SGP
SGP » jongeren >>
27 - 06 - 07 | AO Jeugdzorg en wachtlijsten
AO Jeugdzorg en wachtlijsten
27 juni 2007
B.J. van der Vlies
Voorzitter,
Graag begin ik de bijdrage van de SGP vandaag positief. Het is immers
hartverwarmend om te zien hoeveel mensen in de jeugdzorg klaar staan
om met veel toewijding jongeren te begeleiden op de moeilijke weg naar
de volwassenheid. In de afgelopen jaren kwam er veel over hen heen.
Niet zelden staat de jeugdzorg in een kwaad daglicht omdat er te laat
ingegrepen zou worden. Temidden van alle soms ernstige incidenten
vergeten we wel eens te zien dat er gelukkig juist heel veel kinderen
een goede behandeling en begeleiding krijgen. De SGP-fractie heeft
daar veel waardering voor.
Maar na deze positieve woorden over de werkers in deze sector, moet ik
helaas spreken over een droevig stemmend verhaal van de minister. Dat
jongeren in de knel komen is van alle tijden. Het is positief dat daar
tegenwoordig goede, professionele hulpverlening voor beschikbaar is.
Toch blijft het een groot probleem waar we niet lichtvaardig over
mogen doen dat er steeds meer jongeren in aanraking moeten komen met
de jeugdzorg. Nog veel ernstiger is het enorm hoge aantal van 100 tot
160 duizend jongeren dat met enige vorm van kindermishandeling te
maken krijgt. Wat geeft het ouders een zorg als ze zien dat hun
kinderen dreigen te ontsporen of in de problemen zitten. Wat betekent
het een groot leed voor al die jongeren die in de thuissituatie â die
toch een veilige thuishaven zou moeten zijn â niet veilig zijn.
Wachtlijsten
Ik citeer de voormalige staatssecretaris: âEr is een prestatie
neergezet om trots op te zijn. Het past echter geenszins om achterover
te leunen. Het gaat er nu om dat de wachttijden in de jeugdzorg ook
beheersbaar blijven.â Ziedaar de goede woorden en mooie wens. Helaas
laten de nieuwe cijfers wat anders zien: de wachtlijsten in de
jeugdzorg zijn opgelopen van 414 per 1 januari 2007 naar 2065 per 1
april. In drie maanden tijd dus vervijfvoudigd. Weliswaar noemt de
minister wel een aantal oorzaken, maar het blijft een vreemde zaak.
Natuurlijk: de capaciteit van het aanbod heeft zijn grenzen, maar zoân
enorme toename kan niet zomaar âper ongelukâ zijn. Voordat we nu
ineens enorm veel meer geld in deze sector stoppen â wat ongetwijfeld
wel nodig zal zijn â moet er eerst wel duidelijkheid komen over de
zekerheden op de langere termijn. Welke verwachtingen zijn er? Zullen
deze wachttijden weer weggewerkt zijn per 1 januari? Maar veel eerder
zou natuurlijk wel wenselijk zijn.
We hebben pas bij het gezondheidscentrum in Gorinchem bevestigd
gekregen dat er bepaalde piektijden zijn van de aanmeldingen, juist
ook in het voorjaar. Kan de minister in een volgende brief eens goed
analyseren wat de belangrijkste seizoensinvloeden zijn en in hoeverre
die samenvallen met deze piek?
De problemen in het gesloten aanbod laat ik even liggen â daar kunnen
we morgen nog mee aan de slag.
Oorzaken
Voor de financiering van de jeugdzorg is het natuurlijk wel van belang
om te weten of die oorzaken van de langere wachttijden structureel of
incidenteel zijn. We moeten proberen te voorkomen dat we steeds weer
een âactieâ krijgen om de wachtlijsten weg te werken, terwijl daarna
weer nieuwe problemen ontstaan. Dat is frustrerend. Hoe wil de
minister dit voorkomen?
Heel goed dat de minister voorstelt om na te gaan waarop het beroep op
de jeugdzorg jaar op jaar toeneemt. Wordt daarbij ook gekeken naar de
effecten van toegenomen tweeverdienerschap, gebroken gezinnen en
veranderde schoolsystemen? Wat ons betreft moet dit wel een heel
grondig onderzoek worden waarbij al dit soort zaken worden meegenomen.
Kunstmatig oplossen
De SGP is nog niet tevreden met de reactie op de vragen over het
kunstmatig oplossen van wachtlijsten. De minister meldt dat hij in
zijn cijfers dezelfde definitie heeft gebruikt als in het vorige jaar.
Dat is natuurlijk goed, maar daarmee weten we nog niet of vervangende
zorg inderdaad gezien wordt als âeinde wachtlijstâ. Als we het goed
begrijpen, zijn die cijfers nu niet meegenomen in het totaal aantal
wachtenden. Dan zou de lijst dus nog veel langer zijn! Klopt dit? Wat
gaat de minister doen om meer zicht te krijgen op het aantal mensen
dat vervangende zorg heeft die nog niet voldoende is? Hoe lang hebben
die jongeren alleen nog maar de vervangende zorg? Zou het niet zo
kunnen zijn dat de wachttijden in bepaalde sectoren juist verklaard
worden door het gebruik van âverkeerdeâ vormen van zorg in de
wachtperiode?
Budget
Naast de al ingezette 40 miljoen euro per jaar, geeft de minister
eenmalig 30 miljoen om het naijleffect van de actie van het vorige
jaar op te lossen. Op zich mooi streven, maar waarom is het in de ene
provincie (Drenthe, Haaglanden) veel beter gegaan dan in de andere
provincie? Daar moet dan wel eerst duidelijkheid over zijn.
Het extra geld met ingang van dit jaar is nog lang niet overal
ingezet. Dat is toch wel vreemd. Waarom is dat niet gedaan? Onwil of
te weinig personeel beschikbaar? Graag ontvangen wij zo spoedig
mogelijk de effecten van dit geld in een rapportage. Kan de minister
bijvoorbeeld na afloop van het derde kwartaal nieuwe informatie geven?
SGJ
We zeggen de minister dank dat hij binnen een enkele dag antwoord
heeft gegeven op onze vragen over de SGJ. Omdat we toen we de vragen
stelden nog niet wisten dat het debat vervroegd was, is een compliment
wel op zijn plaats. De inhoud bevalt ons nog niet helemaal. Het
beschikbare budget is alleen voor 2007. Hoe gaat het plaatje er daarna
uitzien? De Toegang tot de landelijke jeugdzorginstellingen moet ook
gewoon goed geregeld worden. Wil de minister dit toezeggen?
Het bevreemdt ons dat het in 2005 toegezegde onderzoek naar de
inpassing van landelijke instellingen nog niet heeft plaatsgevonden.
Waarom niet? Graag zou ik van deze minister een toezegging ontvangen
dat hij zoekt naar een eenvoudige oplossing van de inpassing die past
bij de schaalgrootte van deze instellingen. Waarom niet gekoppeld aan
één verantwoordelijke provincie bij wie deze landelijke instellingen
aan kunnen kloppen voor de financiering in plaats van de noodzaak om
met alle provincies te onderhandelen over soms kleine aantallen of
kleine toevoegingen? Nu vindt de SGP het te ingewikkeld.
Kwaliteit
Het komt ons wonderlijk over dat pas in 2007 is begonnen met
kwaliteitssystemen bij de Bureauâs Jeugdzorg. Waarom zo laat? Waarom
nog niet overal? Wanneer wil de minister die kwaliteit op orde hebben?
AO Jeugdzorg en wachtlijsten