Vlaamse Overheid

Nieuwsbericht van de Vlaamse overheid van donderdag 21 juni 2007

Vlaams sociaal energiebeleid beschermt mensen met betalingsmoeilijkheden

Er bestaat in Vlaanderen een uitgewerkt sociaal vangnet dat ervoor zorgt dat mensen die hun energierekening niet kunnen betalen, toch elektriciteit en aardgas kunnen verbruiken. De behandeling van wanbetalers door energieleveranciers en netbeheerders volgt een strenge, wettelijk voorgeschreven procedure. Die heeft tot doel te vermijden dat iemand het basisrecht op energieverbruik ontzegd wordt. Een gezin van wie het contract door de energieleverancier opgezegd wordt wegens wanbetaling, valt dus niet zonder energie!

Sociaal marktrapport gepubliceerd op www.vreg.be (http://www.vreg.be/)

De VREG heeft de wettelijke opdracht om gegevens over de uitvoering van de sociale openbaredienstverplichtingen te verzamelen van alle netbeheerders en alle leveranciers die actief zijn op de huishoudelijke energiemarkt in Vlaanderen. Het rapport behandelt dus de gegevens voor het jaar 2006 voor heel Vlaanderen.

Recente ontwikkeling in de sociale wetgeving

Recente en nog te verwachten wijzigingen aan de wettelijke regeling maken de procedure enerzijds nog efficiënter, maar vermijden anderzijds dat de netbeheerders een alternatief vormen voor de commerciële leveranciers en dat het sociaal vangnet een gemakkelijkheidoplossing wordt. Het rapport over de sociale openbaredienstverplichtingen heeft betrekking op het jaar 2006, en dateert dus nog van voor het moment dat die wettelijke aanpassingen van kracht werden.

LEVERANCIERS

Bijna een miljoen gezinnen kreeg minstens één herinneringsbrief in de bus omdat ze hun energiefactuur niet tijdig hadden betaald. Omdat het om een standaardbrief gaat die automatisch wordt verstuurd zodra een afnemer zijn factuur niet binnen vijftien dagen heeft betaald, is dat cijfer op zich geen indicator voor energiearmoede.

Uit de maandelijkse rapportering van de netbeheerders aan de VREG blijkt dat het aantal elektriciteitsafnemers dat eind 2006 door de netbeheerders beleverd werd, gestegen was met 17 600 tot ruim 53 600 afnemers. Voor aardgas steeg het aantal gezinnen van wie het contract opgezegd werd, in dezelfde periode met ruim 13 000 tot een totaal van bijna 38 000 gezinnen. Waarschijnlijk gaat het in veel gevallen om dezelfde gezinnen, die zowel voor elektriciteit als voor aardgas betalingsmoeilijkheden hebben.

De commerciële leveranciers hebben in de loop van 2006 dus opnieuw heel wat klanten afgestoten. Opvallend zijn de sterk gestegen cijfers bij een aantal nieuwkomers. Mogelijk screenden ze nu zorgvuldig hun klantenportefeuille, na een aantal jaren activiteit op de Vlaamse huishoudelijke energiemarkt waarin vooral aan klantenwerving gedaan werd.

Over de hele lijn beschouwd, wijzen de cijfers toch op een toegenomen aantal wanbetalers in 2006. Meer gezinnen kregen minstens één ingebrekestelling. De leveranciers stonden meer afbetalingsplannen toe. Het gemiddelde bedrag dat beschermde afnemers maandelijks moeten aflossen, ligt wel bijna overal lager dan vorig jaar. Bij enkele leveranciers is dat ook voor niet-beschermde afnemers het geval. Toch worden relatief meer afbetalingsplannen niet nageleefd. Ook de OCMW's en erkende instellingen voor schuldbemiddeling kregen meer dossiers te verwerken.

Sociaal tarief

Opvallend is ook dat in 2006 minder afnemers dan het voorgaande jaar hebben aangetoond dat ze recht hebben op het sociale tarief. Mogelijk zijn veel rechthebbenden zich niet bewust van het bestaan ervan. Er is duidelijk behoefte aan meer en betere informatie hierover. Bovendien toonden de VREG-prijzenrapporten aan dat voor de meeste afnemers het sociale tarief niet meer het voordeligste in de markt is. Dat pleit voor een snelle aanpassing en voor de automatische toekenning van het sociale tarief.

NETBEHEERDERS

Netto steeg het aantal actieve budgetmeters in 2006 met 9 504 tot 25 405 meters. Op 31 december 2006 verbruikte 0,98 % van alle gezinnen in Vlaanderen stroom via een budgetmeter. Het marktaandeel van de netbeheerders, in hun rol van leverancier aan huishoudelijke afnemers die geen contract meer konden sluiten met een energieleverancier, bedroeg op dat moment echter 2,07 %. In 2006 vereiste de regelgeving nog steeds dat bij al die afnemers een budgetmeter geïnstalleerd werd. Er was dus nog steeds een aanzienlijke achterstand bij het plaatsen van budgetmeters. In afwachting van de plaatsing van een budgetmeter, werden aan die gezinnen op vol vermogen geleverd.

