Datum 26 juni 2007
Ons kenmerk F2007017669
Kamervragen en antwoorden budgetoverschrijding Uruzgan
In bijlage bied ik u mede namens de minister van Buitenlandse Zaken de antwoorden aan op
de vragen van de Vaste Commissie voor Defensie aangaande budgetoverschrijding Uruzgan
(Kamerstuk 30800X, nr 82).
DE MINISTER VAN DEFENSIE
E. van Middelkoop
Pagina 1/6
Ministerie van Defensie
1 In hoeverre biedt de structurele voorziening `uitvoeren
crisisbeheersingsoperaties' binnen de HGIS-(Homogene Groep Internationale
Samenwerking)begroting nog voldoende ruimte om de meerkosten voor de inzet
ten behoeve van ISAF Stage III in Zuid-Afghanistan voor de periode tot en met
augustus 2008 op te vangen? Kunnen daarnaast toegezegde en nog lopende
bijdragen aan andere operaties, alsmede internationale eenheden, nog gestand
worden gedaan binnen de budgettaire kaders van de voorziening? Zal
bijvoorbeeld eventuele inzet van Nederlandse militairen in het kader van de EU
Battlegroups of de Nato Response Force (NRF) in 2007 nog gefinancierd kunnen
worden vanuit deze voorziening?
Bij Voorjaarsnota is de structurele voorziening `uitvoeren crisisbeheersingsoperaties'
met 85 miljoen opgehoogd om de meerkosten van alle lopende operaties voor 2007
op te vangen. Voor 2008 heeft de voorziening op dit moment nog onvoldoende ruimte
en zal een beroep worden gedaan op de intensiveringsmiddelen van pijler 1 (voor de
periode 2008 2011). Zoals aangekondigd in het Beleidsprogramma worden deze aan
de HGIS-voorziening toegevoegd om blijvend bij te kunnen dragen aan
crisisbeheersingsoperaties. Met de eventuele inzet van Nederlandse militairen in het
kader van EUBG of NRF is in de voorziening geen rekening gehouden. Afhankelijk van
de omvang van de eventuele inzet zal aanvulling van de voorziening nodig zijn.
2 Het kabinet geeft aan dat de voorziening met ingang van 2007 structureel met 20
miljoen is verhoogd vanwege de stijgende kosten voor de deelname aan
crisisbeheersingsoperaties. Voorziet zij een verdere stijging van de structurele
kosten? Hoe verhoudt zich dat tot het incidentele karakter van de extra gelden uit
het Coalitieakkoord (30891, nr. 4) ten behoeve van vredesoperaties?
Afhankelijk van de besluitvorming in het Kabinet en de omstandigheden waaronder een
operatie zoals ISAF Stage III plaatsvindt, kunnen de additionele uitgaven hoger zijn dan
het beschikbare budget op de structurele voorziening `uitvoeren
crisisbeheersingsoperaties'. In het kabinet is afgesproken dat gedurende de
regeerperiode de intensiveringsmiddelen van pijler 1 uit het regeerakkoord tevens
kunnen worden gebruikt om blijvend bij te kunnen dragen aan
crisisbeheersingsoperaties.
Pagina 2/6
Ministerie van Defensie
3 In het Coalitieakkoord wordt in totaal 500 miljoen uitgetrokken voor
vredesoperaties én Defensie. Deelt het kabinet de opvatting dat als een groot deel
van deze extra gelden ingezet worden voor vredesoperaties (HGIS), er een
spanningsveld ontstaat ten aanzien van de andere geoormerkte intensiveringen
ten behoeve van Defensie, namelijk het oplossen van operationele knelpunten en
de implementatie van de aanbevelingen van de Commissie Ongewenst Gedrag?
In het Coalitieakkoord is afgesproken dat er 500 miljoen extra beschikbaar komt voor
de financiering van vredesoperaties en voor de oplossing van knelpunten bij Defensie.
In het Beleidsprogramma is vastgelegd dat de helft hiervan beschikbaar komt voor het
opheffen van operationele knelpunten en uitvoering van de aanbevelingen van de
commissie Staal.
4 Het kabinet geeft aan dat incidentele tekorten op de voorziening `uitvoeren
crisisbeheersingsoperaties' binnen de HGIS-begroting meestal aangevuld zijn
door het ministerie van Buitenlandse Zaken. Kan het kabinet garanderen dat
eventuele toekomstige tekorten in elk geval niet gefinancierd zullen worden vanuit
de Defensiebegroting?
Gedurende de regeerperiode zal het HGIS deel van de intensiveringen uit het
regeerakkoord worden gebruikt om tekorten op het beleidsartikel 'uitvoeren
crisisbeheersingsoperaties' op de defensiebegroting te accommoderen. De bestaande
praktijk dat (dreigende) overschrijdingen op HGIS-onderdelen van begrotingen in eerste
aanleg binnen de HGIS (i.c. niet de Defensiebegroting) worden gecompenseerd, wordt
gecontinueerd.
5 In het Jaarverslag 2006 (31031 X, nr. 1) is ingegaan op de oorzaken van de
kostenstijgingen van de deelname aan ISAF Stage III, zoals de inzet van extra
militairen, pantserhouwitsers en pantservoertuigen. Welke kostenstijgingen
hebben zich sindsdien voorgedaan? Welke maatregelen gaat u nemen om de
kosten van de operatie te beheersen?
