Persbericht
'Wij reizen als reizigers'
Rol mensensmokkelaars vaak overschat
De beelden zijn bekend: Afrikaanse immigranten komen met behulp van mensensmokkelaars in krakkemikkige bootjes naar Europa. Dat dit echter slechts één methode is waarop Afrikanen irregulier 'Fort Europa' binnen reizen, schetst Joris van Wijk (1977) in het onderzoek Luanda-Holanda waarop hij op 27 juni a.s. zal promoveren.
In het kader van een gevalsstudie naar irreguliere (asiel)migratie van Angola naar Nederland heeft Van Wijk meer dan honderd Angolese (asiel)migranten gesproken. Zonder uitzondering gaven zij aan met het vliegtuig naar Europa te zijn gereisd en slechts in enkele gevallen bleken mensensmokkelaars de reis te hebben geregeld. Reizen met de boot werd te gevaarlijk gevonden en is door veel migranten niet eens als serieuze optie overwogen. Zoals een migrant stelde: "Wij reizen als reizigers."
Het bleek relatief eenvoudig om een toeristenvisum voor Portugal te regelen, om van daaruit zelfstandig met trein of bus naar Nederland door te reizen. Migranten werden dikwijls uitgenodigd door familieleden in Portugal en konden zo een regulier visum verkrijgen. Ook werden visa via tussenpersonen door hoge Angolese ambtenaren en corrupte medewerkers van Europese ambassades in Angola verstrekt. Assistentie van mensensmokkelaars tijdens de reis was simpelweg niet nodig. Van Wijk constateert dan ook dat vaak ten onrechte het beeld bestaat dat alle asielzoekers en illegale migranten met behulp van smokkelaars naar Europa komen. Hij concludeert dat voor de bestrijding van illegale migratie een goede controle op de visumverlening in de herkomstlanden minstens zo belangrijk is als controle van de Europese buitengrenzen.
Vrije Universiteit Amsterdam