European Union



---


IP/07/919

Brussel, 27 juni 2007

Flexizekerheid: betere banen voor meer mensen

De Commissie komt vandaag met een voorstel voor de vaststelling van gemeenschappelijke beginselen inzake flexizekerheid, om het concurrentievermogen, de werkgelegenheid en de arbeidssatisfactie te bevorderen door het combineren van flexibiliteit en zekerheid voor werknemers en bedrijven. Flexizekerheidsstrategieën kunnen helpen de Europese arbeidsmarkten te moderniseren en beter te reageren op de uitdagingen en mogelijkheden van de globalisering. Dergelijke strategieën omvatten regelingen inzake arbeidsovereenkomsten die tegelijkertijd flexibel zijn en zekerheid bieden, actief arbeidsmarktbeleid, integrale strategieën voor een leven lang leren, en moderne stelsels van sociale bescherming die adequate inkomenssteun bieden gedurende perioden van werkloosheid. De Commissie geeft ook een aantal typische flexizekerheidstrajecten aan om lidstaten te helpen hun eigen nationale flexizekerheidsstrategieën te ontwikkelen en van elkaars ervaringen en beste praktijken te leren. In aansluiting op de Lissabonstrategie van de EU voor groei en werkgelegenheid kunnen de gemeenschappelijke beginselen inzake flexizekerheid ertoe bijdragen dat meer Europeanen ten volle kunnen profiteren van de snel veranderende wereldeconomie.

Vladimír Spidla, EU-commissaris voor werkgelegenheid, sociale zaken en gelijke kansen, verklaarde: "Flexizekerheid is de beste manier om te verzekeren dat Europese burgers een hoog niveau van werkzekerheid genieten, zodat zij in iedere fase van hun arbeidsleven een goede baan kunnen vinden, en kunnen hopen op een goede loopbaanontwikkeling in een snel veranderende economische omgeving". Hij zei verder: "Flexizekerheid biedt een evenwicht tussen de rechten en verantwoordelijkheden, voor werknemers en bedrijven en ook voor overheden: alle hebben de plicht bij te dragen tot meer werkgelegenheid, een betere samenleving en duurzame groei. Bij de flexizekerheidsbenadering gaat het er niet om een bepaalde groep meer zekerheid te bieden ten koste van een andere groep; het idee is optimaal gebruik te maken van de positieve wisselwerking tussen flexibiliteit en zekerheid. We moeten er nu voor zorgen dat alle betrokkenen samenwerken zodat dit een succesfactor wordt voor de Europese economieën, werknemers en bedrijven."

Europa moet nieuwe wegen vinden om zijn arbeidsmarkten flexibeler te maken en tegelijkertijd werkzekerheid te bieden. Flexizekerheid is een brede aanpak van het arbeidsmarktbeleid die een voldoende mate van flexibiliteit in arbeidsovereenkomsten - om bedrijven en werknemers in staat te stellen op veranderingen te reageren - combineert met een voldoende mate van zekerheid om werknemers in staat te stellen om hun baan te houden, dan wel snel een nieuwe te vinden, met de garantie van een adequaat inkomen tussen twee banen in. De mededeling benadrukt dat dit voordelen kan bieden voor zowel werknemers als bedrijven. Flexibiliteit betekent dat werknemers gemakkelijk moeten kunnen instappen en van baan moeten kunnen veranderen: het bestrijkt externe en interne (binnen een bedrijf) flexizekerheid. Het aspect zekerheid geldt niet alleen voor werknemers, maar ook voor bedrijven: verbetering van de kennis en vaardigheden van werknemers biedt een werkgever extra zekerheid en voordelen. Er kan een positieve wisselwerking zijn tussen flexibiliteit en zekerheid.

