Wageningen Universiteit

Persbericht Wageningen Universiteit, 047wu, 27 juni 2007

MICROVLIEGTUIGJE KRIJGT VLEUGELS EN OGEN VAN GIERZWALUW

Studenten Lucht- en ruimtevaarttechniek van de TU Delft hebben samen met de groep Experimentele zoölogie van Wageningen Universiteit de RoboSwift ontworpen. Dat is een microvliegtuigje met beweegbare vleugels, geïnspireerd op de gierzwaluw, hét voorbeeld onder de vogels als het gaat om efficiënt vliegen. Het microvliegtuigje krijgt vleugeleigenschappen die nog geen enkel vliegtuig heeft, in de vorm van continu verstelbare vleugels. Dat maakt dat de RoboSwift zeer wendbaar is en efficiënt vliegt. De RoboSwift krijgt drie microcamera's om onopvallend voertuigen en mensen maar ook ongestoord gierzwaluwen in de lucht te observeren voor nieuw biologisch onderzoek.

Het studententeam, dat onlangs het ontwerp in Delft presenteerde, gaat deze zomer het eerste high-tech microvliegtuigje bouwen. Naar verwachting kan dat in januari 2008 vliegen. Uiteindelijk bouwen de studenten drie RoboSwifts om in maart 2008 deel te kunnen nemen aan de eerste Amerikaans-Aziatische Micro Air Vehicle Competition in India.

'MORPHING'
De RoboSwift krijgt een spanwijdte van 50 centimeter en gewicht van 80 gram. Het vliegtuigje kan 20 minuten een gierzwaluw volgen en tot een uur surveilleren dankzij lithium-polymeer batterijen die de elektromotor van energie voorzien die op zijn beurt een propeller aandrijft. Tijdens het zweven klapt de propeller in om de luchtweerstand zo klein mogelijk te houden.

Hét onderscheidende kenmerk vormen de variabele vleugels, afgekeken van de gierzwaluw, waarmee vorm en oppervlak van de vleugels, bestaande uit veren die over elkaar kunnen schuiven, continu verstelbaar zijn (morphing). Met de vleugels wordt het vliegtuigje ook bestuurd. Daarmee kan het vliegtuigje optimaal presteren en kan het efficiënt en wendbaar vliegen bij hoge en lage snelheden, net als de gierzwaluw.

De studenten vonden uit dat slechts vier veren per vleugel, veel minder dan de vogel gebruikt, voldoende zijn om de vleugels van de RoboSwift al goed te laten 'morphen'. Dat maakt het ontwerp technisch zeer goed uitvoerbaar. Het sturen van de RoboSwift gaat via asymmetrisch morphen. Dit houdt in dat de ene vleugel meer naar achteren wordt geschoven dan de andere. Hiermee wordt een weerstand- en liftverschil gecreëerd dat gebruikt wordt om te sturen.

EFFICIËNT
De studenten hebben hun project gebaseerd op de bevindingen van hun begeleider, ir. David Lentink van Wageningen Universiteit, die in april van dit jaar samen met anderen een studie publiceerde in Nature naar de vliegeigenschappen van de gierzwaluw. Een gierzwaluw vliegt in zijn leven een afstand vergelijkbaar aan vijf keer heen en terug naar de maan en kan 7000 kilometer onafgebroken in de lucht blijven. Lentink c.s. vonden dat de gierzwaluw zo efficiënt kan vliegen en zo goed kan manoeuvreren omdat hij voortdurend hun vleugels aanpast aan de vliegcondities. Vliegtuigen kunnen vogels nog lang niet evenaren in termen van prestaties en efficiëntie. Bij een `standaard` civiel toestel staan de vleugels altijd in een vaste stand gedurende de gehele vlucht. Dat is niet efficiënt omdat de vliegcondities voortdurend veranderen. Vogels zijn in staat om veel efficiënter om te springen met wisselende vliegcondities. Weliswaar heeft een aantal militaire vliegtuigen zoals de Amerikaanse F14 Tomcat en de Engels-Duitse Tornado al zogeheten swing wings, maar hierbij verandert het vleugeloppervlak niet significant. Daarmee wordt veel minder voordeel behaald dan mogelijk en bovendien worden deze vliegtuigen niet met de variabele vleugelvorm bestuurd.