Senternovem
22-06-2007 | Een goede begeleidingsgroep is nuttig voor elk EOS-project
Veel EOS-projecten hebben een eigen begeleidingsgroep met mensen uit
het bedrijfsleven. Is dat prettig, zo'n groep mensen die over je
schouders meekijkt? Wat kun je eraan hebben en wanneer gaat het
verkeerd? Op het EOS-evenement Energie in Beweging boog een groep
deelnemers zich over deze vragen. Dat leverde een hele serie
aanbevelingen op.
Meedenken over de strategische visie. Een klankbord voor het toetsen
van ideeën. Toezicht op de voortgang van een project. Permanente
aandacht voor het nut van de eindresultaten. Gratis deskundigheid. Een
begeleidingsgroep bij een EOS-project kan vele voordelen hebben, zo
bleek op de workshop Staan de beste stuurlui aan wal?, onderdeel van
het EOS-evenement Energie in Beweging op 4 juni in Nijkerk. Het hebben
van een begeleidingsgroep verhoogt zelfs concreet de kans op
honorering van een EOS-subsidieaanvraag. "Wij gaan ervan uit dat een
project met een begeleidingsgroep relevantere antwoorden geeft op
vragen over implementatie van de resultaten en voortzetting van een
onderzoekslijn dan een project dat alleen door wetenschappers wordt
uitgevoerd", lichtte Jaap 't Hooft van SenterNovem toe. "Daarmee
stijgt ook de kans op het slagen van een project en dus op een goede
besteding van het geld."
Samenstelling
Aan het samenstellen van een begeleidingsgroep zitten wel de nodige
haken en ogen. Op de bijeenkomst stonden projecten centraal op het
gebied van wind offshore, elektriciteitsnetten en
elektriciteitsopslag. Dat is op de zich zo 'n kleine wereld, dat alle
projecten vissen uit dezelfde kleine vijver van deskundigen en
potentiële eindgebruikers. De verwachting is dat dit op andere
terreinen niet heel anders is. Heb je eenmaal mensen gevonden, dan
moeten zij het project ook nog echt belangrijk vinden. Immers, alleen
dan zullen ze een zinvolle bijdrage leveren. Projectleiders moeten op
dit punt kritisch zijn, waarschuwde Jaco Nies van GE, een bedrijf dat
in veel begeleidingsgroepen van EOS-projecten participeert, want er
zijn ook mensen en bedrijven die uitsluitend willen meedoen om kennis
tot zich te nemen, en niet om kennis te delen. In het ergste geval
tracht men zelfs alleen maar om een project te frustreren. Het is dus
een zoektocht naar partijen en mensen, legde John Hodemaekers van
Eneco Netbeheer uit, die marktkansen zien, op een onderwerp niet
elkaars concurrent zijn en via samenwerking nieuwe ontwikkelingen van
de grond kunnen krijgen en/of kosten kunnen besparen. Soms is het een
manier om andere partijen beter te leren kennen.
Spelregels
Het hebben van een begeleidingsgroep vergt spelregels over en weer.
Voor de leden is de deelname vrijwillig, maar nooit vrijblijvend:
iedereen die deelneemt, moet bereid zijn mee te denken over de
voortgang van het project en dient kennis in te brengen. Daar staat
tegenover dat een projectteam de begeleidingsgroep ook niet als
vrijblijvend mag beschouwen. Daarom is het goed om vooraf spelregels
vast te leggen. Waar gaat de begeleidingsgroep zich wel en niet mee
bezighouden? Mag de groep meepraten, adviseren of (mee)beslissen? In
het algemeen zal een begeleidingsgroep niet te vrijblijvend willen
functioneren, bleek uit de presentaties en discussies op de workshop.
Leden willen het gevoel hebben dat er echt naar hen wordt geluisterd;
dat hun deelname echt wat oplevert. Gebeurt dat niet, dan haken ze af.
Zelfs als men ervoor kiest dat een begeleidingsgroep alleen maar
meepraat, zal het projectteam toch steeds goed moeten onderbouwen
waarom ze van een bepaald advies afwijkt.
Nieuwe soorten partijen
Innovatie is teamwerk. Het belang van een begeleidingsgroep voor een
onderzoeksproject kan dan ook niet worden onderschat. Hoe groter het
aantal betrokken partijen, hoe gerenommeerder de leden en hoe
intensiever de discussies, des te groter is de slaagkans van een
project. Bij tegenwind kunnen de adviezen van de groep worden gebruikt
om het project te verdedigen. Op de workshop kwamen verder nog ideeën
aan bod over nieuwe soorten partijen die in begeleidingsgroepen zouden
kunnen worden opgenomen, met name consumentenorganisaties, financiële
instellingen en kleine bedrijven. Over die laatste groep stelde Harry
Droog, voorzitter van het Platform Duurzame Elektriciteitsvoorziening
en dagvoorzitter van de workshop, dat het lastig kan zijn om ze te
vinden. "Maar het is wel de moeite waard, want anders bepalen te veel
dezelfde bedrijven de inhoud van het onderzoek en daarmee ook de
richting van het programma EOS." In sommige gevallen kan SenterNovem
wellicht behulpzaam zijn met het vinden van mensen uit het mkb. Over
de vraag of een begeleidingsgroep beter adviesraad, stuurgroep of
klankbordgroep kon worden genoemd, maakten de aanwezigen weinig
woorden vuil: "Het maakt niet uit hoe een dergelijk commissie of groep
heet. Het gaat om de functie die ze vervult."