NCRV

Wonderlijke Wegen

Ernst Daniël Smid op zoek naar verhalen uit Utrecht

Zaterdag 23 juni
18.05u, Nederland 2

In het NCRV-programma Wonderlijke wegen gaat de bekende zanger/presentator Ernst Daniël Smid op zoek naar boeiende verhalen achter cultureel erfgoed en kerkelijk kunstbezit in Nederland. Ontroerende en intrigerende verhalen die schuilgaan achter kerkjes, serviesgoed, schilderijen of grafstenen. In de aflevering van zaterdag 25 november gaat Ernst Daniel op zoek naar de verhalen uit twee Utrechtse vrouwen: kluizenares Suster Bertken en Trijn van Leenput, de heldin van Vredenburg.

Het Middeleeuwse Utrecht was een mannenbolwerk en als e als vrouw wilde meetellen, dan moest je het klooster in óf kluizenares worden. Suster Bertken, bastaarddochter van een geestelijke, liet zich insluiten in een kluis in het koor van de Buurkerk. Via kleine raampjes had ze contact en vervulde zo een belangrijke rol in het stadsleven. Ze werd een raadsvrouw voor burgers, geestelijken en notabelen. Alhoewel ze niet de enige kluizenares was in Utrecht, werd Suster Bertken wel de bekendste. Onder meer omdat ze minnedichten schreef, die in die tijd zeer populair waren.

In 1528 werd Utrecht door de Spaanse keizer Karel V ingelijfd in zijn rijk. Als verdedigingswerk liet de keizer Kasteel Vredenburg bouwen. De Spaanse overheersers namen hun intrek bij families thuis, onder meer bij de familie Van Leemput, die aan de Oudegracht in het huis âDe Vergulde Craenâ woonde. Op een dag betrapte Trijn van Leemput, de vrouw des huizes haar Spaanse âgastenâ op diefstal. Ze smeet een van hen van de trap en zette de ander het mes op de keel. Ondertussen werd het verzet tegen de Spanjaarden in de stad steeds heftiger. Als de Hollanders de Utrechtenaren te hulp komen, kiezen de Spanjaarden het hazenpad en lieten Kasteel Vredenburg in de steek. Terwijl de mannelijke stadsbestuurders nog geen idee hadden wat ze met het verlaten kasteel konden doen, besluit Trijn van Leemput, samen met andere vrouwen uit de stad, het kasteel met pikhouwelen en ragebollen te lijf te gaan. Nog steeds staat op de Zandbrug een standbeeld ter nagedachtenis aan Trijn.

Op de bijbehorende website (wonderlijkewegen.ncrv.nl) kunnen kijkers de bijbehorende routes uitprinten en zelf op zoek gaan naar de verhalen uit het verleden.

Deze uitzending was eerder te zien op zaterdag 25 november 2006