Centraal Planbureau

Datum: 27 juni 2007
Inlichtingen verkrijgbaar bij: Eugène Verkade (tel: 06-49996809), Jelte Haagsma (tel: 070-3383326), of Dick Morks (tel: 070-3383410)

Regionale verschillen in werkgelegenheidsontwikkeling vooral door spreiding woningnieuwbouw

Specifieke regionale omstandigheden zijn slechts in beperkte mate van invloed op de demografische en economische vooruitzichten in Nederlandse regio's. De invloed van nationale ontwikkelingen overheerst sterk. Voor zover sprake is van verschillen in de vooruitzichten voor bevolking en werkgelegenheid tussen landsdelen, is de regionale spreiding van de woningnieuwbouw het meest van invloed. De verschillen op landsdeelniveau betreffende kindertal, levensverwachting, huishoudgrootte en arbeidsparticipatie lijken eerder verder af te nemen dan toe te nemen.

Dit blijkt uit analyses met het regionaal arbeidsmarktmodel voor Nederland (RAM), dat het Centraal Planbureau (CPB) heeft ontwikkeld. Het vandaag gepubliceerde CPB Document RAM: Regionaal Arbeidsmarktmodel voor Nederland bevat naast een beschrijving van dit model ook een kort historisch overzicht van regionale ontwikkelingen op het gebied van bevolkingsgroei, migratiestromen, werkgelegenheidsgroei en pendelstromen.

Daarnaast gaat de publicatie in op de vier regionale scenario's uit de studie Welvaart en Leefomgeving (WLO). Bij het opstellen van langetermijnscenario's in WLO voor de regionale spreiding van economische en demografische ontwikkelingen is gebruikt gemaakt van dit regionaal arbeidsmarktmodel.

Invloed van regionale spreiding woningnieuwbouw Lange tijd is er in Nederland voor gekozen om bewust wat minder te bouwen in de Randstad dan op grond van regionale demografische vooruitzichten eigenlijk nodig zou zijn, en wat meer in de gebieden daaromheen. Als gevolg van dit spreidingsbeleid zijn bevolking en werkgelegenheid in de gebieden rond de Randstad harder gegroeid dan zonder beleid het geval zou zijn geweest; voor de Randstad geldt het tegenovergestelde. Modelanalyses laten zien dat verschuivingen in de regionale woningbouw inderdaad leiden tot aanpassingen in de regionale vooruitzichten. In eerste instantie trekt het landsdeel waar meer gebouwd wordt, extra binnenlandse verhuizingen aan. Vervolgens leidt de hogere bevolkingsgroei tot een hogere groei van de werkgelegenheid: nieuwe bedrijven gaan zich vestigen waar werknemers te vinden zijn. Meer woningbouw buiten de Randstad lokt echter ook meer pendelverkeer uit naar de Randstad.

Kleine regionale verschillen in leeftijdsopbouw Er bestaan kleine regionale verschillen in de leeftijdsopbouw van de bevolking. Zo is de bevolking net buiten de Randstad gemiddeld een half jaar jonger dan binnen de Randstad. Door de toestroom van buitenlandse migranten naar vooral de Randstad is dat verschil in de afgelopen jaren wel kleiner geworden. In sommige gebieden verder weg van de Randstad, zoals in Zuid-Limburg, Oost-Groningen en Zeeuws-Vlaanderen, is de vergrijzing wat verder doorgezet dan gemiddeld in Nederland en blijft het aandeel jongeren wat achter. Landsdelen met een relatief jongere bevolking vertonen een wat hogere bevolkings- en werkgelegenheidsgroei dan landelijk gemiddeld.

CPB Document 148, RAM: Regionaal Arbeidsmarktmodel voor Nederland is te bestellen bij:

Bibliotheek Centraal Planbureau
Postbus 80510
2508 GM Den Haag
Telefax: 070-3383350
E-mail: bibliotheek@cpb.nl
Prijs: 9,- euro

De publicatie is tevens (gratis) beschikbaar als PDF-bestand.