Senternovem


22-06-2007 | Cogas: Energieopslag kan nu in heel Nederland

Warmte en koudeopslag is bezig aan een ware opmars. Dat is goed nieuws, want het is één van de aantrekkelijkste energiebesparende technologieën van dit moment. Helaas kon tot nu toe ongeveer een derde deel van ons land niet van deze ontwikkeling meeprofiteren, omdat zich in de ondergrond geen watervoerende zandlagen bevinden. Cogas Energie presenteert hiervoor nu in Reuver de oplossing: gesloten bodemwarmtewisselaars. "Met dit project steken we onze nek ver uit."

Het begon allemaal door een combinatie van een markt- en een milieu-idee, vertelt Koos Lamme, manager van de business unit Duurzaam van Cogas Energie. "Met de introductie van marktwerking in de sector wilde Cogas naast de bestaande diensten - de levering van gas, elektriciteit en kabel - nieuwe commerciële activiteiten ontplooien om de marktpositie minimaal te handhaven. Tegelijkertijd kwamen allerlei nieuwe duurzame energietechnologieën op. Vanuit ons milieubeleid wilden we daarmee graag aan de slag. Uit een technologie- en marktstudie kwam vervolgens warmte- en koudeopslag als meest interessante optie naar voren: geschikt voor de woning- én de utiliteitsbouw, innovatief maar toch betrouwbaar, en een groot potentieel met een repeterend karakter. Per 1 maart van dit jaar hebben we de business unit Duurzaam opgericht om hiermee aan de slag te gaan."

André Peterman en Koos Lamme André Peterman (l) en Koos Lamme (r)

Uniek
De business unit leek een vliegende start te maken met een project in de binnenstad van Vlissingen. Daar was warmte- en koudeopslag uiteindelijk echter niet mogelijk. Een volgend project diende zich echter ook al meteen aan, op de Spuimarkt in Den Haag. Dat wordt één dezer dagen opgeleverd. En nu volgt alweer het volgende project: een warmte- en koudeopslagsysteem voor een nieuw appartementencomplex van Stichting WoonGoed 2-Duizend in het Limburgse Reuver. "De spanning loopt op", vertelt projectleider André Peterman van Cogas Energie. "Eén dezer dagen moeten we de installatie werkend opleveren." En die is uniek voor Nederland. "De oorspronkelijke bedoeling was om, net als in Den Haag, een standaard systeem aan te leggen met een open warmte- en koudebron in de bodem. Dat bleek helaas niet mogelijk, omdat in de ondergrond geen doorlatende zandlagen zitten waar je water in en uit kunt pompen. Nou kennen ze dat probleem in Duitsland ook op veel plekken. Dan passen ze gesloten ondergrondse warmtewisselaars toe. Alleen, daar gaat het steeds om kleine projecten, bijvoorbeeld voor enkele woningen. Bij ons praten we over een systeem van ruim 1 MW thermisch vermogen, voor 200 woningen die zijn onderverdeeld in acht gebouwen."

Lussen
"Om voldoende warmte en koude aan de bodem te kunnen onttrekken hebben we 120 lussen tot een diepte van 100 meter in de grond moeten laten aanbrengen", vertelt Peterman. "Daar zijn we bijna mee klaar. De berekeningen hiervoor zijn gemaakt door IF Technology uit Arnhem, de uitvoering was in handen van BAM Energy Systems uit Apeldoorn. Met 12 kilometer aan ondergrondse leidingen is dit meteen één van de grootste projecten met gesloten warmtewisselaars in de bodem in Europa." Manager Koos Lamme: "Hiermee steken we onze nek ver uit. Het is nog nooit eerder gedaan, de kosten zijn ongeveer 20 procent hoger dan normaal en we nemen ook de exploitatierisico's voor onze rekening. Bovendien hebben we ons vastgelegd op levering van warmte volgens het niet-meer-dan-anders-principe en op gratis levering van koude, dus ook niet doorberekend in het vastrecht." Gelukkig kreeg Cogas een forse subsidie uit de Unieke Kansenregeling (UKR) van SenterNovem. "Dat is maar goed ook", stelt Lamme, "want het project is niet alleen duurder dan normaal, we zullen ongetwijfeld ook nog wel leergeld betalen." Voor andere partijen in Nederland is de subsidie ook prettig, want Cogas is nu gehouden aan het verspreiden van de kennis die met het project wordt opgedaan. Lamme: "Dat doen we graag. Het is een prachtig project, voor het milieu en voor het bedrijf."

Cogas: Pijpen in de grond boren Het boren van de pijpen

Duurzame groei
Koos Lamme en André Peterman zijn alweer bezig met twee volgende projecten en ze verwachten er de komende jaren nog veel meer. "Onze benadering slaat aan", weet Lamme. "We werken met bouwstenen, niet met standaard concepten. We maken zelf het ontwerp en houden de regie in handen, maar besteden de uitvoering uit. Op die manier kunnen we veel doen en toch precies leveren wat de klant wil. Bovendien kunnen we nu ook aan de slag op plekken waar geen zandlagen op een bereikbare diepte in de bodem zitten. Dat is in heel het oosten van het land het geval, dus ook in de regio waar we van oorsprong vandaan komen en waar onze aandeelhouders zitten: Twente. Onze doelstelling is duurzame groei. Als ik zie hoeveel belangstelling er nu al is van gemeenten en projectontwikkelaars, dan heb ik er alle vertrouwen in dat we daarin gaan slagen."

Cogas: Pijpen in de grond boren 2 De boor gaat tot een diepte van 100 meter

Titel

Vertical gesloten bodemwarmtewisselaar (VGBWW) met een groot vermogen voor slechte bodemgesteldheid en grote vermogens

Penvoerder

Cogas Energie

Contactpersoon

De heer ir. J.J. Lamme

Adres

Postbus 71, 7600 AB ALMELO

Telefoonnummer

0546 - 83 68 41

E-mail

k.lamme@cogas.nl

Website

www.cogas.nl

Partners

WoonGoed 2-Duizend

Looptijd

10 maart 2006 - 30 juni 2007

Subsidie

Unieke Kansen Regeling (SenterNovem)

Projectnummers

UKR03010