In de Stand van Zaken brief Afghanistan van 23 maart 2007 bent u geïnformeerd over
kostenstijgingen als gevolg van de inzet van extra militairen en de inhuur van meer
Pagina 3/6
Ministerie van Defensie
transportmiddelen dan vooraf was voorzien. Defensie is doordrongen van de noodzaak
tot kostenbeheersing. Het streven naar kostenbeheersing bij complexe
crisisbeheersingsoperaties zoals in Uruzgan wordt echter bemoeilijkt door lange en
kwetsbare logistieke lijnen, moeilijke klimatologische- en operationele omstandigheden.
Niettemin streeft Defensie naar zo accuraat mogelijke ramingen. In dat kader heeft
Defensie verbetermaatregelen genomen om sneller inzicht te krijgen in knelpunten en
ontwikkelingen, ondermeer via aanpassing van de financiële procedures aan de aard
van de operatie en herziene regelgeving. Verder worden bezuinigingsmogelijkheden
onderzocht. Daarnaast wordt de kostenontwikkeling doorlopend gevolgd waarbij de
financierbaarheid van noodzakelijke aanvullende operationele maatregelen wordt
betrokken bij de besluitvorming.
6 Welk deel van de meerkosten van de deelname aan de ISAF-operatie is
veroorzaakt door civiele inhuur van luchttransport? In hoeverre kan met de
verwerving van een strategisch transportvliegtuig zoals de C-17, die overal
ingezet kan worden en daardoor de logistieke lijnen korter maakt en bovendien
een in de brief ter actualisering van de Prinsjesdagbrief (30300 X, nr. 107)
onderkende operationele behoefte is, voorzien worden in een oplossing voor dit
probleem?
De civiele inhuur van luchttransport maakt ongeveer 20% uit van de raming van de
gehele operatie. Met de verwerving van de C-17 zou in belangrijke mate kunnen worden
voorzien in de behoefte aan luchttransport in het operatiegebied.
7 Welke nader te specificeren overschrijdingen van het ISAF III-budget zijn als
daadwerkelijk `niet te voorzien' te beschouwen? Met welke nader te specificeren
overschrijdingen had van tevoren rekening gehouden kunnen en/of moeten
worden? Is Defensie inmiddels in staat om een realistische begroting voor de
kosten van een dergelijke missie op te stellen? Zo neen, waarom niet? Zo ja,
welke maatregelen zijn genomen om in de toekomst realistischer te begroten?
Kunt u deze begroting splitsen in uitgavencategorieën?
Niet te voorziene overschrijdingen waren onder andere: de latere verplaatsing van het F-
16-detachement van Kabul naar Kandahar, de verhoging van het aantal F-16's, de
Pagina 4/6
Ministerie van Defensie
verhoging van de VVHO-toelage (vergoeding voor deelneming aan vredes- en
humanitaire operaties), de stijging van het aantal militairen in het missiegebied, de
outsourcing van voeding, hoger dan geraamd munitieverbruik en de extra inhuur van
luchttransport. Bij de opstelling van de initiële begroting wordt rekening gehouden met
de op dat moment bekende uitgangspunten, inzichten en ervaringen. Genoemde
overschrijdingen zijn het gevolg van nadere besluitvorming. Niettemin
zijn verbetermaatregelen genomen om zo accuraat mogelijk te ramen (zie ook vraag 5)
met een zo realistisch als mogelijk begroting als doelstelling. De begroting van Defensie
is overigens reeds opgesplitst in uitgavencategorieën.
8 Wordt, om de beheersbaarheid en controleerbaarheid te vergroten, een
onderscheid gemaakt in de begroting voor missies in kosten voor de opzet van de
missie en kosten voor de uitvoering? Zo neen, waarom niet?
Ja, bij de initiële raming van een crisisbeheersingsoperatie raming worden de fasen
voorbereiding, inzet en afronding onderscheiden.
9 Welke maatregelen zijn genomen om te garanderen dat HGIS-gelden alleen aan
`de uitvoering van crisisbeheersingsoperaties' worden uitgegeven en niet worden
gebruikt voor dekking van reguliere uitgaven bij Defensie?
Op de defensiebegroting is beleidsartikel `uitvoeren crisisbeheersingsoperaties'
ingericht. Op dit beleidsartikel worden alleen de additionele uitgaven verantwoord die
veroorzaakt zijn door deelname aan crisisbeheersingsoperaties. Hiertoe zijn
administratieve richtlijnen en procedures vastgelegd die waarborgen dat HGIS-gelden
alleen voor de uitvoering van crisisbeheersingsoperaties worden gebruikt. De belasting
van de HGIS-voorziening wordt ook structureel gecontroleerd door de Auditdienst van
Defensie.
10 Hoeveel geld is er precies uitgegeven in 2006 aan de Provincial Reconstruction
Teams (PRT's) in Uruzgan en welk bedrag verwacht u in 2007 te spenderen aan de
PRT's?
De uitgaven voor de instandhouding en operationele inzet van de Provincial
Pagina 5/6
Ministerie van Defensie
Reconstruction Teams (PRT's) in Uruzgan zijn opgenomen in de totale raming voor de
missie ISAF Stage III. Het deel van deze uitgaven dat is toe te rekenen aan de PRT's
was 7 miljoen in 2006 en is naar verwachting 11 miljoen in 2007. Dit betreft
personele en materiële exploitatie.
11 Hoeveel geld heeft het opbouwdeel van de missie in Uruzgan tot nu toe gekost?
Voor wederopbouw werd tot dusver circa 14 miljoen gecommitteerd in Uruzgan
(Wederopbouw, CIMIC en Stabiliteitsfonds tezamen). Circa de helft van dit bedrag is
inmiddels uitgegeven. Met de wederopbouwinspanningen in geheel Afghanistan is een
bedrag van circa 70 miljoen gemoeid.
Pagina 6/6
---- --
Ministerie van Defensie