De mededeling, die gebaseerd is op uitgebreide raadpleging en overleg met de belangrijkste betrokken partijen, geeft de belangrijkste beleidsterreinen aan met betrekking tot flexizekerheid (componenten van flexizekerheid) en formuleert voorstellen voor acht gemeenschappelijke beginselen inzake flexizekerheid. Deze beginselen zijn referentiepunten waarover de lidstaten overeenstemming zouden moeten bereiken. Dit zijn onder andere:
1. Versterken van de tenuitvoerlegging van de EU-strategie voor groei en werkgelegenheid en van het Europese sociale model;
2. Een evenwicht vinden tussen rechten en verantwoordelijkheden;
3. Flexizekerheid aanpassen aan de uiteenlopende omstandigheden, behoeften en uitdagingen van de lidstaten;

4. Reduceren van de kloof tussen degenen met soms precaire arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd of deeltijd (de zogenaamde "outsiders") enerzijds, en werknemers met vaste voltijdbanen (de "insiders") anderzijds;

5. Ontwikkelen van interne en externe flexizekerheid door werknemers te helpen de carrièreladder op te klimmen (intern) en zich op de banenmarkt te begeven (extern);

6. Ondersteunen van de gelijkheid van vrouwen en mannen en gelijke kansen voor iedereen bevorderen;

7. Evenwichtige pakketten van beleidsmaatregelen produceren om een klimaat van vertrouwen tussen sociale partners, overheden en andere betrokken partijen bevorderen;

8. Zorgen voor een rechtvaardige verdeling van de kosten en baten van flexizekerheid, en bijdragen tot een gezond en op langere termijn houdbaar begrotingsbeleid.

De mededeling presenteert ook vier typische "trajecten" met behulp waarvan de lidstaten hun eigen flexizekerheidsstrategieën kunnen ontwikkelen, aangepast aan hun nationale uitdagingen. Er is natuurlijk geen standaardoplossing - de situaties op de arbeidsmarkten in de EU zijn zeer uiteenlopend. In sommige landen zullen de inspanningen misschien vooral gericht zijn op het vinden van oplossingen binnen bedrijven, in andere misschien meer op de overstap naar een andere baan. De trajecten zijn gebaseerd op praktijkervaringen en toepaste beleidsmaatregelen in de lidstaten, die geanalyseerd zijn door een groep van deskundigen inzake flexizekerheid (rapporteur: prof. T. Wilthagen).

De verschillende beleidsaspecten waarop flexizekerheid en de componenten daarvan betrekking hebben, zijn niet nieuw, maar flexizekerheidsstrategieën vertegenwoordigen een nieuwe, geïntegreerde benadering waarvan de verschillende elementen elkaar kunnen ondersteunen.

De financiële cohesie-instrumenten van de EU - en met name het Europees Sociaal Fonds voor de programmeringsperiode 2007-2013 - kunnen een substantiële bijdrage leveren aan de begrotingsaspecten van flexizekerheid, bijvoorbeeld door het financieren van opleidingen op bedrijfsniveau en van programma's voor een leven lang leren, of door het bevorderen van ondernemerschap.

Uit een recente Eurobarometerenquête (najaar 2006) is gebleken dat de Europese burgers de noodzaak van aanpassing en verandering, waarop de flexizekerheidsbenadering gebaseerd is, begrijpen en aanvaarden: 72% vindt dat arbeidsovereenkomsten flexibeler dienen te zijn, om ruimte voor nieuwe banen te creëren; 76% meent dat het idee van "een baan voor het leven" niet meer van deze tijd is; and 88% stemt in met de stelling dat een leven lang leren de kansen op het snel vinden van een baan verhoogt.

Flexizekerheid neemt een belangrijke plaats in in de geïntegreerde richtsnoeren waarmee de lidstaten unaniem hebben ingestemd, en die de tenuitvoerlegging op Europees en nationaal niveau van de Lissabonstrategie voor groei en werkgelegenheid ondersteunen. Flexizekerheid kan alleen een succes worden als alle betrokkenen volledig meewerken. De Commissie moedigt de lidstaten aan om met de sociale partners samen te werken en hun aanpak inzake flexizekerheid te verwerken in hun nationale hervormingsprogramma's in het kader van de Lissabonstrategie.

Zie