De stijgende installatie van het aantal actieve budgetmeters zet zich dus door. Toch werd eind 2006 nog niet de helft van de gezinnen dat van elektriciteit voorzien wordt door de netbeheerder, via een budgetmeter beleverd. Volgens de nieuwe wetgeving is dat vanaf dit jaar niet meer vereist en krijgen alleen afnemers die ook bij de netbeheerder de factuur niet correct betalen, een budgetmeter.

Afsluitingen

Afnemers van wie het leveringscontract door de leverancier werd opgezegd wegens wanbetaling, worden niet afgesloten. Zij worden verder van energie voorzien door de netbeheerder. Pas als er sprake is van fraude of onwil om te betalen (kunnen, maar niet willen betalen) of als de afnemer weigert een budgetmeter te laten plaatsen, mag de netbeheerder het dossier voorleggen aan de gemeentelijke lokale adviescommissie (LAC). De LAC beslist om al dan niet af te sluiten. Ook als de veiligheid in het gedrang is, mag (dadelijk) afgesloten worden. Maar een fractie van alle gezinnen van wie het contract opgezegd wordt wegens wanbetaling, wordt dus uiteindelijk echt afgesloten.

Op het einde van 2006 hadden 410 toegangspunten geen toegang meer tot de elektriciteitsvoorziening wegens wanbetaling. Dat is een lichte stijging ten opzichte van eind 2005 (342 afgesloten toegangspunten). Het aantal gezinnen van wie het contract opgezegd werd, stijgt dus veel sterker dan het aantal afsluitingen. Het is ook niet terecht om te spreken van afgesloten gezinnen; men kan beter hebben over afgesloten toegangspunten. In de cijfers van het aantal afsluitingen zitten volgens de netbeheerders immers ongetwijfeld ook leegstaande woningen.

Aan de gezinnen van wie het contract opgezegd werd, wordt zonder enige beperking gbeleverd door de sociale aardgasleverancier en wordt maandelijks gefactureerd. Voor aardgas is immers nog geen budgetmeter beschikbaar. Eind 2006 waren in totaal 823 toegangspunten voor aardgas afgesloten. Afsluiten is ook hier pas mogelijk in een aantal strikt omlijnde gevallen en na advies van de LAC. De beschikbaarheid van een aardgasbudgetmeter zou het aantal aardgasafsluitingen kunnen beperken.

De VREG is van oordeel dat het vooronderzoek door de LAC een cruciale rol speelt in het welslagen van het sociale energiebeleid van de Vlaamse Regering.

Problemen met de rapporteringskwaliteit

Ook dit jaar slaagde een aantal netbeheerders er niet in om alle wettelijk verplichte gegevens te bezorgen. Ook moest een paar keer teruggekoppeld worden met sommige marktpartijen om fouten in de ingediende rapportering recht te zetten. De VREG betreurt dit en roept alle marktpartijen opnieuw op om de gevraagde gegevens met de grootste zorg te verzamelen en te bezorgen. Beleidsmakers en onderzoekers hebben behoefte aan betrouwbare cijfergegevens in verband met energiearmoede om de problemen te kunnen aanpakken, en om het beleid te kunnen bijsturen en evalueren.

Het volledige rapport met betrekking tot de sociale openbaredienstverplichtingen in 2006 is beschikbaar op de VREG-website, met als referentie RAPP-2007-3 of via , .

Nota aan de redacteurs:

De VREG (Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt) is belast met de regulering en controle van de vrijgemaakte elektriciteits- en gasmarkt in Vlaanderen. Ze volgt de ontwikkelingen van de Vlaamse energiemarkt, bekeken in een Europese context, via studies. In haar adviserende taak aan de Vlaamse Regering verwerkt ze haar kennis over de Vlaamse energiemarkt. Ze neemt gepaste maatregelen om de uitvoering van het beleid te ondersteunen. De VREG ijvert voor een transparante Vlaamse energiemarkt en realiseert haar opdrachten via een open communicatie met de Vlaamse overheid, de marktspelers en de afnemers.

Voor objectieve informatie over de vrijmaking van de Vlaamse energiemarkt kunt u het best onze website bekijken op: www.vreg.be (http://www.vreg.be/).

U vindt de leveranciersvergelijking van de VREG via het kiezen van <Particulieren> en <Vergelijking leveranciers>.

Voor meer persinformatie kunt u terecht bij:

Dhr. André Pictoel, Gedelegeerd Bestuurder VREG Tel: 02 553 13 79
Email: andre.pictoel@vreg.be

Lees meer op: http://publicatie-62.vlaanderen.be/servlet/Satellite?pagename=nieuwsberichten%2FNB_Nieuwsbericht%2FNieuwsbericht&cid=1182393662632