Time : 12:43:05
Date : 21 June 2007
Sender Name: VREG

VREG: Vlaams sociaal energiebeleid beschermt mensen met betalingsmoeilijkheden

Wie de energierekening niet kan betalen, wordt daarom nog niet afgesloten

Er bestaat in Vlaanderen een uitgewerkt sociaal vangnet dat er voor zorgt dat mensen die hun energierekening niet kunnen betalen, toch elektriciteit en/of aardgas kunnen verbruiken. De behandeling van wanbetalers door energieleveranciers en netbeheerders volgt een strenge, wettelijk voorgeschreven procedure. Doel is te vermijden dat het basisrecht op energieverbruik ontzegd wordt. Een gezin van wie het contract door de energieleverancier opgezegd wordt wegens wanbetaling, valt dus niet zonder energie!

Recente evolutie sociale wetgeving
Recente en nog te verwachten wijzigingen aan de wettelijke regeling, maken de procedure enerzijds nog efficiënter, maar vermijden anderzijds dat de netbeheerders een alternatief vormen voor de commerciële leveranciers en dat het sociaal vangnet een gemakkelijkheidoplossing wordt. Dit rapport heeft betrekking op 2006, dus voor deze wettelijke aanpassingen van kracht werden.

Sociaal marktrapport gepubliceerd op www.vreg.be
De VREG heeft de wettelijke opdracht om gegevens over de uitvoering van de sociale openbaredienstverplichtingen te verzamelen van alle netbeheerders en alle leveranciers actief op de huishoudelijke energiemarkt in Vlaanderen. Dit rapport behandelt dus de gegevens voor het jaar 2006 voor heel Vlaanderen.

LEVERANCIERS
Bijna een miljoen gezinnen kreeg minstens één herinneringsbrief wegens niet tijdige betaling in de bus. Omdat het om een standaardbrief gaat die automatisch wordt verstuurd als de afnemer de factuur niet binnen de vijftien dagen betaalt, is dit cijfer op zich geen indicator voor energiearmoede.

Uit de maandelijkse rapportering van de netbeheerders aan de VREG blijkt dat het aantal elektriciteitsafnemers dat eind 2006 door de netbeheerders beleverd werd, gestegen was met 17.600 tot ruim 53.600.

Voor aardgas steeg het aantal gezinnen waarvan het contract opgezegd werd in dezelfde periode met ruim 13.000 tot een totaal van bijna 38.000 gezinnen. Waarschijnlijk gaat het in veel gevallen om dezelfde gezinnen, die betalingsmoeilijkheden hebben voor zowel elektriciteit als aardgas.

De commerciële leveranciers hebben dus opnieuw heel wat klanten afgestoten in de loop van 2006. Opvallend zijn de sterk gestegen cijfers bij een aantal nieuwkomers. Mogelijk screenden zij nu zorgvuldig hun klantenportefeuille, na een aantal jaren activiteit op de Vlaamse huishoudelijke energiemarkt waarin vooral aan klantenwerving gedaan werd.

Over de hele lijn beschouwd, wijzen de cijfers toch op een toegenomen aantal wanbetalers in 2006. Meer gezinnen kregen minstens één ingebrekestelling. De leveranciers stonden meer afbetalingsplannen toe. Het gemiddelde bedrag dat beschermde afnemers maandelijks moeten aflossen ligt wel bijna overal lager dan vorig jaar. Bij enkele leveranciers is dat ook voor niet-beschermde afnemers het geval. Toch worden relatief meer afbetalingsplannen niet nageleefd. Ook de OCMW's en erkende instellingen voor schuldbemiddeling kregen meer dossiers te verwerken.

Sociaal tarief
Opvallend is ook dat in 2006 minder afnemers aantoonden recht te hebben op het sociaal tarief dan het voorgaande jaar. Mogelijk zijn vele rechthebbenden zich niet bewust van het bestaan ervan. Er is duidelijk nood aan meer en betere informatie hierover. Bovendien toonden de VREG-prijzenrapporten aan dat voor de meeste afnemers het sociaal tarief niet meer het voordeligste in de markt is. Dit pleit voor een snelle aanpassing en de automatische toekenning van het sociaal tarief.

NETBEHEERDERS
Netto steeg het aantal actieve budgetmeters in 2006 met 9.504 tot 25.405. Op 31 december 2006 verbruikte 0,98% van alle gezinnen in Vlaanderen stroom via een budgetmeter. Het marktaandeel van de netbeheerders, in hun rol van leverancier aan huishoudelijke afnemers die geen contract meer konden sluiten met een energieleverancier, bedroeg op dat moment echter 2,07%. In 2006 vereiste de regelgeving nog steeds dat bij al deze afnemers een budgetmeter geïnstalleerd werd. Er was dus nog steeds een aanzienlijke achterstand bij het plaatsen van budgetmeters. In afwachting van de plaatsing van een budgetmeter, werden deze gezinnen beleverd op vol vermogen.

