Bijleveld-Schouten