De stijgende evolutie van het aantal actieve budgetmeters zet zich dus door. Toch werd eind 2006 nog niet de helft van de gezinnen dat van elektriciteit voorzien wordt door de netbeheerder, via een budgetmeter beleverd. Volgens de nieuwe wetgeving is dit vanaf dit jaar niet meer vereist en krijgen enkel afnemers die ook bij de netbeheerder de factuur niet correct betalen een budgetmeter.

Afsluitingen
Afnemers waarvan het leveringscontract werd opgezegd door de leverancier omwille van wanbetaling, worden niet afgesloten. Zij worden verder van energie voorzien door de netbeheerder. Pas wanneer sprake is van fraude of onwil om te betalen (kunnen, maar niet willen betalen) of wanneer de afnemer weigert een budgetmeter te laten plaatsen, mag de netbeheerder het dossier voorleggen aan de gemeentelijke lokale adviescommissie (LAC). De LAC beslist om al dan niet af te sluiten. Ook wanneer de veiligheid in het gedrang is, mag (dadelijk) afgesloten worden. Slechts een fractie van alle gezinnen waarvan het contract opgezegd wordt wegens wanbetaling, wordt dus uiteindelijk echt afgesloten.

Einde 2006 hadden 410 toegangspunten geen toegang meer tot de elektriciteitsvoorziening omwille van wanbetaling. Dit is een lichte stijging ten opzichte van eind 2005 (342 afgesloten toegangspunten). Het aantal gezinnen waarvan het contract opgezegd werd, stijgt dus veel sterker dan het aantal afsluitingen. Het is ook niet terecht om te spreken van afgesloten gezinnen, maar beter om te spreken van afgesloten toegangspunten. In de cijfers van het aantal afsluitingen zitten volgens de netbeheerders immers ongetwijfeld ook leegstaande woningen.

De gezinnen waarvan het contract opgezegd werd, worden zonder enige beperking beleverd door de sociale aardgasleverancier en worden maandelijks gefactureerd. Voor aardgas is immers nog geen budgetmeter beschikbaar. Eind 2006 waren in totaal 823 toegangspunten voor aardgas afgesloten. Afsluiten is ook hier pas mogelijk in een strikt omlijnd aantal gevallen en na advies van de LAC. De beschikbaarheid van een aardgasbudgetmeter zou het aantal aardgasafsluitingen kunnen beperken.

De VREG is van oordeel dat het vooronderzoek door de LAC een cruciale rol speelt in het welslagen van het sociale energiebeleid van de Vlaamse regering.

Problemen met de rapporteringskwaliteit
Ook dit jaar slaagde een aantal netbeheerders er niet in om alle wettelijk verplichte gegevens te bezorgen. Ook moest een paar keer teruggekoppeld worden met sommige marktpartijen om fouten in de ingediende rapportering recht te zetten. De VREG betreurt dit ten zeerste en roept alle marktpartijen opnieuw op om de gevraagde gegevens met de grootste zorg te verzamelen en over te maken. Beleidsmakers en onderzoekers hebben behoefte aan betrouwbare cijfergegevens in verband met energiearmoede om de problemen te kunnen aanpakken, het beleid te kunnen bijsturen en evalueren.

Het volledige rapport met betrekking tot de sociale openbaredienstverplichtingen in 2006 is beschikbaar op de VREG-website, met als referentie RAPP-2007-3 of via , .

Nota aan de redacteurs:

De VREG (Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt) staat in voor de regulering en controle van de vrijgemaakte elektriciteits- en gasmarkt in Vlaanderen. Ze volgt de evoluties van de Vlaamse energiemarkt, bekeken in een Europese context, op via studies. In haar adviserende taak aan de Vlaamse regering verwerkt ze haar kennis over de Vlaamse energiemarkt. Ze neemt gepaste maatregelen om de uitvoering van het beleid te ondersteunen. De VREG ijvert voor een transparante Vlaamse energiemarkt en realiseert haar opdrachten via een open communicatie met de Vlaamse overheid, de marktspelers en de afnemers.

Voor objectieve informatie over de vrijmaking van de Vlaamse energiemarkt bekijkt u best onze website op: www.vreg.be.

U vindt de leveranciersvergelijking van de VREG via het kiezen van , en .

Voor meer informatie over dit persbericht:

André Pictoel,
Gedelegeerd Bestuurder VREG,
via 02/553.13.79 of
andre.pictoel@vreg.be